Tekst luitenant ter zee 2OC Joost Margés
Foto korporaal Jasper Verolme
Bijzonder bezoek Zr. Ms. Friesland aan Havana
Een mooi havenbezoek afleggen, na een intensieve en succesvolle operationele periode in de West, met 4 flinke drugsvangsten. Zo geschiedde, toen het OceanGoing Patrol Vessel (OPV) Zr. Ms. Friesland vorige week de haven van de Cubaanse hoofdstad Havana binnenvoer. Uiteraard kan zo’n bezoek niet los gezien worden van het aanhalen van bilaterale betrekkingen. Belangrijk voor Cuba en Nederland, als Caribische partners, zo onderkent men op militair en diplomatiek niveau.
In Havana meerde de Friesland af aan de Muelle International, de internationale kade. Het was pas de tweede keer sinds 1950 dat een Nederlands marineschip Cuba aandeed. 2 jaar geleden gebeurde dat voor het eerst sinds de Koude Oorlog, toen de eer eveneens aan de Friesland te beurt viel. Ook dit jaar bezorgden de Cubanen de Nederlandse opvarenden een warm welkom.
Partners Caribisch Gebied
“Het bezoek in 2016 was historisch, nu in 2018 is het bijzonder, hopelijk wordt het in de toekomst normaal”, aldus kapitein-luitenant ter zee Nicole Kuipers, de commandant van de Friesland. “Het huidige bezoek onderstreept de goede relatie met Cuba. We zijn natuurlijk ook partners in het Caribisch Gebied. Hoewel Cuba zelf vooral gericht is op operaties in de territoriale wateren, is het land zeer bereidwillig om informatie uit te wisselen in de regio, ook met de VS. Ik denk dat het nog wel even zal duren voordat het een echte partner is binnen internationale counterdrugs-operaties.”
‘Zal nog wel even duren voordat het een echte partner is binnen internationale counterdrugs-operaties’
Onder de indruk
De commandant bracht in Havana beleefdheidsbezoeken en hield gesprekken met vertegenwoordigers van marine en kustwacht. Aan boord van de Friesland ontving zij Cubaanse gasten, samen met vertegenwoordigers van de Nederlandse maritieme sector (Damen, IHC, Boskalis, Van Oord). Onder de Cubanen ook een opgetogen contra-almirante (= schout-bij-nacht) Luis Reyes Lopéz. “Ik ben trots dat u mijn land bezoekt en verheugd dat wij de banden kunnen aan halen”, aldus de plaatsvervangend commandant van de Cubaanse marine. Hij toonde zich onder de indruk van de OPV als platform (met NH90-helikopter en de snelle FRISC’s) en de mogelijkheden die het schip biedt voor operaties, zoals die veelal worden uitgevoerd in de Caribische Zee.
‘Zie ik het goed?’
Volgens de Nederlandse ambassadeur in Cuba, Alexandra Valkenburg, ziet Cuba het bezoek van de Friesland als een erkenning voor de rol die het land internationaal (steeds meer) speelt. “De relatie van Cuba met de VS is ingewikkeld, dus contacten met partnerlanden van Amerika worden erg op prijs gesteld. Het scheepsbezoek is daarom ook tot in de puntjes gefaciliteerd. Het schip ligt hier op een voorname, historische plek, aan de kade van de oude stad. Prachtig toch dat onze driekleur hier wappert? CNN belde mij al, met de vraag: ‘Zie ik het goed?!’.”
‘Uiteindelijk hebben we het meeste belang bij een goede relatie; met open kanalen en dialoog’
Generatiewisseling
Volgens de ambassadeur is Cuba een ‘interessant land’, op het gebied van politieke ontwikkelingen. “Er vindt momenteel een generatiewisseling plaats. Aan president Diaz-Canel, de eerste ‘niet-Castro’ sinds de revolutie, de opdracht om die wisseling in goede banen te leiden. De voorzichtige opmars van internet maakt mensen beter geïnformeerd. Berichtgeving is hierdoor minder top-down dan vele jaren het geval was. Ook de nieuwe grondwet die in de maak is, zorgt voor veranderingen. Voor het eerst wordt daarin privaat eigendom erkend.”
Samenwerking stimuleren
De politieke verschillen tussen Nederland en het communistische Cuba mogen genoegzaam bekend zijn. Ook geen geheim voor Valkenburg. “Uiteindelijk hebben we het meeste belang bij een goede relatie; met open kanalen en dialoog”, verklaart zij diplomatiek. “We bespreken alle zaken, maar zijn het niet altijd met elkaar eens, onder andere op gebied van mensenrechten, waarvoor ik mij in de contacten hard blijf maken.”
Waar volgens Valkenburg wel overeenstemming over bestaat: “Dat de Friesland de afgelopen periode met een belangrijke opdracht in de regio heeft gewerkt, in het kader van counter-drugsoperaties. Daar hebben Cuba en Nederland belang bij. Het is belangrijk om regionale samenwerking verder te stimuleren. Daar past dit havenbezoek natuurlijk prima binnen.”
