Achter de schermen

…bij het mobiele IED-laboratorium JDEAL

Een onderdeel van een geïmproviseerd explosief, een achtergelaten telefoon of zelfs een complete auto. Specialisten van het mobiele laboratorium JDEAL (Joint Deployable Exploitation and Analysis Laboratory) analyseren het allemaal. Door middel van onderzoek van deze zogenoemde cases helpen zij tijdens militaire missies om de identiteit, locatie en werkwijze van de vijand in kaart te brengen. Informatie die voor militairen van onschatbare waarde is. De Marechaussee levert de JDEAL-commandant en de forensisch specialist en speelt een belangrijke rol in deze Europese samenwerking. Scroll naar beneden en kom meer te weten over JDEAL.

De counter-IED oefening Bison Counter, waarbij 400 militairen uit 10 EU-landen de samenwerking in de strijd tegen Improvised Explosive Devices (IED's) verbeterden, betekende in augustus de primeur voor JDEAL. In het Zweedse Skillingaryd waren de 13 containers van het mobiele lab voor het eerst in vol ornaat aanwezig en bewees JDEAL meteen een belangrijke schakel in de intell-keten te zijn.

Tekst: Patrick Regan   |   Foto's: sergeant Hille Hillinga

Waarom Marechaussee?

De permanente staf van JDEAL bestaat uit leden van de KMar, landmacht en militairen uit Spanje, Italië en Duitsland. Het commando is in handen van marechausseemajoor Geert-Jan Verkoeijen. "Sporen die wij vinden, kunnen bijdragen aan militaire inlichtingen, maar ook aan strafrechtelijke onderzoeken. Daarom is onze kennis van de omgang met bewijsstukken uiterst relevant." Ook heeft de Marechaussee de nodige specialisten op het gebied van forensisch onderzoek en vervalste documenten in huis. Zij worden indien nodig in het team van specialisten opgenomen.

Belangrijke schakel

Tijdens de oefening, net als eventuele toekomstige missies, is JDEAL een belangrijke schakel in het counter-IED proces. Vinden de militairen iets relevants, bijvoorbeeld tijdens search-acties, dan leveren ze dat direct aan bij JDEAL. De specialisten van het JDC analyseren het en geven de gevonden informatie door aan de counter IED-taskforce. Waar komen de stoffen in de IED vandaan? Zijn er vingerafdrukken te vinden? Of staat er nog relevante informatie op een laptop? Het antwoord op deze vragen geeft eenheden al de volgende dag extra handvatten in de bestrijding van geïmproviseerde explosieven of andere dreigingen. In totaal passeerden tijdens Bison Counter 53 cases de revue. Daarbij hoorden honderden items en sub-items, van onschadelijke granaten tot auto-onderdelen, die de specialisten stuk voor stuk onderzochten.

Leermoment

Majoor Verkoeijen noemt de eerste inzet van JDEAL confronterend: "Met deze oefening willen we ervoor zorgen dat de intell-keten beter op elkaar aansluit. Voor ons is het belangrijk dat alles volgens de procedures wordt verwerkt. Voor de militairen is het echter soms onmogelijk om alles 'forensic aware' in te pakken. Door de aanwezige dreiging of tijdsdruk kunnen we cases in een vuilniszak geleverd krijgen. Sporen als vingerafdrukken worden daardoor nadelig beïnvloed of zelfs verstoord." Toch merkt Verkoeijen dat naarmate de oefening vordert, alle partijen aan elkaar wennen en meer op elkaar ingespeeld raken. "In een oefening met andere partijen het JDC testen was 1 van onze doelstellingen. Dat is met deze oefening zeker geslaagd."