01

Dit artikel hoort bij: Defensiekrant 09

‘Ik had dit niet willen missen’

Tekst ritmeester Bianca Brasser
Foto Valerie Kuypers en Phil Nijhuis en NLDA

Leerzame inwijding of vernederende ontgroening?

Inwijdingsrituelen bij de krijgsmacht vormen onderwerp van discussie in de Tweede Kamer*. Een goede inwijding draait om doorzettingsvermogen, groepsethiek en tradities. Maar hoe ervaren nieuwe jonge militairen dat?

*In de Tweede Kamer gaan stemmen op om inwijdingen bij Defensie af te schaffen. 11 Luchtmobiele Brigade raakte eind vorig jaar in opspraak nadat 3 militairen in de Volkskrant vertelden dat zij werden vernederd, mishandeld en aangerand. Onder meer tijdens een verboden ontgroening. Hier loopt een strafrechtelijk onderzoek naar.

Naam: Huib
Rang: korporaal
Soort inwijding: Grenadierstest bij Alfa-compagnie van 11 Infanteriebataljon Luchtmobiel
Wanneer: januari 2017

“Elke soldaat die nieuw is bij de Alfa-compagnie doet de Grenadierstest. Leuk wil ik het niet noemen, maar het is wel ludiek. Fysiek is het pittig. Na uren achter elkaar sporten, verzuren je spieren. En dan krijg je opnieuw een fysieke prikkel. De grenzen van wat je kunt, worden opgezocht. Niemand weet wat er komt of wanneer het stopt. Maar je bent militair, je moet incasseren en nuchter met de situatie omgaan. Ja, er wordt geschreeuwd, maar niets vernederends.

Gezagsverhoudingen is belangrijk, je hebt gewoon te luisteren. Niet goed is opnieuw. Net zo lang tot het wel goed is. Alle eisen zijn haalbaar, dus ren je de derde of vierde keer nog harder. Je leert wat je aan elkaar hebt. De test creëert saamhorigheid; je doet dit samen. En je eigen instelling speelt een grote rol: je kunt jezelf als slachtoffer neerzetten, maar je kan ook zeggen ‘kom op we gaan er voor met z’n allen’.

Natuurlijk ken ik ook de verhalen uit het nieuws over misstanden. Die zijn zeer kwalijk. Toen ik bij mijn eenheid kwam, waren net alle inwijdingen stilgelegd vanwege dit soort berichten. De test moest toen eerst volledig worden uitgeschreven en goedgekeurd door de brigade. Naar mijn mening voorkom je op deze manier dat het uit de hand loopt. Het grijze gebied van wat wel of niet toelaatbaar is, verdwijnt. Het staat tenslotte zwart op wit.

Bij mijn test zat overal een gedachte achter. Zo was het bijvoorbeeld niet domweg uren rennen, we liepen een route die ook in de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol speelde. Ook moesten we de geschiedenis van de grenadiers uit ons hoofd te leren. Veel te veel lesstof voor een dag, maar zo leer je wel wat. Het is een uitdaging, fysiek en mentaal.”

Naam: Lisa Keuken
Rang: Cadet (student aan de Koninklijke Militaire Academie Breda)
Soort inwijding: Coördinatie-tijd (introductieperiode op de KMA)
Wanneer: april 2018

“Scheuren is drukken. Oftewel: lachen is opdrukken. Gaat iets niet goed? Voldoe je niet aan de verwachting? Dan is opdrukken een veelvoorkomende straf, net als de voorligsteun of de stresshouding, waarbij je in squathouding tegen de muur aan staat. Dat kan soms lang duren. Vooral het begin vond ik heftig. De ouderejaars laten even zien dat zij boven je staan. Ik dacht: als dit zo 5 dagen doorgaat, dan weet ik niet of ik dit trek. Maar gaandeweg werd het milder en werd steeds duidelijker waarom dingen gedaan werden. We leerden correcte omgangsvormen, etiquette, de geschiedenis van de KMA, maakten kennis met verenigingen en wapen- en dienstvakken.

De ouderejaars gaven ons continu opdrachten. Ergens op gaan staan, een liedje zingen, iets tegen een ander zeggen, dat soort dingen. Ook hier ging het weer om normen, waarden en rituelen. Op momenten was het zwaar, maar als ik nu terugkijk had ik dit niet willen missen. Je doet dit met je hele groep, dat zorgt voor saamhorigheid die ik ook nu in de opleiding voel. Dat je het samen doet, maakte voor mij echt het grote verschil. Je steunt en helpt elkaar, ik weet niet of ik alles in mijn eentje gedaan zou hebben.

Het mooiste moment voor mij was de grachtendoop. Het was midden in de nacht en we moesten met ons hele peloton de gracht in. Iedereen was moe en we hadden het zo koud, maar moesten kopje onder. Gezamenlijk in een kring. Het moment dat we bovenkwamen, klapte en juichte iedereen. Dat voelde geweldig. De ‘co-tijd’ schept een band. Alle officieren gaan hier doorheen. Alles wordt gemonitord en geëvalueerd. Hoewel ik voor aanvang dacht: ‘dit hoeft van mij allemaal niet’, zie ik nu de meerwaarde.” 

Inwijdingsritueel wat is dat?

Inwijdingsrituelen bij Defensie kennen een lange traditie. Het belangrijkste doel is het stimuleren van de saamhorigheid, het doorzettingsvermogen en de esprit de corps. Veel eenheden hebben hun eigen unieke inwijdingsrituelen, gedreven vanuit tradities of functionaliteit. Zo zijn er rituelen die het team benadrukken: gemeenschappelijk een probleem oplossen, een hindernisbaan afleggen of een zware mars afleggen. Andere rituelen benadrukken juist de individuele aspecten: durf en doorzettingsvermogen.