06

Dit artikel hoort bij: Defensiekrant 25

Snufjes voor de toekomst

Tekst ritmeester Saminna van den Bulk
Foto sergeant-majoor Maartje Roos

Nieuwe technologie bij Innovation in Defence

Of het nou vliegt, vaart of rijdt: Defensie zoekt overal technische snufjes voor de toekomst. Daarom werkt de krijgsmacht samen met kennisinstituten als TNO, het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum, het Maritime Research Institute Netherlands (MARIN) en de Faculteit Militaire Wetenschappen van de Nederlandse Defensie Academie. Het resultaat werd donderdag getoond tijdens Innovation in Defence. 

Onmisbaar, vindt minister Ank Bijleveld, die de beurs in de Fokker Terminal te Den Haag bezocht. “Want we leven in een tijdperk van technologische ontwikkelingen die zich snel opvolgen en als krijgsmacht moeten wij ons constant aanpassen om de tegenstander een stap voor te blijven.” 

Weten hoe we de tegenstander in de toekomst gaan verslaan? Zie hieronder 4 technische hoogstandjes. 

De energiezuinige Fennek

Een pantservoertuig dat rijdt op elektriciteit. Het lijkt onmogelijk, maar de E-Fennek bewijst het tegendeel. In het verkenningsvoertuig maken de 6-cilinder dieselmotor en -tank plaats voor een elektromotor en 2 accupakketten. “De bediening blijft hetzelfde, voor de chauffeur verandert er niets.” Alhoewel… “Mogelijk dat de bemanning in het voertuig, door de stillere motor, elkaar beter verstaat”, glimlacht Paul de Man, projectleider bij de Defensie Materieel Organisatie (DMO). “Onze verwachting is dat je er 150 kilometer mee kan rijden voor je het accupakket weer moet opladen.” Dat neemt voor een voertuig als de Fennek, dat ruim 10.000 kilo weegt, 7 uur in beslag. Maar, zegt De Man: “We moeten ergens beginnen. Volgend jaar wordt het voertuig getest. Hiermee willen we bewijzen dat we ook een pantservoertuig elektrisch kunnen laten rijden.”

De ‘ondergrondse’ drone

Kleine smalle gangen, paden, tunnelstelsels waar mensen niet rechtop kunnen lopen: “Geen probleem”, zegt Gilliam van der Burg, development engineer bij Delft Dynamics. “Als je niet weet wat je onder de grond aantreft, is de U-drone een uitkomst." Met onder meer camera’s en infraroodsensoren brengt de vliegende speurneus ook de wereld onder de grond in kaart. Het apparaat manoeuvreert zich overal moeiteloos doorheen en kan mensenlevens redden. "Daarnaast levert de drone zeer gedetailleerde beschrijvingen van wat je beneden aantreft", vult Van der Burg aan. Aan het apparaat zit een kabeltje van een halve millimeter dik op een klosje. Daarmee kan het toestel zeker 100 meter vliegen. Met de kabel gaan opgenomen data naar de telefoon, laptop of tablet. Hierdoor komt er geen radiosignaal aan te pas. Heimelijk verkennen is dus een klus bij uitstek voor de drone, die in totaal zo’n 20 minuten kan vliegen.

De digitale gewondenkaart

Militairen opereren vaak onder flinke druk en die wordt groter als er gewonden vallen. Dat is waar VitalsIQ mee kan helpen. De militair wordt uitgerust met sensoren, die de vitale lichaamsfuncties meten zoals de bloeddruk, de hartslag of het zuurstofgehalte in het bloed. Ook draagt de militair een digitale gewondenkaart. De data gaat naar de VitalsIQ-applicatie op tablet of smartphone. Handig, want zo belandt alle belangrijke medische informatie op 1 plek. In 1 oogopslag is duidelijk hoe het met de gewonde gaat en of het slachtoffer achteruitgaat. De informatie is hierdoor ook makkelijk door te geven in de gewondenketen. “Eind januari moet de demonstrator gereed zijn”, aldus Vera Pijl van het Delftse Offroad Apps, dat de applicatie maakte.

Onderzeeboot van de toekomst

Als je onopgemerkt onder water wil varen, is dat afhankelijk van vele factoren. Neem de bewegingen en de stabiliteit van de boot. Ook wil je zo min mogelijk geluid maken, zodat je je 'oren' onderwater, de sonarapparatuur, kan inzetten om de omgeving te verkennen. Daarom sloegen het Maritime Research Institute Netherlands (MARIN) en kenniscentrum TNO de handen ineen om de onderzeeboot van de toekomst te onderzoeken. Daarbij werd niet alleen gekeken naar modellen, maar werden ook studies uitgevoerd met een modelboot van 4 meter lang. Tijdens onderwaterproeven keken de onderzoekers welke effecten bijvoorbeeld de grootte van de vinnen hebben op het manoeuvreren van de onderzeeboot. “Met dit soort onderzoeken kunnen we DMO helpen de juiste onderzeeboot te verwerven”, aldus Roel Müller van TNO.