Nederlandse Force Protection vertrekt uit Erbil

Aftellen in Irak

Acht jaar lang hebben Nederlandse troepen zich in Iraaks-Koerdistan ingezet voor de Capacity Building Mission Iraq. Op 1 mei kwam daar een einde aan toen het stokje werd overgedragen aan Estland. Tot het laatste moment deed de Alpha-‘Madju’compagnie van 13 Infanteriebataljon Regiment Stoottroepen Prins Bernhard uit Assen er alles aan om een belangrijke bijdrage te leveren aan de veiligheid en de economische groei in de regio.

Qua taken is er de afgelopen jaren enorm veel veranderd. Toen de terreurgroep ISIS nog verslagen moest worden, leidden Nederlandse instructeurs Iraakse en Koerdische strijdkrachten op. Niet alleen in Erbil, maar ook bijvoorbeeld in het noordelijk gelegen Atrush of in Suleimaniya, meer richting Iran.
Later kwam het moment dat ISIS geen vuist meer kon maken. Nederland haalde alle trainers terug – bleef overigens wel militaire adviseurs sturen – maar pakte een andere taak op: de beveiliging van het vliegveld van Erbil.
“Gelukkig kwam daar het een en ander bij”, verklaart kapitein Jeffrey op Camp Bulldog boven het gebulder van twee landende Blackhawks uit. Naast de beveiliging van Erbil Air Base staan we standby als Quick Reaction Force (QRF) en – wat mijn ‘Demonen’ het mooiste vinden – brengen we militaire adviseurs veilig naar hun afspraken in de regio.” (zie repo onderaan, red.)

Afhankelijk

Terwijl de commandant Force Protection (FP) naar het Tactical Operation Centre (TOC) loopt, vertelt hij: “Buitenlandse partners kunnen hun werk pas goed doen als wij onze beveiliging op orde hebben. Daardoor wordt onze aanwezigheid op prijs gesteld. En daarnaast ben je natuurlijk van elkaar afhankelijk; onze FP is bijvoorbeeld verweven in een Amerikaans bataljon. Ons voordeel is dat we ons makkelijk bewegen in een internationale gemeenschap. Wat bij deze missie helpt is dat de taal geen barrière is omdat alle partners vrij goed Engels spreken.”

Altijd aanwezig

“Waar voor ons de grootste uitdaging ligt? Sleur vermijden. Wij blijven de pelotons dus voeden met nieuwe activiteiten. Als commandant heb ik hier het grote voordeel dat ik de kerels altijd 24/7 tot mijn beschikking heb, waar in Nederland het personeel op cursus gaat, verlof kan pakken, of steunverlening doet. We schieten met Glock, Colt, MAG en Minimi, en hebben zelfs munitie voor de 40mm underslung en onze snipers.

Ook liggen er kansen voor OVG-en, werken de Amerikanen mee als we medevacs willen uitvoeren bij medische casussen en kunnen we trooping (door de lucht vervoeren van luchtmobiele infanterie, red.) trainen. Daarnaast geeft ons Fire Support Team les in het aanvragen van mortieren, artillerie of luchtsteun.”

De poort uit

‘Demon 1, hier Demon 2, comms check, over’.

‘Hier Demon 1, luid en duidelijk’.

De comms check was het laatste dat nog gedaan moest worden voor aanvang van de rit. Eerder vanochtend is al de bevelsuitgifte geweest op Camp Bulldog. Het team dat vandaag de poort uit gaat heeft de uitrusting gecontroleerd, de routestudie gedaan, de wapens geladen. Focus op de opdracht; het vervoeren van een militair adviseur naar zijn Iraakse counterpart.

Op de beats van ‘Rainbow in the sky’ stuurt soldaat-1 Jan zijn gepantserde Toyota Landcruiser door de openstaande poort van Camp Bulldog. Hij kijkt in z’n spiegels, ziet collega’s volgen door het stof dat hij heeft opgeworpen. Het kleine Nederlandse voertuigenpakket rijdt in één streep naar het Kurdistan Coordination Centre. De centrale plek op Air Base Erbil waar adviseurs worden opgepikt door hun gewapende escorte.

De – toevallig Nederlandse – vip staat te springen om te vertrekken, maar moet even geduld hebben. Soldaat-1 Hidde is niet van plan z’n bodyguard-briefing af te raffelen. “[…] en mocht er nu onverhoopt toch iets gebeuren, volg dan op wat ik zeg”. Het kan maar beter duidelijk zijn. De vip knikt instemmend, zet zijn zonnebril op en neemt plaats in het voertuig. Groepscommandant sergeant-1 Liam geeft over de radio aan dat het tijd is te vertrekken: “Indien gereed gaan wij voorwaarts”.

Onderweg is het voor Iraakse begrippen rustig op de weg. Te zwaarbeladen karren met aardappels, om de vijftig meter kraampjes met watermeloenen, veel vrachtverkeer, geiten in de middenberm: welkom in Erbil. Wat náást de weg vooral opvalt is het enorme aantal luxe nieuwbouwprojecten. Dat hier al jarenlang een internationale militaire coalitie zit, zorgt ervoor dat de regio gezien wordt als een safe haven. Op een steenworp afstand van het vliegveld verrijzen appartementencomplexen die niet zouden misstaan in Londen of Parijs. Indirect allemaal een effect van een langdurige instandhouding van de Capacity Building Mission Iraq.

“Zelf zat ik hier in 2017 ook al”, vertelt Liam, terwijl Jan uitwijkt voor een kreupele hond die moeizaam de weg oversteekt. “Ik vind het best bijzonder dat ik toen training gaf aan Peshmerga’s en nu militaire adviseurs veilig op hun bestemming breng. Ook in deze laatste fase doen we er alles aan om een zo goed mogelijk resultaat neer te zetten. Wat lastig is aan ritten als die van vandaag? Mijn planning in combinatie met de grillen van de vips die je aan boord hebt. Soms willen ze onderweg ergens stoppen, of bedenken ze ineens dat ze toch ook nog even naar een andere locatie willen. Ik moet dus altijd rekening houden met het onverwachte.”

Vandaag is er niets dat aangepast hoeft te worden. Tijden worden gehaald en de vip arriveert op het juiste moment waar hij zijn moet. Hidde scant eerst de ruimte, zoekt dan een tactisch handige plek op. Mocht er iets gebeuren, staat hij klaar om zo snel mogelijk te handelen.

Meer beelden zien van de laatste Nederlandse rotatie FP? Check de foto’s hieronder: