Tekst KAP Arjen de Boer
Foto SM Cristian Schrik
Uit de mallemolen stappen tijdens 2-daagse Sabbatical
Niet zeiken, gewoon blijven stompen. Dat kennen de meeste militairen wel. Maar wat gebeurt er als je bewust uitplugt en bij jezelf stilstaat? Om dat te ontdekken nam e-zine Landmacht deel aan Sabbatical. Wat dat is? Lees maar mee.
Voor me op het grijze kleed liggen 3 kaarten uit het ‘Spel van Verlangens’. Geen strippoker, maar kaarten met termen waarvan ik denk: ‘dat zou ik graag willen, maar heb ik nog niet (helemaal)’. Ik heb gekozen voor vrijheid, zinvol werk en ruimte. Daar valt winst te behalen. “Welke kaart zou je als belangrijkste kiezen”, vraagt coach Sylvia Winkelmolen die voor mijn neus zit. Het eerlijke antwoord is ruimte. Er mag meer lucht in mijn leven. Ruimte om te bewegen, te ademen en mezelf te zijn. Soms is de sleur een dwangbuis.
Om me heen luisteren 7 militairen naar mijn uitgesproken overpeinzingen. Niemand is in uniform, maar in makkelijk zittende burgerkleding. Op fotograaf Cris na, ken ik niemand. Dus het voelt gek om over persoonlijke zaken te praten. Maar ach, iedereen komt aan de beurt tijdens deze 2-daagse Sabbatical. Dat haalt al snel de angel eruit, de sfeer is goed. Iedereen is hier op vrijwillige basis en deelt zijn of haar eigen verhaal, inclusief uitdagingen. Dat stelt gerust.
‘Soms is het juist tijd voor stilstand’
Onderdompelen
Sabbatical is een 2-daagse retraite die landmachtpersoneel de kans biedt om tot zichzelf te komen. Maar het is zeker geen mini-vakantie. 2 dagen geen telefoons, geen deadlines, geen prestatiedruk. Maar tijd voor jezelf. Waar sta ik, hoe voel ik me, waar wil ik heen of juist niet? “Wij stoppen waar anderen doorgaan”, zegt bedenker en leefstijlcoach bij 13 Lichte Brigade Sylvia met een knipoog naar de bekende defensiekreet die precies het omgekeerde beweert. “Doorgaan, dat kennen militairen wel. Maar dat kan niet altijd dé modus zijn. Dat is ongezond. Soms is het tijd voor stilstand, om daarna in beweging te komen.”
GVA, maar dan anders
Tijdens Sabbatical staan er geen munitiekistjes op tafel. Geen hindernisbaan of een takkeneind naar beneden tokkelen. Ik heb ook geen idee wat de rang van de man links van me is. Het gaat om de mens achter de militair. Normaal is daar weinig tijd voor. Toch is dat belangrijk, benadrukt de leefstijlcoach. Even uitpluggen versterkt het fundament en heeft een positieve invloed op hoe je in het leven staat. Daar hebben zowel de enkele vent, vrouw als ‘de baas’ iets aan.
In-buik-borst-zucht, in-buik-borst-zucht
Zonder vooroordelen
Maar hoe doen ‘ze’ dat dan? Daar mag ik niet al te veel over zeggen. Het programma wordt vooraf bewust niet gedeeld. Het idee is dat deelnemers blanco instappen. Maar dat Sabbatical grensverleggend is, ervaar ik op landgoed De Aardborst in het Brabantse Mierlo waar deze editie plaatsvindt.
Oké, toch één voorbeeld; ik lig languit op grond, onder een dekentje, muziekje aan. We moeten bewust ademen in een flink tempo. In-buik-borst-zucht, in-buik-borst-zucht, minutenlang. Vooraf is verteld dat door deze balance breathing emoties los kunnen komen. Naast me barst een collega in tranen uit. Golven van verdriet. Verderop nog een. Emoties hangen als dikke lucht in de ruimte. Hun verdriet raakt mij ook. Er zit een brok in mijn keel, maar ik ervaar na het ademen ook een heerlijke rust. Bijzonder dit…
Rust is ook actie
Afgelopen november nam ook Thorwald Veneburg, oud-topsporter en human performance manager bij 13 Lichte Brigade, deel aan de 2-daagse. “Als voormalig professioneel wielrenner ben ik altijd gewend om door te gaan en presteren. Dat is voor militairen niet anders. Maar tijdens de Sabbatical kwam ik tot het besef dat rust ook een actie is.” Stilstand om vooruit te komen. “Het is super dat wordt geïnvesteerd in de mens achter de militair. Sterker nog, dat is essentieel. Het lozen van persoonlijke ballast zorgt voor gemotiveerde, duurzaam inzetbare collega’s.”
‘Dit zou iedereen moeten doen’
Positieve effecten
Een masterstudent van de Universiteit van Amsterdam ondervroeg vorig jaar 12 oud-deelnemers naar hun ervaringen en die waren vrijwel unaniem positief. “Dit zou iedereen moeten doen”, was de teneur. Dat enthousiasme is terug te zien in het aantal aanmeldingen, vertelt Sylvia. De eerste Sabbatical was in 2021, het jaar erop waren er al 4 edities en dit jaar staan er 14 op de rol. “Sommigen hebben na Sabbatical hun koers gewijzigd”, vervolgt ze. Denk aan een andere functie of toch je vriendin ten huwelijk vragen. “Ook ontdekken mensen dat ze juist op hun plek zitten. Dat is ook mooi om te beseffen.
10 uur geslapen
Het is 2 dagen na Sabbatical als ik fotograaf Cris bel. Even checken hoe het met hem gaat na deze bijzondere ervaring. “Ik ben thuisgekomen en heb 10 uur achter elkaar geslapen”, zegt Cris. “Heel fijn, ik werd opgelucht wakker. Jij?” Even nadenken. Er is geen last van mijn schouders, ben nu vooral snotverkouden aan het worden, merk ik. Maar in mijn koppie is wel iets ‘aan’ gezet. Een paar dagen later lijkt er zowaar wat denkruimte te zijn ontstaan. Meer lucht in de processoren tussen de oren. Verrek, door afstand te nemen creëer je ruimte. Mooi man, dat kan ik goed gebruiken, die ruimte is een lekker gevoel. Het enige waar ik nu nog naar verlang is wat meer ademruimte. In mijn verstopte neus welteverstaan.
Meedoen?
Deelname aan Sabbatical is in principe alleen voor landmachtpersoneel (militair en burger). Er zijn geen kosten aan verbonden. Aanmelden en vragen via s.winkelmolen@mindef.nl of am.verbokkem.oerlemans@mindef.nl of ba.ringersma@mindef.nl.
