Tekst KAP Saminna van den Bulk
Foto SGT Jasper Verolme
Snipers 11LMB trainen stalkprocedure
40 snipers van 11 Luchtmobiele Brigade verbleven de afgelopen 2 weken in het Zweedse Arvidsjaur om schiettechnische vaardigheden te trainen op uniek terrein. Landmacht volgde hen tijdens de stalkprocedure, waarin de sluipschutters heimelijk hun doel besluipen en uitschakelen, onder moeilijke omstandigheden. “In deze opdracht komt alles samen.”
Een ijskoude, winderige maandagochtend op de Pålberget in Zweeds Lapland. Eindeloze sparrenbossen, bedekt met een laag sneeuw. Een idyllisch plaatje. Een schril contrast met het sentiment op de parkeerplaats voor de bosrand: ultieme focus.
Het is preptime voor de snipers van Luchtmobiel. 16 mannen bereiden zich voor op de stalkprocedure. Op zondagavond kregen de snipers hun briefing. Hun missie: een doel uitschakelen. Meer informatie dan een 6-cijferig coördinaat, een vierkant van 100 bij 100 meter, kregen ze niet. Op maandagochtend hebben de snipers 2,5 uur de tijd om de opdracht succesvol uit te voeren.
Dat moet ongezien gebeuren. Het doel bevindt zich bij de observatiepost, bewaakt door waarnemers. Zodra zij verdachte bewegingen zien, wordt de opdracht stilgelegd. Waarnemers te velde, ook wel walkers genoemd, gaan naar de locatie om te kijken of daar daadwerkelijk een sniperduo verscholen zit. Gesnapt? Dan wordt het sniperduo in dit scenario 100 meter teruggezet. Een afstand waar je als sniper wel een uur over doet om te overbruggen.
‘Word je gesnapt, moet je 100 meter terug’
Dat wetende is het niet vreemd dat de mannen de 10 minuten voor aanvang van de oefening gebruiken om de kleine dennen bij het aanvangspunt te strippen. Met grootse precisie worden de takjes geprepareerd in de Ghillie-suit, het van jutte draden samengestelde pak. De heren veranderen in bewegende bosjes: hun contouren blenden in in de omgeving en gaan op in het bos. In duo’s verdwijnen de mannen, het startsein van de infiltratie.
Unieke oefening
De twee weken durende oefening met de naam Falcon Sniper 1 vond plaats in het Zweedse Arvidsjaur. Een unieke oefening voor de luchtmobiele snipers, vertelt Wiebe: “Dit is de eerste keer dat we met alle snipers samen schietoefeningen doen. Zweden biedt een compleet andere omgeving.”
Van de glooiing, de sneeuw, de bossen, tot het mos op de grond: “Hier word je tijdens bijvoorbeeld de stalk door heel andere dingen getriggerd”, zegt Mitch. “Een live fire stalk uitvoeren van begin tot eind in Nederland kan dan ook bijna niet en schieten met verschillende wapensystemen op afstanden tot 1.280 meter is vrijwel onmogelijk in ons drukbevolkte landje.” Daarnaast heeft het andere klimaat van Zweden invloed op het schot van de heren. Kortom, besluit Mitch: “Goed dat we dat hier kunnen ervaren en beoefenen.”
Groen, geel, rood
“De stalkprocedure is een trainingsmiddel waarin alles samenkomt”, vertelt sergeant Wiebe, die tijdens deze opdracht als spotter samen met schutter sergeant Mitch het gewas in duikt. Navigeren, camoufleren, observeren, ongezien van A naar B zien te komen: alles valt of staat met een goede voorbereiding. Mitch: “We delen het gebied op in 3 zones. Groen is waar je nog kunt lopen, buiten zicht van de observatiepost. Bij geel wordt het dreigender. Daar laten we de zware uitrusting achter en lopen we enkel door met wat essentieel is. Communicatiemiddelen, optische middelen, schietmiddelen. Dat is het.”
‘We delen het gebied op in 3 zones’
Zoekend naar het doel begint op dit punt het sluipen. Het kompas wijst richting het doel, maar ondertussen scannen de mannen de omgeving. Meters voor hen eindigt de bosrand. Daarachter ligt een meer. ‘Schermen’ moeten zorgen dat ze ongezien blijven. Dikke boomstammen, bosjes: groen dat hen uit het zicht houdt, vertelt Mitch. Door kleine loopholes, gaten in de bosschage, scant Wiebe de omgeving heel voorzichtig af naar het doel.
