07

Dit artikel hoort bij: Materieelgezien 05

Zonnepanelen ‘op de man’

Tekst Evert Brouwer
Foto John van Helvert

Korps Mariniers test Brits systeem

Waar een bezoek aan een defensiebeurs in Londen al niet toe kan leiden. Innovator van de Defensie Materieel Organisatie Bart Zwiep was vorig jaar september op de DSEI in de Britse hoofdstad op zoek naar bruikbare nieuwtjes. Zo’n 8 maanden later ligt de Fast Fold Solar Mat uitgerold in de Marnewaard, waar het Korps Mariniers de ‘draagbare’ zonnepanelen testen voor hun commandopost. “Dit is nu precies waarmee onze afdeling Military Innovation by Doing (MIND) zich mee bezighoudt: experimenteren en testen.”

Dat deden MIND en de mariniers overigens niet alleen. TNO, feitelijk de eigenaar van de proefset - via het samenwerkingsverband Innovatheek - was met allerhande meetapparatuur en een hoogwerker uitgerukt om infrarood- en akoestische opnames te maken. “Je wilt toch echt goed op papier hebben waarvoor je deze zonnepanelen kunt inzetten”, zegt Frederic Creusen van TNO’s Innovation for life. 

Netten

Aldus kwam de altijd zo geroemde gouden ecodriehoek (Defensie, industrie en kennisinstituut) bijeen op het oefenterrein in het Hoge Noorden. Waar TNO zich onder meer bezighield met de wondere technische wereld van het fotovoltaïsch proces, keken de militairen én MIND vooral naar de praktische toepassingen. “We testen hier meer dan alleen de zonnepanelen”, vertelt kapitein der mariniers Danny van 1 Marine Combat Group. Zo hangen er verschillende camouflagenetten over de commandopost en zijn er diverse ophangsystemen, energiearme computers en projectoren geïnstalleerd. De cijfers die TNO uit alle testen haalt, komen niet in aanmerking voor publicatie. “Wel is al duidelijk dat we met een volle accu, opgeslagen in de zogenoemde energyhub van 5kW, zo’n 4 uur geruisloos kunnen draaien”, rekent de kapitein voor.

Hoogwerker

Dat is zonder meer een groot voordeel van de zonnepanelen van het jonge bedrijf Britse Renovagen uit Milton Keynes: je hebt – na een zonnige dag – geen brommende aggregaat nodig. “Er is minder fossiele brandstof nodig en dus is er vermindering van de CO2-uitstoot. Aangezien Defensie de afhankelijkheid van olie wil terugdringen, kan dit systeem daarin een belangrijke bijdrage leveren”, denkt Bart Zwiep.

De energyhub slaat de stroom op.

Een nadeel is dat de panelen vanwege de weerkaatsing van het zonlicht goed zichtbaar zijn vanuit de lucht. Vandaar ook die hoogwerker om de zichtbaarheid met bijvoorbeeld infrarood te beproeven. “Je kunt er wel een camouflagenet overheen spannen, maar dan verlies je een groot deel van de opbrengst, zo’n 75%”, weet kapitein Danny al. Hij is niettemin zeer positief over het systeem, dat vanwege de omvang van de panelen en de hub wel per auto zal moeten worden vervoerd. “Het systeem is wel draagbaar, maar niet over heel lange afstanden.”

Rustig

Korporaal van de mariniers Joris en marinier 1 Nick zijn de uitverkorenen om met de FFS ‘te spelen’, zoals Nick het zegt. “We kunnen er goed mee omgaan en hebben deze week nog een update voor de hub gekregen. Dat liep meteen prima. Hier hebben we mooi de tijd om alles goed te testen onder ideale omstandigheden.”

Innovator van DMO, Bart Zwiep.

Meer

Het product van Renovagen ondergaat niet alleen een test bij het Korps Mariniers of onder de snikhete zon van vorige week. “Ik ben heel benieuwd wat we hiermee kunnen onder arctische omstandigheden bij de wintertraining”, mijmert kapitein Danny. Na de testen in de Marnewaard gaan de zonnepanelen voorlopig in Nederland ‘op tournee’. Het Kenniscentrum Wapens en Munitie (KCW&M, ook DMO) wil ze op proef. “En ik denk dat er snel nog veel meer aanvragen vanuit de defensieorganisatie binnenkomen bij MIND”, zegt Bart Zwiep.