Tekst kapitein Saminna van den Bulk
Foto Korporaal-1 Shane Winsser
Medaille-uitreiking eFP in nieuw jasje
Een coronaproof medaille-uitreiking? Geen punt op de Legerplaats in Stroe. Daar ontvingen 31 militairen woensdagmiddag via een soort drive thru de herinneringsmedaille voor hun inzet aan de missie enhanced Forward Presence (eFP) in Litouwen.
De Defensiekrant was erbij om het tafereel op beeld vast te leggen:
Omgeven door zestien Scania’s op een plein, vergezeld door familie en vrienden, staan de militairen in de lentezon. Het is een bijzondere medaille-uitreiking: na een militaire groet van de commandant van 220 Transportcompagnie majoor Roelof Posthouwer (43) mogen de militairen zélf hun onderscheiding opspelden.
31 militairen van verschillende rotaties, uitgezonden voor logistiek, transport of infanterie, ontvingen de herinneringsspeld tijdens twee uitreikingshifts. Posthouwer: “Een grote ceremonie zit er door corona niet in. Maar we wilden per se voorkomen dat de uitreiking moest plaatsvinden in een zaaltje en dat het voor ons zo belangrijke thuisfront alleen via een beeldscherm kon meekijken.”
Het inzetten van de Scania’s bleek dé oplossing, vertelt majoor Posthouwer. “Voor iedere decorandus was een voertuig beschikbaar. De militair mocht zoveel genodigden meenemen als er in de Scania passen. Met deze compartimenten creëer je bubbels: zo kun je tóch meerdere mensen uitnodigen voor de ceremonie, terwijl je de afstand kunt bewaren. En iedereen zat nog droog ook. Maar vanwege het mooi weer kon de uitreiking toch in de buitenlucht plaatsvinden. Door tafels neer te zetten was de onderlinge afstand nog steeds gegarandeerd.”
Nederland levert voor de missie eFP per rotatie ongeveer 250 militairen en doet dit samen met landen als Duitsland, Noorwegen, België, Tsjechië en IJsland, vertelt Posthouwer in zijn toespraak, die door de speakers over het plein schalt. “In tegenstelling tot inzetgebieden als Afghanistan en Irak kwamen onze mensen, met hun inzet in eFP, niet in een oorlogsgebied terecht. Ze hoefden geen gevechtsacties uit te voeren en er was geen acute dreiging. De inzet in Litouwen bestaat uit veel oefenen en trainen.”
Deze militaire aanwezigheid is vooral een belangrijk signaal voor de Baltische staten, die de 'hete adem van de Russische beer in hun nek' voelen. “Als bondgenoten en leden van de NAVO laten we aan de lokale bevolking zien dat we de bescherming van deze landen serieus nemen.”
De majoor besluit: “Het uitreiken van deze medailles is enorm belangrijk. Deze mensen zijn maandenlang uitgezonden en lieten familie en vrienden achter om zich in te zetten voor Defensie. Ze hebben daar goed werk geleverd. Daar moet je gepaste aandacht aan schenken. Dat gaat nu eenmaal niet optimaal via een computerscherm.”
Het applaus stijgt op van de binnenplaats. Alle medailles prijken op de borst. Vraag is natuurlijk: is de missie van de majoor geslaagd? Aan kersverse decorandus korporaal Mark Sikkema (29) om een oordeel te vellen. Met zijn dochter van zes maanden op de arm en geflankeerd door zijn vriendin, zegt hij: “Een creatieve oplossing. Prima geregeld, leuk om mee te maken.”
Sikkema vertrok twee jaar geleden naar Litouwen met zijn rotatie van 110 Transportcompagnie. “We gingen met een leuke kleine club 3,5 maand die kant op. Mensen ophalen van het vliegveld, collega's ondersteunen die in het bos oefenden, flatracks (containers, red.) laden... Er was genoeg werk en het was lekker divers. Mooi dat je met bondgenoten uit andere landen kon trainen. En we mochten van het kamp af, dus we hebben ook nog iets van het land kunnen zien.”
“Een prima uitzending, ik mag niet klagen”, vat Sikkema ‘zijn’ eFP samen. Toch maakt de nieuwe speld op zijn borst wel een verschil. “De onderscheiding betekent voor mij erkenning. Aan de ene kant voor ons werk daar, maar ook voor het feit dat ik mijn vriendin maanden moest achterlaten in Nederland. Dit is een mooi bedankje voor die inzet.”
Wat voor medaille?
Een herinneringsmedaille zoals deze worden uitgereikt als blijk van waardering voor een bijzondere inzet. Om militairen in het zonnetje te zetten en om aandacht te geven aan deze decorandi en hun thuisfront. Naast de militairen ontving ook het thuisfront een medaille tijdens deze ceremonie: een broche in de vorm van een anjer voor de volwassenen, een kindermedaille voor de kinderen.