Alles voor de extra dimensie

Realisme op 1 bij Lowlands Grenade 2016

Woningen, een industriegebied, een bibliotheek. Zelfs een rechtbank ontbreekt niet op het oefenterrein in het Duitse Weeze. Maar alleen een verzameling gebouwen maakt nog geen realistische oefening. Adjudant Eric Damen tovert de stapels stenen voor Lowlands Grenade 2016 (LLGN16) om tot een regio die werkloosheid, corruptie en sociale spanningen ademt.

Damen is de geestelijk vader van Lowlands Grenade 2016. Als chief scenario zet hij de grote verhaallijnen uit en bewaakt deze ook tijdens het 72 uur durende eindscenario. "Ik maak de 'ANWB-reisgids' voor het oefengebied", vertelt de adjudant. Kort gezegd: hoe ziet het gebied eruit in geografisch, economisch en sociaal opzicht? Lachend: "En dan schrijf ik het land in de problemen." 

Draaikolk

Transfalia kent een hoge werkloosheid, corruptie en een slecht getrainde politiemacht. Voeg daar nog een welig tierende smokkel in drugs en wapens aan toe en een migrantenstroom. Zie daar: een sociaal-maatschappelijke draaikolk waarin een VN-macht de reddingsboei vormt.

In de gesimuleerde politietrainingsmissie komen meerdere verhaallijnen samen. Collega's van de KMar, gendarmerie- en politie-eenheden verrichten daar sociaal politiewerk en politietraining. Of in politioneel jargon: community policing en mentoring, monitoring, training & advising.

Tactische en forensische recherche, bijstandseenheid, special weapons & tactics-eenheid, teamlid of teamleider, voor elk heeft het scenario wat te bieden. Van buurtruzie tot drugslab en van verkeerscontrole tot mensensmokkel en massagraf. Een oefening valt of staat met de beleving en dus een realistisch scenario. Losse trainingsdoelen worden gekoppeld aan verhaallijnen. En die worden verweven tot een groter verhaal. Zo behalen alle deelnemers het maximale trainingsrendement.

Plotwendingen

Een batterij aan specialisten werkt de plotlijnen van Damen in detail uit. Rechercheurs, deskundigen op het gebied van mensensmokkel, explosievenopruimingsexperts, zelfs gender-specialisten en geestelijk verzorgers denken mee over plotwendingen.

De adjudant beschikt over maar liefst 150 ROC-leerlingen en collega's van het Opleidings-, Trainings- en Kenniscentrum KMar als tegenspeler. Tijdens de oefening zit Damen op de 'regisseursstoel' en ziet hij erop toe dat kruisende verhaallijnen het scenario niet laten ontsporen. "Het is dodelijk voor het rollenspel als de grote crimineel veroordeeld is en je hem een paar uur later alweer tegenkomt als stenen gooiende demonstrant."

Meer dan vakkennis alleen

Met zijn uitzendervaring in Bosnië en Afghanistan als politietrainer weet adjudant Evert Agterhuis hoe belangrijk realistisch oefenen is. "Culturele aspecten zijn in dit werk zeker zo belangrijk als vakkennis", stelt hij. "Stel je als politietrainer bijvoorbeeld niet op als 'degene die wel even gaat vertellen hoe het moet'. Wees je bewust van je eigen referentiekader en dat van de ander. Anders creëer je geen draagvlak."

Lowlands Grenade is dan ook meer dan een aaneenschakeling van trainingssessies. De deelnemers moeten hun skills & drills toepassen binnen de kaders van een fictief mandaat, legt Damen uit. "Daarom werken wij bij Lowlands Grenade 2016 met onze eigen rules of engagement. Transfalia heeft zelfs een eigen Wetboek van Strafrecht. Inclusief een echte officier van justitie en een rechter die aan de hand van dat fictieve wetboek de acties van de deelnemers toetsen en beoordelen."

Roemenië en Ivoorkust

Behalve het mentoren en trainen van de Transfaliaanse politie is ook de samenwerking met buitenlandse partners op zichzelf een leerdoel. Lowlands Grenade 2016 brengt een bont palet aan (militaire) politie- en gendarmerie-eenheden op de been. West-Europese vakgenoten, maar ook meer exotische collega's. Denk bijvoorbeeld aan Roemenië of Ivoorkust. In de eerste oefenweek trainen de collega's alle relevante deelaspecten van het 72-uurs scenario. In die zogeheten trainingscarrousel moeten ze op elkaar ingespeeld raken.

Dat geeft de oefening een waardevolle "extra dimensie", stelt Agterhuis. "Op uitzending werk je vaak in dit soort multinationale teams. Je moet daar echt samen de klus klaren. Een ervaring als Lowlands Grenade had ik voor mijn eerste missie heel graag in mijn rugzak willen hebben."