Tekst Jopke Rozenberg-van Lisdonk
Foto SGT Aaron Zwaal
'Het mentale aspect vind ik het mooist'
“Ook al werken ze niet meer bij ons, ze blijven altijd onze collega’s.” Een deelnemer aan de Grebbeberg Masters verwoordt treffend het gedachtegoed van het jaarlijkse sportspektakel met en voor gewonde collega’s. De meesten werken niet meer bij Defensie, maar voelen nog steeds de kameraadschap die deze organisatie kenmerkt. In de Grebbeberg Masters sporten ze een dag lang met zo’n 1.300 ‘normale’ collega’s. Hieronder portretten van 3 gewond geraakte doorzetters en de mooiste foto’s van de Grebbeberg Masters van dit jaar, de 8e editie.
De onderdelen
De Grebbeberg Masters bestaat uit de onderdelen hardlopen in estafettevorm met een team van 6 personen over een loopparcours van 2,7 kilometer (1 ronde). Gefietst wordt er ook en wel over een mountainbikeparcours van 21 kilometer of een wielrenparcours van 35 kilometer. Meerdere rondes rijden kan.
Handicap: (incomplete) hoge dwarslaesie + amputatie linker onderbeen + vermindert zicht aan beide ogen. Opgelopen tijdens een elektrisch ongeval.
Laatste functie bij Defensie: chauffeur Leopard gevechtstank
Eenheid: 13 Pantserluchtdoelartilleriebatterij
Huidige baan: grafisch vormgever in de burgermaatschappij
‘Die ruwe handen trekken met een zalfje wel weer bij’
'Er komt altijd een breekpunt'
“Ik rol met een snelheid van 10 à 11 kilometer per uur over het wielrenparcours. Door de Kennedymarsen, de Dodentocht en obstacle runs ben ik het wel gewend, die afstanden. Deze maand rol ik voor de 2e keer de Nijmeegse Vierdaagse. Fysiek lukt dat allemaal wel. Al hakt de Grebbeberg er wel in. Ik heb geen last van verzuring, wel van spierpijn. Het mentale aspect vind ik het mooist. Er komt altijd een breekpunt door vermoeidheid. Dóórgaan en je grenzen verleggen, dáár gaat het om. Remmen doe ik bare hand, dat vind ik een uitdaging en ik heb meer contact met mijn stoel. Die ruwe handen trekken met een zalfje wel weer bij.
De sport vergroot mijn wereld. Al 3 keer deed ik mee aan de Invictus Games met handbiken, wheelen (racen op een atletiekbaan, red.), basketbal en zwemmen. Ik train veel bij het Militair Revalidatie Centrum, sport in de vereniging ‘De Gewonde Soldaat’ en zit als vrijwilliger in de commissie Sport & Evenementen van de Bond van Nederlandse Militaire Oorlogs- en Dienstslachtoffers.
‘Gelukkig’ heb ik een incomplete dwarslaesie: sommige spiergroepen doen het wel. Even opstaan om iets in de keuken te pakken, mijn stoel achterin de auto gooien of thuis op de bank gaan zitten: het lukt omdat ik train. Sporten houdt me vitaler en houdt ook dat buikje bij me weg.”
Organisatie
Net als voorgaande jaren was de organisatie van de Grebbeberg Masters in handen van 43 Gemechaniseerde Brigade, 45 Pantserinfanteriebataljon Regiment Infanterie Oranje Gelderland (onderdeel van 43 Gemechaniseerde Brigade) en de LO & Sportorganisatie. De eenheden waaruit 45 Pantserinfanteriebataljon voortkomt, speelden in de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol bij de verdediging van de Grebbeberg (mei 1940).
Handicap: posttraumatische stressstoornis (PTSS), opgelopen tijden de missie van United Nations Protection Force (UNPROFOR) in het voormalige Joegoslavië.
Laatste functie bij Defensie: veldpost medeweker
Eenheid: Kazernecommando Veldpost, legerplaats Seedorf
Huidige baan: geen
‘Ik zette onbewust een rem op mijn behandeling’
'Huilend op de fiets'
“Vorig jaar zat ik hier huilend op de fiets, nu niet. Ik deed voor het eerst mee en voelde me zo ongemakkelijk. Ik hoor hier niet, dacht ik. Ik heb geen zichtbare verwonding en kende niemand. Behalve mijn man, ook voormalig militair. Hij nam me dit jaar weer mee. Het kostte me moeite om te komen. Eigenlijk niet eens omdat ik geen zin had, meer omdat alle ‘ongewone’ activiteiten voelen als gedoe. Dat komt door mijn PTSS.
