Tekst Jack Oosthoek
Foto SGT1 Eva Klijn | video: SGT Henry Westendorp
Fire Support Teams op de pijnbank
Ronkende Apache-gevechtshelikopters, snerpende gevechtsvliegtuigen, vlammende pantserhouwitsers, mortiervuur. Als apotheose een wedstrijd op het scherpst van de snede. In de oefening Griffin Strike in Duitsland konden de deelnemende troepen er zonder noemenswaardige (vredes)beperkingen tegenaan. “We zijn niet gewend om met zoveel eenheden tegelijk samen te werken.”
Fire Support Teams (FST’s) van de militaire as Nederland, België en Duitsland gezamenlijk trainen om compagnieën in crisisomstandigheden te helpen met vuur- en luchtsteun. Ziedaar het hoofddoel van Griffin Strike. Projectofficier kapitein Van der Zeeuw van 43 Gemechaniseerde Brigade legt uit: “Als een commandant een mogelijkheid ziet voor vuur- en luchtsteun worden FST’s met specialisten en doelopsporingsmiddelen ingezet om de vijand op te sporen en uit te schakelen.”
Eigen mores
Griffin Strike draaide ook om integreren en procedures afstemmen. Want ondanks hun nauwe banden kennen de krijgsmachten van Nederland, België en Duitsland zo hun eigen mores. Om daar een vinger achter te krijgen, namen de deelnemers aan Griffin Strike net als in crisisomstandigheden een kijkje in elkaars keuken. Leider van de oefening majoor Robbert-Jan Aarten: “Dit scenario kun je nooit te vaak oefenen. Misschien komt er in de toekomst weer een gezamenlijke uitzending.”
‘Volgende week het liefst weer, heb ik horen zeggen’
Als arena voor Griffin Strike diende het groen golvende Baumholder in Duitsland. Een begrijpelijke keuze omdat militaire eenheden zich er zonder noemenswaardige beperkingen kunnen uitleven. In ons land ligt dat even anders. Aarten: “Simultane inzet van artillerie, mortieren en close air support met vliegtuigen en heli’s kan nergens zo goed worden getraind als hier.” Een ingewikkeld scenario waarmee de Belgen, te gast in Griffin Strike, minder ervaring hebben dan Duitsland en Nederland. Daarom stonden overal coaches paraat die de Belgische FST’s adviseerden. De Nederlandse kapitein Emiel Hoogerhuis was één van hen. Hoogerhuis, commandant van één van de FST’s van 44 Pantserinfanteriebataljon (elk bataljon heeft 4 van zulke teams, red.), legde de Belgen bijvoorbeeld uit hoe ze een groep moeten aansturen. Volgens hem tonen de Belgen zich vlotte leerlingen. “Volgende week het liefst weer, heb ik horen zeggen.” De Belgische sergeant-1 Jonathan de Kerpel beaamt dat: “Door de samenwerking met Nederland krijgt het concept met FST’s bij ons vorm.”
‘We zitten voor 90 procent op één lijn’
Aan de andere kant valt het met de onervarenheid van de Belgen wel mee. Los van Griffin Strike oefenden ze al eerder met Duitsers en Nederlanders en is het merendeel van het personeel in Nederland opgeleid. Van der Zeeuw: "We zitten voor 90 procent op 1 lijn. Toch blijven we oefenen. Dan kweek je steeds meer begrip voor elkaar en gaat de snelheid in samenwerking omhoog. Dat is in crisisomstandigheden allemaal heel belangrijk.”
‘Internationaal gezien spelen we Champions League, denk ik’
Champions League
Terwijl de FST’s door het onmetelijke oefenterrein trekken, jaagt op een heuveltop een Pantserhouwitser 2000 van de Bravo-batterij van het Vuursteuncommando, bijgenaamd de Longhorns, rap 11 granaten de staalblauwe lucht in. Naar doelen aan de horizon. Batterijopperwachtmeester Kurvers: “Met dit moderne stuk artillerie zijn we in staat om 7 dagen per week, 24 uur per dag, grondgebonden vuursteun te leveren. Internationaal gezien spelen we Champions League, denk ik.” Dan is het aftanken, schoonmaken, onderhoud plegen. Voor de Longhorns valt het doek voor Griffin Strike. Tschüss.
Realistisch tintje
Dat geldt bepaald niet voor de FST’s. Als sluitstuk moeten ze onder het kritisch oog van een jury van Duitse en Nederlandse militairen met de billen bloot. Zijn ze in staat om onder tijdsdruk een commandant te adviseren over tactische situaties? Hoe lossen ze problemen met vuur- en luchtsteun op? De jury zaagt de teams ook door op hun kennis van de theorie. Een live firing met 120 millimeter mortiergranaten geeft het geheel een realistisch tintje. Hoogerhuis: “Alles komt aan op zorgvuldigheid en vertrouwen in elkaar. Vorig jaar eindigde mijn team in deze wedstrijd als tweede. Dat was niet leuk. Een militair is geselecteerd op zijn winnaarsmentaliteit.” Als winnaar van de wedstrijd komt het team van 43 Gemechaniseerde Brigade uit de bus.
