Rap en groots gereageerd op signaal Schiphol

Het bericht over een signaal dat betrekking had op de luchthaven Schiphol kwam binnen op een doodgewone vrijdagmiddag. Binnen enkele uren waren de eerste maatregelen al getroffen. De volgende ochtend was de grootschalige veiligheidsoperatie van de KMar in volle gang. Maar hoe is dit precies verlopen? En hoe gaat het nu verder? KMarMagazine sprak met kolonel Hans Molenaar, die de inzet coördineerde.

Gewapende militairen op straat en lange files. Sinds 30 juli is de situatie in en om Schiphol veranderd. Kolonel Molenaar stuurt sinds het signaal de operatie aan. "Ik kreeg een berichtje dat er een driehoeksoverleg plaats zou vinden", vertelt Molenaar. "Ik wist direct dat het niet goed was, want zo'n bijeenkomst wordt niet zomaar georganiseerd op vrijdagmiddag." Samen met de burgemeester, hoofdofficier en de politie van de gemeente Haarlemmermeer hoorde Molenaar van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) over het signaal. "Kort daarna ben ik in actie gekomen. Bij dit soort calamiteiten wordt een Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden (SGBO) ingezet, een crisisteam met alle benodigde expertises. Ik heb de algemeen commandant ingelicht en het startsein gegeven voor de planning van de operatie", vertelt Molenaar.

63 miljoen passagiers

Het SGBO legde de 'driehoek' een aantal voorstellen van aanpak voor. Na goed overleg werd er een keuze gemaakt en kon de daadwerkelijke uitvoering van de operatie beginnen. Het Landelijk Tactisch Commando (LTC) werd ingeschakeld om diverse brigades in het land personeel te laten leveren. "We hebben veel van de organisatie gevraagd", weet Molenaar. "Zoveel collega's in 1 keer verzamelen betekent dat er keuzes gemaakt moeten worden. In het begin is er gebruik gemaakt van de collega's die ingezet worden voor de Hoog Risico Beveiliging (HRB). Een groep die al gereedstaat, maar wel is ingepland op andere locaties. Dit betekent prioriteiten stellen. Een omgeving als Schiphol met ruim 63 miljoen passagiers per jaar is een aantrekkelijk doelwit voor mensen die kwaad willen. Om die reden was het noodzakelijk om snel te handelen. Uiteindelijk is ook de Bijstandseenheid (BE) ingezet. Deze eenheden zijn gespecialiseerd in dit soort calamiteiten."

Ondersteuning

Maar daar stopte het niet bij. Ook de Landmacht werd een onderdeel van de grootschalige operatie. "Deze ondersteuning was noodzakelijk omdat de operatie te veel vroeg van de totale capaciteit van de KMar. Onze andere taken mochten niet in het geding komen. In eerste instantie vroegen wij de Nationale Politie om bijstand, maar zij beschikten niet over voldoende capaciteit." Vandaar dat via het Openbaar Ministerie de defensieorganisatie benaderd werd. Na een 2-daagse training zijn de landmachters ingezet. Zij hebben een aantal dagen ondersteuning geboden op het gebied van beveiliging tijdens de controles. Nader onderzoek naar het signaal leidde tot bijstelling van de veiligheidsmaatregelen op Schiphol waardoor de landmachters niet meer te zien zijn in de omgeving van de luchthaven. "Door de korte en intensieve samenwerking van de Landmacht en de KMar is er een goede basis gelegd voor toekomstige gezamenlijke acties", zegt Molenaar. "De huidige ontwikkelingen in de wereld vragen van onze organisatie een snelle reactietijd en dat kan opnieuw resulteren in samenwerking met de Landmacht."

Realiteit

Deze inzet van de KMar is volgens Molenaar de nieuwe realiteit. "De wereld is veranderd. Aanslagen in Brussel en Istanbul en oproepen om aanslagen te plegen zorgen ervoor dat wij alert moeten zijn. De KMar is er op de luchthavens om de veiligheid te waarborgen. Daar zijn, in de tijd waarin we nu leven, helaas meer veiligheidsmaatregelen voor nodig." Volgens Molenaar heeft afgelopen periode uiteindelijk veel evaluatiepunten opgeleverd. Zo is bijvoorbeeld duidelijk geworden dat de druk op de KMar nog groter is in dit soort situaties. Ondanks de vruchtbare samenwerking met politie, Landmacht en Security Schiphol blijft het noodzakelijk dat we goed opgeleide collega's hebben die in een zeer korte tijd aan operaties kunnen deelnemen. Het is belangrijk dat wij als KMar-organisatie bewust zijn van de verandering in de wereld en hierop anticiperen."