Maar ik heb een heerlijke dag. Ik voel me niet ongemakkelijk; klets gezellig met anderen en het parcours ligt in een supermooie omgeving. Doorgaans zie ik vooral de negatieve kanten van alles, maar ik merk dat ik door mijn therapie vooruitgang boek. Via het Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk van Defensie ben ik nu bij Centrum 45 (zie kader ‘Goede doelen’, red.) in behandeling. Een verademing, na een sessie van anderhalf uur kan ik daar bijkomen en blijven slapen. Voorheen kon dat niet, dan moest ik nog anderhalf uur naar huis rijden en voor mijn 3 dochters zorgen. Daardoor zette ik onbewust een mentale rem op mijn behandeling. Het gaat langzaam de goede kant op. Misschien doe ik volgend jaar weer mee, dan als wielrenner. Dat ziet er toch makkelijker uit.”
Goede doelen
Door gulle giften werd er in de Grebbeberg Masters ruim € 9.000,- opgehaald voor 3 goede doelen:
- Stichting H.E.A.R.T. (His/Her Energy Always Remains Tangible). Die probeert de levenskwaliteit te verbeteren van nabestaanden van omgekomen Nederlandse militairen, agenten, brandweermannen, ambulancebroeders en mensen van andere overheidsinstanties met een beveiligingstaak.
- Stichting Centrum 45 die posttraumatische klachten door oorlogshandelingen diagnosticeert en behandelt.
- Stichting Ondersteuning Veteranenactiviteiten (OVA) die zich inzet om veteranen onderling en met de maatschappij te verbinden.
Handicap: blind aan 1 oog + hersenbeschadiging, opgelopen bij een zelfmoordaanslag in Afghanistan.
Laatste functie bij Defensie: korporaal mineur
Eenheid: 413 Pantsergeniecompagnie
Huidige baan: burgermedewerker ondersteuningsgroep Mineurschool in Reek
‘We spotten met onze handicaps’
“Een kuil zie ik pas als ik erin zit”
“Ik fietste in de Grebbeberg Masters een mountainbike parcours. Mijn voorbereiding was 3 zondagen fietsen. Ach, je moet niet altijd alles willen voorbereiden. Soms moet je dingen gewoon ondergaan. Zolang ik mijn stuur goed vasthoud, blijf ik doorgaans wel overeind. Door mijn handicap mis ik grotendeels dieptezicht en informatieverwerking gaat bij mij vertraagd. Een kuil even verderop ‘zie’ ik pas als ik er al inzit.
Sporten verbindt. Dat merkte ik als zwemmer tijdens de Invictus Games in 2017 en 2018 en voel ik elke dinsdag bij de zwemclub van het Militair Revalidatie Centrum. En nu dus op de Grebbeberg Masters, waaraan ik voor het eerst deelneem. ‘Het is een mooi evenement met een hoog reüniegehalte’, werd mij verteld. Nou, daar is niets van gelogen. Ik zie vooral veel bekenden uit de Wounded Insured Sick-gemeenschap. We spotten met onze handicaps; mooi vind ik dat. ‘Ik heb kramp’, riep laatst een zwemmaatje van me met 2 beenamputaties.
Volgend jaar doe ik weer mee. Liefst zwemmend, anders toch maar weer fietsend.”
Winnaar Audrey Hepburn wisseltrofee
Rick Torenstra won dit jaar de Audrey Hepburn-wisseltrofee. Vicevoorzitter van de Bond voor Nederlandse Militaire Oorlogs- en Dienstslachtoffers (BNMO) Hermy Heymann reikte hem uit. “Rick maakt zich al jaren sterk voor de gewonde militairen in ons land. Daarnaast heeft hij een 13-jarige jongen begeleid die ook een oogprothese heeft. Rick is met zijn veerkracht een voorbeeld voor velen”, zegt Heymann.
De Audrey Hepburn-trofee werd in 1968 in het leven geroepen door de BNMO en het Fonds Gehandicaptensport. Hij gaat jaarlijks naar een sporter of organisatie die zich inzet voor de gehandicaptensport en mensen inspireert. De trofee is vernoemd naar de befaamde actrice Audrey Hepburn die een hechte band met de BNMO had.