Check ook de clip!
De deelnemers aan de wedstrijd. Even voorstellen:
Team 1: het Belgische Bataljon Artillerie uit Brasschaat, bijgenaamd Team Shadow. “Er zit een stijgende lijn in ons optreden”
Deze eenheid doet voor het eerst mee aan Griffin Strike. Commandant onderluitenant Jordi Kerckhove signaleert vooral verschillen in procedures. “Als wij ready zeggen, zijn we gereed en is ons wapensysteem geladen. Nederlandse en Duitse systemen zijn bij ready nog niet geladen, wat tot misverstanden kan leiden.” Sergeant Wes, in Nederland opgeleid bij de School Grond Lucht Samenwerking (SGLS) in Schaarsbergen, zegt veel van de Nederlandse begeleiding op te steken. Bijvoorbeeld hoe belangrijk het is om in gevechtsacties het hoofd koel te houden, overzicht te behouden en informatie te delen. “Er zit een stijgende lijn in ons optreden.”
Team 2: 12 Infanteriebataljon Luchtmobiel uit Schaarsbergen. “Meer snelheid niet verkeerd”
Volgens commandant kapitein Gert, voor de tweede keer deelnemer aan Griffin Strike, komt het scenario van de wedstrijd goed uit de verf. “We worden met complexe scenario’s behoorlijk uitgedaagd. We bewegen veel en krijgen diverse doelen voorgeschoteld. We leren afwegingen maken en advies uitbrengen. Deconflictie, dáár gaat het om. Alleen zo kun je een vijand goed aangrijpen. Jammer alleen dat de Duitsers matig Engels spreken en hun procedures minder scherp zijn. Op dit punt valt winst te halen. Maar de Duitsers zijn héél welwillend. Door Griffin Strike komt mijn team op een hoger niveau. We moeten door de veiligheidsrestricties soms wel lang wachten. Meer snelheid in de oefening zou soms niet verkeerd zijn.”
Team 3: de 7e compagnie van het Duitse Fallschirm Jäger Regiment 26 uit Zweibrücken. “'Face to face’-contact essentieel”
Teamführer kapitein Sebastian spreekt van een ‘anspruchsvolle’ oefening. “Wij zijn niet gewend om met zoveel eenheden tegelijk samen te werken. Maar we hebben er veel aan. Je leert hoe belangrijk het is om vriend en vijand te monitoren door radiofrequenties te raadplegen. ‘Face to face’-contact is eveneens essentieel. Dat maakt het samenwerken makkelijker. Mijn conclusies na 2 weken trainen: het niveau van training van de Duitse en Nederlandse FST’s verschilt niet erg veel. Maar we hebben dan ook allemaal in Nederland dezelfde opleiding gehad. Er zijn echter ook verschillen. Jullie plannen tot in detail, wij doen meer aan generale planning.”
Team 4: het Belgische team Paracommando van het Bataljon Artillerie uit Lombardsijde. “Ik krijg veel tips en opbouwende kritiek”
In juli in Nederland ‘afgestudeerd’ als Joint Terminal Attack Controller (JTAC), stuurt eerste luitenant Arne Sohier gevechtsvliegtuigen en -helikopters in het luchtruim boven ‘zijn’ FST’s aan. Hij zorgt ervoor dat de manoeuvres veilig verlopen. “Het is een complexe oefening waardoor ik best wat stress voel. Aan de andere kant ben ik door mijn JTAC-opleiding goed voorbereid. Daarnaast heb ik een coach, een ervaren militair, die me uitstekend van advies dient. Ik krijg veel tips en opbouwende kritiek.”
Team 5: het Nederlandse FST van 43 Gemechaniseerde Brigade. “Wij zijn meer van de team-effort”
Kapitein Jurjen Breukel, vorig jaar observer-trainer, is in deze Griffin Strike commandant van het FST van 44 Pantserinfanteriebataljon van 43 Gemechaniseerde Brigade. Een pittige verantwoordelijkheid, merkt hij. “Maar als je je werk goed doet, geeft dat vertrouwen.” Breukel constateert dat het vele overleg nieuwe inzichten oplevert. “Een Duits team is anders samengesteld dan het onze. Daarnaast geven Duitsers op een directieve manier leiding. Een Nederlandse leidinggevende luistert meer naar het personeel. Wij zijn meer van de team effort, wat niet betekent dat het ene beter is dan het andere. Wat mij betreft in 2017 weer Griffin Strike.”
