06

Dit artikel hoort bij: Landmacht 06

Commando’s geven Ivorianen les in terrorismebestrijding

Tekst Jack Oosthoek
Foto Eigen archief en tech. sergeant Kyle Brassier

Rondedans en liederen als waardering

Het Korps Commando Troepen (KCT) heeft in Afrika zijn visitekaartje afgegeven. Tussen februari en mei gaven de ‘groene baretten’ Ivoriaanse special forces les in terrorismebestrijding. “Het geeft voldoening dat we ze beter hebben kunnen maken”, blikt instructeur Patrick terug.

Een Nederlandse helm van de achterkant bezien. Op de achtergrond een schietende Ivoriaanse militair.
De commando’s uit Roosendaal wezen de Ivoriaanse special forces de weg in terrorismebestrijding.

In de door Amerika geleide oefening werden de Ivorianen onder andere wegwijs gemaakt in Hostage Release Operations (HRO). Denk aan anti-terrorisme acties in bijvoorbeeld hotels, woonhuizen, andersoortige panden of de jungle. De Ivorianen hadden hierom verzocht vanwege de groeiende criminaliteit in hun land. “Wij adviseerden hoe je dat kunt tegengaan en lieten ze begrijpen waarom ze de dingen op een bepaalde manier moeten doen”, vertelt Patrick, operator met de specialisatie NSOCM, de afkorting voor NATO Special Operations Combat Medic. Een NSOCM heeft de kennis en skills in huis om in specifieke situaties en in 'uitdagende omgevingen' medisch op te treden en levensreddende handelingen uit te voeren. Patrick was een van de tien operators die trainingen verzorgden in Afrika. Dat deden zij samen met special forces-collega’s uit onder meer Frankrijk, de Verenigde Staten, Brazilië en Polen.

Ivoriaanse special forces lopen door een schiethuis van hout.
De Ivoriaanse special forces leerden onder meer hoe je terroristen in huizen en andersoortige panden oppakt.

‘We lieten ze begrijpen waarom ze de dingen op een bepaalde manier moeten doen’

In totaal circa 100 man, met wie de contacten prima waren. “Sommige landen pakten het anders aan dan wij en legden de cursisten het lespakket als het ware op. Wij vroegen gewoon wat ze wilden leren. Het ging er echter niet om wat beter was. Zolang de cursisten de leerstof maar oppakten”, aldus Patrick.

PET-trainingen

De bal begon in januari te rollen, toen een KCT-delegatie in de hoofdstad Abidjan wensen en behoeften inventariseerde. “De Ivorianen gaven aan graag van ons te willen leren”, herinnert Patrick zich. Dat mondde uit in drie Pre Exercise Trainingen (PET’s) van elk twee weken die in Nederland werden voorbereid. De eerste ‘leerwens’ draaide om Urban Movement en Cordon (bewegen in en afsluiten van een gebied om te voorkomen dat terroristen wegkomen). In de tweede ging het om Patrol, manoeuvres in onder meer de jungle. In de laatste training stond Recce centraal, verkenningen van een omgeving en samenwerking met snipers.

Vooruitlopend op de eindoefening Flintlock kregen de Ivorianen drie Pre Exercise Trainingen voorgeschoteld.

‘Ivoriaanse militairen spreken hun meerdere niet tegen’

In elke PET lag het accent op trainingen als: hoe haal je een terrorist uit een huis of ander pand? Hoe pak je hem op? “In landen als Ivoorkust lijkt men het belang van arresteren en bewijslast vergaren nog niet als een militaire taak te zien. Het was een reden waarom later collega’s van de politie aanhaakten”, vertelt Patrick die samen met zijn collega’s ook medische en schietlessen verzorgde.

Nederlandse helmen van de achterkant bezien. Op de achtergrond een schietende Ivoriaanse militair.
Een Nederlandse militair van de rug bezien, met voor hem twee Ivoriaanse militairen.
In alle lessen hielden de Nederlandse instructeurs zoveel mogelijk rekening met de cultuur van Ivoorkust.

Politiek correct

In de voorbereiding kregen de KCT’ers zelf ook les, in culture awareness. Zo konden ze enigszins kennismaken met de cultuur van het Afrikaanse land. Patrick: “Het was belangrijk te ervaren hoe die in elkaar zit, aangezien alles erop gericht was om de Ivorianen beter te maken. Zo beantwoorden Ivorianen een vraag vaak beleefd met ‘ja’. Het is dan de vraag is of dit antwoord ook klopt. Als Ivoriaanse militairen het ergens mee oneens zijn, geven ze een politiek correct antwoord. Ze spreken hun meerdere niet tegen omdat ze in een strakke hiërarchie leven. Als een officier iets zegt, móet dat gebeuren. Om erachter te komen hoe het in Ivoorkust werkelijk zit, is het belangrijk om met mensen individueel te praten, wat we ook deden. Daarbij vertelden we hoe wij tegen bepaalde situaties aankijken en dat ze dat niet per se hoefden over te nemen. In onze manier van lesgeven hielden we rekening met de cultuurverschillen.”

‘Ons lichaam kreeg in Ivoorkust een opdonder’

Een Nederlandse militair van de rug bezien, met voor hem een Ivoriaanse militair geknield boven een oefenslachtoffer voor een huisje.
In elke Pre Exercise Training werd de vorige herhaald en bereidden de cursisten zich voor op de volgende.

Constant zweten

De eerste Pre Excercise Training was in februari. In maart en mei volgden de overige twee. “In elke training herhaalden we de vorige en bereidden we de cursisten voor op de volgende”, legt Patrick uit. Tussen de bedrijven door legden hij en zijn collega’s in Nederland het fundament voor het aankomende onderdeel. Dat bood de cursisten de gelegenheid om in Ivoorkust verder te oefenen met wat ze geleerd hadden en ook fysiek was zo’n periode prettig voor de collega's, vertelt Patrick. Want elke dag werken in een temperatuur van boven de dertig graden, met een extreem hoge luchtvochtigheid: dat is zwaar. “Je zweet constant en drinkt ongeveer vijf liter water per dag. Ook moet je vanwege de malaria in Ivoorkust pillen slikken en heb je soms diarree. Ons lichaam kreeg in Ivoorkust een opdonder. We moesten goed op onszelf letten”, aldus de instructeur.

‘Mooi te zien dat de Ivorianen beter zijn geworden van ons plan’

Ruime voldoende

De PET’s mondden uit in de twee weken durende eindoefening Flintlock in Ivoorkust. Daarin kregen de cursisten door de Amerikanen gemaakte scenario’s voorgeschoteld. Ook hun commandanten werden getest en dat allemaal met de Nederlanders als examinatoren. In de laatste weken groeide de Nederlandse bijdrage tot dertig personen, iedereen met een eigen specialisme. De Ivorianen doorstonden Flintlock goed, maakt Patrick de balans op. “Ze scoorden een ruime voldoende. Het was mooi te zien hoe ons plan tot uiting kwam en dat de Ivorianen er beter van zijn geworden. Hoogtepunt was telkens als er wat goed ging. Dan maakten de Ivorianen, zoals gebruikelijk in hun cultuur, een rondedans en zongen ze liederen. Zo toonden ze hun trots en betrokken ze ons daarbij. Wij ervoeren dat als een compliment waarvan ik kippenvel kreeg. Ja, het KCT heeft zijn visitekaartje in Ivoorkust afgegeven. Ik zou het zo weer doen. Misschien komt het er ooit van, want de training bestaat al jaren. Wordt het een andere compagnie? Dan kan die gebruikmaken van onze lessons learned. Alles is gedocumenteerd.”