03

Dit artikel hoort bij: Landmacht 08

CLAS-infodagen 2016

Tekst KAP Jaap Wolting
Foto MCD & TLNT Heidie Mulder-Stoffer

“De basis moet kloppen”

“In een continu veranderende wereld moet de landmacht missies kunnen draaien in het volledige geweldspectrum. Daar werken we met z’n allen keihard voor; beschermen wat ons dierbaar is.” Luitenant-generaal Leo Beulen vertelt z’n toehoorders tijdens de CLAS-infodagen maar meteen waar het op staat. “Deze sessies houden we niet voor niets vlak na Prinsjesdag”, vervolgt de Commandant Landstrijdkrachten. “We weten nu wat we te besteden hebben.”

De hoogste baas van de landmacht staat er ontspannen bij. Zijn voorganger had in 2015 een minder prettige boodschap voor het personeel. Oefeningen zouden worden geschrapt, reservisten minder opgeroepen en dienstreizen geminimaliseerd. Beulen krijgt er tientallen miljoenen euro’s bij.

De champagne ontkurken dan maar? Nee, ook in 2016 danst de landmacht geen polonaise. De enorme bezuinigingen van 2011 – bijna een miljard euro – dreunen bij de KL immers nog altijd na. C-LAS is zakelijk en heeft een langetermijnvisie, al zullen de eerste verbeteringen al in 2017 zichtbaar worden. Als hij het echter heeft over het herstel van de basisgereedheid, noemt hij 2021 als stip aan de horizon. 

Een luitenant-kolonel luistert geïnteresseerd naar het verhaal van C-LAS en zijn directeuren Personeel & Organisatie, Materieel & Diensten en Training & Operaties.

Eerste verbeteringen in 2017 zichtbaar

Kritisch oog

En zelfs dan is het “ja, mits”. Zo is veel afhankelijk van de verkiezingen en de kabinetsformatie in 2017. Om volledig in balans te komen moet er echt nog geld bij voor investeringen in nieuw materieel en voor het herstel van de balans tussen combat, combat support en combat service support eenheden.

Daarnaast moet de organisatie weer op de juiste manier worden gevuld, de doorstroom beter op gang komen en er met een kritisch oog worden gekeken naar opleidingen. “Momenteel is het uitvalspercentage gewoon veel te hoog. We hebben te hard gesneden in opleidingsduur en daar moet gewoon weer tijd bij”, concludeert C-LAS. C-OTCO heeft de opdracht gekregen deze problematiek in kaart te brengen en met oplossingen te komen. Speciaal hiervoor is de stuurgroep LINIE (Landmacht In Nieuw Evenwicht) opgericht.

Herstel & Ontwikkeling

Samen met onder meer zijn 3 directeuren Personeel & Organisatie, Materieel & Diensten en Training & Operaties heeft luitenant-generaal Beulen een nieuwe koers uitgezet: ‘Herstel & Ontwikkeling’. Reden genoeg om tijdens de CLAS-infodagen dus ook gezamenlijk op te treden op verschillende kazernes in Nederland en bij 1GNC in Münster. Beulen trapte af op zijn uitvalsbasis – de Kromhout – in Utrecht.

Handhaving manoeuvre-samenstelling

De landmachtbaas benadrukt dat de samenstelling van de manoeuvre-eenheden ongewijzigd blijft. “Met deze mix van ‘air assault’, ‘licht’ en ‘mech’ kunnen we de huidige dreiging in de wereld aan”, verklaart Beulen. “Tijdens de NAVO-top van 2010 in Lissabon – toen Rusland nog als partner werd gezien – waren stabilisatieoperaties de toekomst en gemechaniseerde eenheden ouderwets; 4 jaar later tijdens de NAVO-top in Wales zag de wereld er volstrekt anders uit en was er weer een grote behoefte aan gemechaniseerde eenheden. We weten niet hoe de wereld er in 2020 uit ziet.”

Commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Leo Beulen, benadrukte tijdens de CLAS-infodagen dat de samenstelling van de manoeuvre-eenheden ongewijzigd blijft.

Arbeidsvoorwaarden

Op het gebied van arbeidsvoorwaarden zou er wel eens veel kunnen veranderen. Het arbeidsvoorwaardenoverleg is vorige week van start gegaan. Onderwerpen die op de agenda staan zijn een nieuwe regeling voor huisvesting en voeding, de diensteinderegeling (we werken langer door) en de doorontwikkeling van FPS (is nu niet flexibel genoeg).

Ook het pensioenstelsel is onderdeel van het overleg. Het is niet ondenkbaar dat dit gelijk wordt getrokken met de rest van de overheid. “En ja, juist op dit gebied zitten we het minst aan de draaiknoppen, hoe vervelend ik dat ook vind”, geeft luitenant-generaal Beulen toe.

”Op het gebied van arbeidsvoorwaarden zou er wel eens veel kunnen veranderen.”

Kwaliteit

“In 2016 is de vulling van de landmacht met 4% gedaald”, vervolgt hij. Ook dat wordt aangepakt, volgens de C-LAS onder andere door het “omarmen van de VeVa, al moet de aansturing van die opleiding wel veranderen om tot een betere output te komen.”

C-LAS wil in de nabije toekomst meer aandacht voor VeVa.

