Tekst KAP Jaap Wolting
Foto KPL Jasper Verolme
Waarom geen 4, 5 of 6? Simpel: het getal 7 heeft in veel levensbeschouwingen een bijzondere betekenis. En precies daarom voert in deze rubriek telkens een andere geestelijk verzorger zijn of haar eigen ‘wet van 7’ in. Ditmaal de humanistisch raadsvrouw majoor Hester Schipper.
1. Waarom heeft de krijgsmacht behoefte aan een humanistisch raadsvrouw?
“Omdat er binnen Defensie een vrijplaats hoort te zijn, vooral vanwege het gegeven dat militairen in bijzondere situaties terecht kunnen komen. Mede daardoor ontstaan levensvragen. Geestelijk verzorgers moeten militairen de ruimte kunnen bieden om na te denken en te praten over de dingen die ze zien, voelen en meemaken.”
2. Wat is het mooiste ritueel binnen de humanistische geestelijke verzorging?
“Vanuit het humanisme vormen we rituelen vanuit de mens zelf. ‘Wat wil jij’? is altijd mijn uitgangspositie als ik een gebeurtenis een extra dimensie wil geven. Dus voordat ik voorga tijdens een huwelijksviering, een uitvaart of een ander belangrijk moment dat wordt gemarkeerd door een ritueel, kijk ik eerst naar jou. Pas daarna geef ik er gestalte aan. Wat ik persoonlijk heel mooi vind – en bijna bij iedere bezinning laat doen – is mensen de mogelijkheid geven kaarsen aan te steken om zo een symbool van verbondenheid te vormen.”
3. Wat hebben een soldaat en een humanistisch raadsvrouw gemeen?
“Werken aan een betere wereld, op je eigen manier het leven op aarde mooier maken. Het zijn totaal verschillende vormen om vrede – in de meest brede zin van het woord – te bereiken. Dat is waar ik naar streef en een soldaat volgens mij ook.”
4. Is het bij Defensie moeilijk vast te houden aan je humanistische identiteit?
“Integendeel, mijn werk brengt me juist in situaties waarin ik er zelf steeds weer over na moet denken. Humanisme is voor mij: iedere keer opnieuw bij mezelf te rade gaan. Wat is belangrijk? Wat is van waarde? In vergelijking met andere levensbeschouwingen is het relatief nieuw. Militairen vragen me vaak wat ik nu eigenlijk doe en wat humanisme is. Dat is bijna altijd een aanleiding voor een mooie dialoog. Dat ik er zoveel over spreek, maakt het makkelijker om eraan vast te houden. En het staat natuurlijk letterlijk op mijn voorhoofd door de baret die ik draag.”
5. Is er ontwikkelingsruimte voor geestelijke verzorging bij Defensie?
“We mogen tevreden zijn met de positie die we hebben en de manier waarop we ons werk invullen. Op de grote thema’s integriteit en morele vorming leveren we vanuit het humanisme een mooie bijdrage en kunnen we ook ontwikkelen. Op het gebied van moral injury liggen kansen. We moeten daar nóg zichtbaarder worden en duidelijk maken dat de geestelijke verzorging daar een grote rol kan spelen. En al wordt dit onderwerp vaak meteen gelinkt naar missies, ik denk dat je die verwondingen kunt oplopen in allerlei situaties die je tegenkomt op je levenspad.”
6. Wie geeft een humanistisch raadsvrouw geestelijke bijstand als ze die nodig heeft?
“Een humanistisch raadsvrouw b.d., die ik spreek als ik vragen heb. Daarnaast ga ik bij mezelf te rade. Soms gebruik ik meditatie, en keer ik dus naar binnen omdat het daar uiteindelijk gebeurt, soms ga ik juist naar buiten. En dan scheelt het dat ik hier in Eibergen zit, want Kamp Holterhoek wordt omringd door bos, weilanden en velden. Hier is genoeg ruimte en kan ik alle kanten op.”
7. Op welke vraag zul je nooit antwoord kunnen geven?
“Het is een spreuk die ik hier aan de wand heb hangen: ‘wat is nu eigenlijk normaal?’. Veel mensen komen met zichzelf in de problemen omdat ze vinden dat ze in de pas moeten lopen, het ‘normale’ moeten doen. Steek je hier de grens over (Eibergen ligt in de Achterhoek op een korte afstand van de Duitse grens, red.) dan zijn gebruiken en opvattingen echter al totaal anders dan hier. Dus waar hebben we het over? Ik denk niet dat ik er ooit achter kom.”
