‘Je hebt maar 1 gehoor’
De brigade Limburg-Zuid had onlangs de primeur binnen de Koninklijke Marechaussee: het beschikte enkele weken over een audiotrailer voor gehoortesten. Collega’s konden op hun eigen werklocatie de kwaliteit van hun gehoor laten meten. Initiatiefnemer is adjudant Frans Libbers, coördinator Bedrijfsbureau van de brigade. “We zitten hier in Maastricht in een uithoek, dus als iedereen hiervoor bijvoorbeeld naar de landmachtkazerne in het Brabantse Oirschot zou moeten rijden, kost dat veel manuren. Bovendien verlaagt dit de drempel voor een afspraak.”
Adjudant Frans las onlangs een bericht in het Defensiepersoneelsmagazine Sterker! over de audiotrailer, en dacht meteen: dit is ook wat voor onze brigade. Hij nam contact op met de planner van de audiotrailer, eerste luitenant Erik Drenth van het Coördinatiecentrum Expertise Arbeidsomstandigheden en Gezondheid. “We hebben namelijk goede ervaringen met een trailer voor onze tandartscontroles, die hier 2 keer per jaar komt. Dus ik dacht dat dit vast ook een uitkomst voor ons zou zijn.”
Herrie
Op de brigade in Limburg werken mensen over het algemeen niet in de herrie. Al ligt de werkplek direct naast een start- en landingsbaan van vliegtuigen. Maar binnen hoor je daar niet zo veel van. Toch leek het Frans nuttig om deze trailer naar Maastricht te laten komen. “We hebben enkele tientallen motorrijders die jaarlijks voor controle moeten. Om het ze gemakkelijker te maken, wil ik hen in de gelegenheid stellen die test hier te doen. De rest van de collega’s kan er ook gebruik van maken.” Opgave is vrijwillig en de uitkomst wordt opgeslagen in het medisch dossier van de patiënt.
Piepjes
“Neem in deze cabine plaats”, instrueert de verpleegkundige de marechaussees die de trailer bezoeken. Ze zetten vervolgens een koptelefoon op en krijgen gedurende enkele minuten piepjes te horen in het rechter- en linkeroor, van verschillende toonhoogte en volume. Bij elk piepje moeten ze op een knop drukken. Na afloop bespreken ze de resultaten met een bedrijfsarts. De arts adviseert, en verwijst eventueel door naar een kno-arts. Het is aan de collega zelf om er iets mee te doen.
Zuinig
“Dat ziet er uitstekend uit”, zegt de bedrijfsarts tegen eerste luitenant Robert Hommen (59) van het Joint Force Command in Brunssum. Zijn resultaten vallen binnen de verwachting van de mannelijke leeftijdsgroep waartoe hij behoort. “Ik ben altijd zuinig geweest op mijn gehoor”, vertelt Hommen. “Ook al ga ik binnenkort de dienst uit, toch is het fijn om te weten dat mijn gehoor nog goed is.”
De meeste marechaussees hebben een goed gehoor, vertelt de bedrijfsarts. “Af en toe kom ik er één tegen met een verslechterd gehoor. Dan gaan we onderzoeken waar dat door komt. Motorrijden, schieten, klussen met veel herrie of concerten? Maar een slecht gehoor kan bijvoorbeeld ook veroorzaakt zijn door een ziekte van het trommelvlies.”
Risico’s
Tijdens het bezoek van de audiotrailer aan verschillende krijgsmachtdelen, geeft planner Erik van het Coördinatiecentrum Expertise Arbeidsomstandigheden en Gezondheid voorlichting over het belang van goede gehoorbescherming. “Goede bescherming begint bij jezelf”, drukt hij zijn toehoorders op het hart. Niet alleen tijdens het werk, door bijvoorbeeld de juiste oordoppen in te doen op de schietbaan. Maar ook privé, bijvoorbeeld tijdens festivals. “Als je tijdens een concert 60% van de decibels kunt ‘killen’, is dat een verschil van dag en nacht”, aldus Erik. Bewustwording over de gevolgen van lawaai is belangrijk, vindt hij. “Je kunt schade voorkomen. En dit zintuig wil je niet missen: muziek luisteren, gesprekken voeren. Als je je bewust bent van de risico’s, ga je anders met lawaai om.”
Portofoon
Lawaai gaat overigens niet alleen over het aantal decibels, maar ook over de duur van het lawaai. “Als je als motorrijder de hele dag met rijwind kampt, heeft dat gevolgen.” En de bedrijfsarts benoemt ook de portofoon. “Als mensen hun oortjes niet in hebben en de hele tijd op maximaal volume naar de portofoon op hun borstkas luisteren, kun je daar last van krijgen.”
Oortjes!
Zaken zijn behoorlijk verbeterd sinds vroeger. De tijd dat de bescherming louter bestond uit het roepen van ‘oortjes!’ als er geschoten wordt bij oefeningen, is gelukkig voorbij. Erik herinnert verder bijvoorbeeld aan patrouilles in Libanon zonder oordopjes (anders hoorde je de radio niet), en aan harde muziek in discotheken en bars zonder bescherming. “Tijden zijn gelukkig veranderd. Er is goede bescherming op de schietbaan, en oordopjes voor nachtclubs. De collega’s moeten weten hoe belangrijk het is om van de verbeterde bescherming gebruik te maken.”
Tips
‘Super’ en ‘Heel fijn dat we het eindelijk kunnen meten’. Erik krijgt veel positieve reacties van de werkvloer, zowel van jongere als oudere collega’s. De test en de voorlichting leiden tot meer bewustwording. Erik is door de trailer met veel mensen in gesprek. “Onder jongeren leeft het onderwerp van oortjes bij festivals enorm, en ouderen zijn benieuwd hoe hun gehoor is na tientallen jaren werken bij de baas.
Nulmeting
Een gehoorbeschadiging merk je niet direct, maar als je jezelf de hele tijd ‘wat zeg je?’ hoort roepen tijdens een receptie is er mogelijk wat aan de hand. En het gehoor wordt nou eenmaal steeds slechter als je ouder wordt. De nulmeting tijdens de keuring voor de sollicitatie staat niet in het medisch dossier, dus die uitslag is onbekend. Dankzij de test en de voorlichting weten de collega’s hoe ze ervoor staan en krijgen ze nuttige tips over wat ze eventueel kunnen veranderen.
Meer weten over het preventieve gehooronderzoek? Bekijk deze video. (Intranet)