Reservedelen

Zoals gezegd daalt de zwarte bezuinigingswolk van 2011 eigenlijk pas nu neer. Op materieelgebied is dat misschien wel het beste zichtbaar. De reservedelenketen is nog niet in de hand en SAP wordt nog niet altijd goed gebruikt. “Essentieel is dat gebruikersonderhoud weer een significante rol krijgt in de opleiding. De basis moet kloppen”, aldus C-LAS. Daarnaast werkt het Tiger Team Materiële Gereedheid onder leiding van brigadegeneraal Damen met alle geledingen van Defensie aan oplossingen in dit speelveld.

Fundament van de organisatie

Dat de KL zich aanpast aan een veranderende wereld heeft consequenties voor opleiden en trainen. Certificeringen zijn te laag en opleidingen te kort, is de boodschap. Volgens luitenant-generaal Beulen is er een “collectief gebrek aan kennis”. Daar bedenkt zijn personeel oplossingen voor. Zo komt er meer tijd tussen moduleoefeningen te zitten, meer aandacht voor high intensity conflicts en krijgen de niveaus 1, 2 en 3 prioriteit. “Dát is het fundament van onze organisatie”, legt C-LAS uit. “En daarmee bedoel ik niet alleen gevechtsfuncties, maar ook combat support en combat service support. Daarnaast komt er meer budget beschikbaar voor de Nationale Reserve – een integraal deel van onze organisatie – om beter en meer te trainen zodat reservisten effectiever kunnen worden ingezet.”

Er komt meer tijd tussen moduleoefeningen te zitten, meer aandacht voor high intensity conflicts en de niveaus 1, 2 en 3 krijgen prioriteit.

Interoperabiliteit is nodig als je effectief internationaal wilt samenwerken

De 3 ‘I’s’ van C-LAS; IMS, Interoperabiliteit en Innovatie

C-LAS denkt over de grenzen, legt uit dat ook Internationale Militaire Samenwerking een speerpunt is. “Er zijn al vele voorbeelden, zoals project Apollo bij het DGLC, 11 LMB met Division Schnelle Kräfte, 43 Mechbrig met 1(DEU) Panzerdivision en 13 LtBrig met Frankrijk en België.”

Interoperabiliteit is nodig als je effectief internationaal wilt samenwerken. ”Het gaat hier om de technische mogelijkheden om met elkaar te kunnen communiceren, het begrijpen van elkaars doctrine en de mindset van het willen samenwerken.”

Daarop voortbordurend stipt luitenant-generaal Beulen de laatste ‘i’ van innovatie aan: “Alle ontwikkelingen gaan zo snel, dat je mee móet, of dat nu op het gebied van informatie, operaties, cyber of logistiek is. De komende jaren moeten we hier dan ook voldoende budget voor vrij maken, anders zijn we over 5 tot 10 jaar niet meer in staat onze taken uit te voeren.” 

Reacties uit de zaal:

Kapitein Ewout van Dort | 43 Herstelcompagnie, 43 Gemechaniseerde Brigade

“De presentatie was inhoudelijk op veel details en kwam op mij ook eerlijk over. Daarbij overigens wel beseffend dat een en ander gebaseerd is op de verwachting van budget dat nog niet is toegekend en sterk afhankelijk is van de politieke keuzes na maart 2017. Ik ben blij met de focus op de verbetering van de Materiële Gereedheid en hoop dat de gedeeltelijk reeds ingezette verbeterslagen het gewenste effect gaan hebben. Ook innovatie staat terecht hoog op de agenda, waardoor ik hoop dat innovatieve quick wins ook snel kunnen worden geïmplementeerd bij de mannen en vrouwen op de werkvloer, want dat is de plek waar het uiteindelijk allemaal moet gebeuren.”

Ing. Alex de Goeij | Systemen & Analyse, staf MatlogCo

“Wat mij opviel was de verandering in het optreden (missies) van onze eenheden en de gevolgen daarvan voor ons materieel. Dit heeft direct gevolgen voor mijn werk als wapensysteemanalist. Verder kan ik mij goed vinden in de uitspraak van generaal Beulen: “In bepaalde situaties kun je beter achteraf vergeving vragen dan vooraf toestemming.” Dit is een duidelijke oproep voor een proactieve houding van alle medewerkers en dat is wat Defensie nodig heeft. Verder vond ik dat het meeste nieuws (80%) gericht was aan de militairen in de zaal. Met het gebruik van veel specifieke afkortingen was ik als burger af en toe de draad even kwijt.”

Majoor (r) Hilde Brils-Jansen | Bureau Reservisten, staf CLAS

“Natuurlijk heb ik mijn oren gespitst toen het over reservisten ging. C-LAS gaf aan dat we intensiever worden ingezet. Wat geweest is, is geweest en we kijken nu vooruit. Het is goed om te horen dat er weer openingen zijn en we verder kunnen op de weg die we zijn ingeslagen. De boodschap van vandaag ondersteunt me in mijn werk om voor alle eenheden en hun reservisten verdere stappen te zetten.”

Sergeant-majoor Steve Gravee | 41 Pantsergeniebataljon, 13 Lichte Brigade

“C-LAS heeft vandaag zijn visie verteld, maar echt nieuwe dingen heb ik niet gehoord. Toch zijn deze infodagen essentieel voor een goede beeldvorming. Het was een duidelijk verhaal, en uit de informatie blijkt dat het volgens mij goed zit met de toekomst van ons bedrijf.”