Buikschuiven door de bagger
Het terrein is grillig. Er ligt een dik pak sneeuw, waar je soms tot heuphoogte inzakt. Er kabbelt een watertje. Waar de grond mossig groen is, is het drassig, afgewisseld met grote keien. Het is de situatie van alles tegelijk: koud door de sneeuw, warm door de inspanning. Overlaarzen dragen om de voeten warm te houden, maar er tegelijkertijd last van hebben, omdat ze glad zijn in de drek. Stompend door de sneeuw belanden de mannen in het rode gebied: daar waar ze groot risico lopen onderkend te worden.
Het zijn lastige omstandigheden, maar juist nu ervaren de snipers geluksmomentjes. De eerste is er na 1,5 uur. Het doel is gevonden! Nu nog een punt vinden om het doel uit te schakelen. Lopen wordt kruipen, kruipen wordt buikschuiven door de koude drek. Vlinderend bewegen de mannen naar voren. Op zoek naar een final firing position (FFP).
Onderkend
Stilte. Kabbelend dooiende sneeuw. Een luide “FREEEEZE” doorbreekt de stilte, soms gevolgd door een kleine scheldkanonnade. Niet gek, want de snipers stiefelen urenlang in volle concentratie heimelijk door de bossen. Onderkend worden, roept de nodige emoties op.
Het is een toonbeeld van ijzeren geduld, gemixt met vleugen realistisch perfectionisme. “Je wilt het goed doen”, benadrukt Mitch. “Continu ben je scherp. Loop je teveel risico? Dan beweeg je langzaam terug, soms naar het gele gebied. We zijn kritisch en eerlijk naar onszelf en zoeken net zo lang tot we de schietpositie hebben gevonden.”
Snoeien in slowmotion
Een FFP vereist een stabiele ondergrond, vertelt Wiebe. Daarbij een plek waar het wapen ondersteund kan worden. Niets mag het pad tussen de loop en het doel belemmeren. Want zelfs een kleine twijg beïnvloedt de kogelbaan. En uiteraard wensen de onzichtbaren onzichtbaar te blijven. Is de ideale FFP eenmaal gevonden (geluksmoment!) is het zaak het schietpunt af te camoufleren.
“Elke beweging die je maakt kan vijanden triggeren”, aldus Wiebe. De vuurpositie afdekken neemt met gemak een klein uur in beslag. In super slowmotion knipt Wiebe de takken af. Mitch: “Je probeert jezelf continu perfect toe te voegen aan de omgeving. Dat schot wil je maken zonder gepakt te worden.”
De vuurpositie is gereed. De mannen liggen 380 meter van het doel en zijn tot op heden niet onderkend. Geluksmomentje 3.
Target acquired
Spotter Wiebe en schutter Mitch zijn een team. Interpreteren en bespreken bondig heimelijk de klikwaarden, zoals de windsnelheid en de benodigde elevatie. In de observatiepost houden ze een letter-cijfercombinatie omhoog, ter bevestiging dat de spotter het juiste doel in zicht heeft. Een bewijs en daarmee een beoordelingsmoment. Ready for ID, gevolgd door target acquired. De waarnemers vertrekken uit het gebied.
En dan? Het schot dat de mannen zo minutieus voorbereidden. Het was uren hard toewerken naar dit ene ogenblik. In 1 seconde vliegt de patroon op het doel. Raak. Het laatste geluksmoment.
Veel tijd om erbij stil te staan is er niet. “In een oefening als deze heb je te maken met een metalen doelschijf: in het ‘echt’ kan het priodoel ook een mens zijn. Als er dan uit het niets iemand geraakt wordt vanaf een onbekende locatie, is het paniek”, vertelt Wiebe. Mitch vult aan: “Opdracht gehaald? Dan gebruiken wij die chaos om ons tactisch uit het gebied te verplaatsen.”
Speren na het schot
Het ‘uitstalken’ begint. Wat dat is? Kort gezegd: eruit hoe je erin kwam. Rugzak op, rechtstandig terugbewegen. Geen stress, maar weer met volle focus. Heimelijk de meest geschikte route volgend, die je vooraf had voorbereid. Eerst voorzichtig, dan ‘toch wel sperend’, zoals Mitch het glimlachend omschrijft. Op naar de groene zone, naar het rendez-vous point. Taak volbracht.
