Tekst KAP Djenna Perreijn
Foto TLNT Tim van Gulijk

Kapitein Artiom van den Broek, projectofficier Innovatie bij de Robots and Autonomous Systems (RAS).

Defensie start het ene na het andere innovatieproject. Het Commando Landstrijdkrachten heeft er zelfs een speciale sectie voor: de afdeling Innovatie. In deze rubriek belicht Landmacht bijzondere trajecten die deze groep initieert of ondersteunt. Ditmaal: experimenteren in missiegebied met unmanned ground vehicles, ofwel UGV's.

De landmacht experimenteerde de afgelopen jaren vaker met UGV’s, waaronder de Milrem. Dit rupsvoertuig reed al over de Oirschotse Heide en door Schotland, maar werkte nog nooit zo operationeel als recent in Litouwen. “Alleen in missiegebied komen we erachter hoe zo'n UGV de operatie kan ondersteunen, en welke uitdagingen het meebrengt”, vertelt kapitein Artiom van den Broek, projectofficier Innovatie bij de Robots and Autonomous Systems (RAS)-cel van 13 Lichte Brigade.

De Milrem is een op afstand bestuurbaar elektrisch rupsvoertuig dat gevechtskracht toevoegt aan een infanterie-eenheid, in dit geval met een .50 boordwapen die te voet moeilijk mee te nemen is.

‘We keken ernaar uit om in missiegebied te experimenteren’

Lessen

De RAS-eenheid maakt geen onderdeel uit van de enhanced Forward Presence van de NAVO. Wel maakt het gebruik van alle operationele faciliteiten in Litouwen, zoals de oefenterreinen en de transport- en hersteleenheid. “Na beproevingen in gecontroleerde omgevingen was experimenteren in missiegebied de vervolgstap waar we naar uitkeken”, vertelt Van den Broek een week voor hij en zijn RAS-collega’s na drie maanden uit Rukla terugkeren.

In Litouwen onderzoekt de eenheid welk effect het systeem op het optreden heeft. “Ook bekijken we alle randvoorwaarden, zoals de logistieke ondersteuning van een UGV in een operationele keten”, vertelt kapitein Thom, detachementscommandant bij 42 Bataljon Limburgse Jagers. Zijn team test de Milrem in het veld, samen met collega’s van de RAS-cel. “Hij rijdt elektrisch, dus hoe en waar laden we het beste de accu’s op? Hoe verplaats je het voertuig zo tactisch mogelijk in het operatiegebied? En welke reserveonderdelen moet de bergingsgroep minimaal bij zich hebben voor als-ie kuren krijgt?”

Het gebruik van UGV’s verandert de aansturing vanuit command and control: de operator (bestuurder) werkt vanuit de commandopost en niet in het voertuig.

‘Het terrein bleek te ruw voor de Milrem’

Winst

Alle bevindingen deelt de RAS-cel met onder meer de Defensie Materieel Organisatie, staf CLAS en het Opleidings- en Trainingscentrum Manoeuvre. “Defensie weet soms niet wat ze precies wil aanschaffen en fabrikanten weten niet wat ze moeten aanbieden. Aan de hand van onze bevindingen uit het veld geven we door of we dit soort systemen goed kunnen gebruiken en aan welke eisen een UGV minimaal moet voldoen. Hier blijkt bijvoorbeeld dat het prototype van de Milrem niet altijd mee kan op patrouille omdat het terrein te ruw is. Onze aanbeveling is dan ook: de norm voor een nieuw systeem is dat het dit type bodem de baas is." 

De Milrem deed ook dienst tijdens een live firing exercise op de schietbaan. Daar moest het systeem onder meer bewijzen dat het kan schieten op bewegende doelen.

Dirty jobs

Grote voordelen ondervond het peloton ook, zag Thom. “Voor ons is ‘t het belangrijkste dat de UGV’s gevechtskracht leveren. Dat kan door ze onbemand in te zetten of gecombineerd met de eenheid: mens en machine samen voorwaarts. Zo kunnen ze taken overnemen. Infanteristen hoeven minder risico’s in het voorterrein te nemen als een UGV de dirty, dangerous and dull jobs op zich neemt. Denk aan wachtlopen of waarnemen vanuit een opstelling. Een systeem verliezen is altijd minder erg dan een collega.” Tot slot zijn de lijntjes bij command and control korter, omdat de operator in de commandocentrale naast een pelotonscommandant kan zitten en het systeem bestuurt. “Dat komt de communicatie ten goede.”

‘Ze kunnen taken overnemen’

De unmanned ground vehicles, niet te verwarren met robots, worden nog altijd (op afstand) bestuurd door een operator. Het systeem kan niet zelfstandig taken uitvoeren.

Niet zomaar

De experimenten vragen van gebruikers op missie zo nu en dan aardig wat geduld. Van den Broek: “De Milrem is nog niet altijd even betrouwbaar. Natuurlijk wel veilig, maar als de accu uitvalt op het moment dat je ‘m het hardst nodig hebt, is dat frustrerend. Geen enkel systeem wordt zomaar aangeschaft. We leveren feedback en daarna is DMO verantwoordelijk voor verdere testen. In die fase zijn we nog lang niet; een concept moet zich eerst bewijzen. In 2023 test de RAS-cel ook nog andere, vergelijkbare systemen.”

‘Geen enkel systeem wordt zomaar aangeschaft’

De Deltacompagnie van 42 Pantserinfanteriebataljon Regiment Limburgse Jagers had de primeur om met de UGV in missiegebied te experimenteren.

Bottom-up

Partnerlanden kijken nieuwsgierig mee naar de bevindingen. In november volgden buitenlandse collega’s in Litouwen een demonstratie. Van den Broek: “RAS gaat niet om nieuwe spulletjes testen, maar om een nieuwe manier van vechten. En die manier heeft de toekomst. Dat vinden zij ook, begreep ik uit de reacties. Door te pionieren in missiegebied leren we veel. Dat doen we anders dan andere landen. Nederland is het eerste westerse land dat experimenteert met bewapende UGV’s in operationeel gebied. Duitsland, Groot-Brittannië en Amerika hebben wel grote militaire industrieën, maar ook veel bureaucratie. Wij kunnen bottom-up innoveren en samen met de infanterie prototypes testen. Dat is best uniek."