Tekst Robert den Hartog
Foto sergeant-1 Eva Klijn

Het Border Security Team in beeld

Het Nederlandse Border Security Team op Chios ondersteunt Griekenland bij de verhoogde instroom van migranten. De kracht van het BST is dat het binnen de hele vreemdelingenketen taken kan uitvoeren. Dat houdt in dat het team samen met de Grieken grenscontroles uitvoert op zee en land. Ook werken de BST'ers in een speciaal ingerichte opvanglocatie voor migranten, waar ze ondersteunen bij de screening, registratie, debriefing en identificatie. Een videoclip over Chios en het werk van het BST vindt u op pagina 1 van dit magazine.

De Griekse autoriteiten kunnen 24 uur per dag een beroep doen op het Border Security Team voor het uitvoeren van grenscontroles op het land. Het BST gaat altijd met een collega van de Griekse politie op pad. Adjudant Kees: "Als er ergens bootjes met migranten zijn waargenomen geven de lokale autoriteiten de locatie door en vangen wij ze op. We zien er daarna op toe dat ze naar de centrale opvanglocatie op het eiland gaan."
De marechaussees die grenscontroles op zee uitvoeren, maken gebruik van 2 FRISC's, bestuurd door leden van het Korps Mariniers. Wachtmeester-1 Romario: "Er is altijd een collega van de Griekse kustwacht aan boord. Als de kustwacht migranten waarneemt op zee gaan wij poolshoogte nemen. Bij het aantreffen van migranten dragen we hen over aan de Griekse autoriteiten, die ze naar de opvanglocatie op het eiland brengen. Mensen in nood helpen we uiteraard."
In de centrale opvanglocatie op Chios screent het BST de migranten. Zo wordt voorkomen dat ze ongezien door Europa gaan zwerven.
De openingstijden van de opvanglocatie zijn afhankelijk van het aantal migranten. Dit betekent dat het BST ook 's nacht doorwerkt als dat nodig is. De locatie kan maximaal 2.200 personen per 24 uur verwerken. In het registratiecentrum zijn internationale hulporganisaties aanwezig, die de migranten in aanloop naar het registratieproces voorzien van eten en medische hulp.
De eerste stap in het registratieproces is het invullen van een formuliertje. Daarop vermelden de migranten onder andere hun naam, nationaliteit, geslacht en geboortejaar. De screener en documentexpert van het BST worden bijgestaan door een tolk van de IND. Adjudant Omar: "We controleren de opgegeven informatie op juistheid en het identiteitsdocument op echtheid. Als een migrant geen document heeft, proberen we de nationaliteit te achterhalen."
Het BST voert ook debriefings uit met migranten. Adjudant John: "We proberen zo vroeg mogelijk zicht te krijgen op migratiestromen en signalen van mensensmokkel te onderkennen. Belangrijke informatie deel ik met de Griekse autoriteiten. We maken bij onze selectie ook gebruik van informatie die wij bijvoorbeeld van de grensbewakers hebben doorgekregen."
Als de screening is voltooid, worden de gegevens van de migranten door de Griekse autoriteiten overgenomen en ingevoerd. Medewerkers van Frontex verrijken samen met hun Griekse collega’s in het identificatieproces de registratiegegevens met vingerafdrukken. Deze gegevens zetten de Grieken in het EURODAC, een Europese databank. Op die manier is de identiteit van een migrant overal in Europa te achterhalen.
Bij de exit-tafel in de opvanglocatie krijgen de migranten een formulier uitgereikt. Daarmee kunnen ze een ferryticket kopen en, in afwachting van hun reis met de ferry naar Athene, in een opvangfaciliteit verblijven. De migranten die de toegang tot Europa wordt ontzegd, reizen ook naar Athene, maar krijgen een ander formulier uitgereikt. Daarop staat dat ze de Europese Unie binnen 30 dagen moeten verlaten.
Naast het Nederlandse BST werken er in de opvanglocatie ook Frontex-medewerkers van andere nationaliteiten. In tegenstelling tot het totaalpakket dat Nederland aanbiedt, zijn er Duitsers, Letten, Kroaten, Fransen, Bulgaren en Roemenen die een deel van het registratie- en identificatieproces voor hun rekening nemen. De Frontex-partners uit andere landen kunnen dus ook ingezet worden voor taken die het BST uitvoert.