Tekst ritmeester Jessica Bode
Foto Mediacentrum Defensie
Artikel 5-oefening bereidt voor op reële dreiging
22 helikopters en vliegtuigen en 2.200 grondtroepen worden volgende maand in een groot deel van Nederland ingezet tijdens Falcon Autumn. De grootste militaire oefening van ons land is noodzakelijk om voorbereid te zijn op reële dreiging.
Er wordt een scenario beoefend, waarbij een van de NAVO-landen wordt aangevallen. Artikel 5 treedt in werking, wat betekent dat de bondgenoten samenwerken om de aanval af te weren. Artikel 5 werd pas 1 keer toegepast; na de terreuraanvallen op de Verenigde Staten op 11 september 2001.
“Het gaat om een sterke tegenstander, met vergelijkbare middelen als ons eigen defensieapparaat. Het wordt zeer realistisch. Net als in conflictsituaties”, benadrukt majoor Steven Vermeulen. Hij is als projectofficier betrokken bij Falcon Autumn, die duurt van 17 september tot 22 oktober. “We realiseren ons dat zo’n grote oefening (geluid)hinder kan veroorzaken, maar we moeten dit doen om voorbereid te zijn op verhoogde dreiging in de wereld.”
Luchtmacht en landmacht
Het is niet alleen een oefening met de land- en luchtmacht, ook wordt samengewerkt met de Duitse collega’s. Projectofficier vanuit 11 Luchtmobiele Brigade majoor Pieter Peek vertelt: “Het is een gecombineerde oefening tussen de Nederlandse Air Manoeuvre Brigade* en de Duitse Division Schnelle Kräfte. De kans is namelijk groot dat we bij een dergelijke dreiging ook samen met onze oosterburen moeten optreden.”
Hinder? Waar en wanneer?
Tijdens Falcon Autumn wordt gevlogen in de omgeving Deelen, de Veluwe, Assen, evenemententerrein Twenthe, Terwolde, Coevorden, Vlasakkers, Leusderheide, Dokkumer Nieuwe Zijlen en Zoutkamp Marnewaard en de provincie Groningen.
Er wordt tussen 08.00 uur en 23.00 uur gevlogen, met uitzondering van 2, 3, 4 en 8 oktober. Dan gaat het vliegen door tot middernacht. Maar uitsluitend op doordeweekse dagen.
Operationele en klimatologische omstandigheden kunnen ervoor zorgen dat de oefening anders verloopt dan gepland. Via het twitteraccount van het Defensie Helikopter Commando (@dhcluchtmacht) wordt de meeste actuele informatie gedeeld.
Opbouw
De oefening in Midden-, Oost- en Noord-Nederland begint met kleine opdrachten en wordt steeds groter. Met als slotstuk een missie waaraan alle deelnemende eenheden meedoen. Van gevechtstroepen tot logistieke eenheden, waaronder de bevoorrading, medisch personeel en vuursteun.
De helikopters en vliegtuigen die daarbij worden ingezet, vliegen zo laag mogelijk. Majoor Vermeulen legt uit waarom: “Hoe lager je vliegt, hoe veiliger je bent. Radarsystemen op de grond kunnen vliegtuigen en helikopters door bebouwing en bebossing dan pas op het laatste moment detecteren. Om het zo realistisch mogelijk te maken, moeten we dus in civiele gebieden oefenen.”
Hinder
Eerder dit jaar werd in het oosten van Nederland ook een grote oefening met vliegtuigen en helikopters gehouden. Daar was destijds veel om te doen. Berichtgeving kwam laat op gang, met veel klachten en overlastmeldingen van inwoners tot gevolg. Het leidde zelfs tot Kamervragen. “Daar hebben we van geleerd. We realiseren ons dat het hinder kan geven. Daarom zijn we eerder begonnen met informeren. Het is essentieel dat we uitleggen hoe we trainen én vooral waarom dat noodzakelijk is”, verduidelijkt communicatieadviseur Esther Broekman van het Defensie Helikopter Commando.
“Bovendien proberen we dichtbevolkte gebieden zoveel mogelijk te ontlasten en is het oefengebied groter, waardoor we meer kunnen spreiden. Ook werken we met verschillende routes”, voegt majoor Vermeulen daaraan toe.
Wat vliegt er rond?
Tijdens Falcon Autumn worden 16 helikopters ingezet: Chinooks, Apaches en Duitse NH90’s. Ook nemen een C-130 transportvliegtuig van de luchtmacht, een Duitse C-160 Transall, 2 Tornado’s en 2 Belgische F-16 gevechtsvliegtuigen deel.
