Tekst Leo de Rooij
Foto Herman Zonderland
Artillerie schiet scherp in Zweden
In iedere oorlogsfilm is er wel zo'n moment: de 'goeien' liggen onder zwaar vijandelijk vuur en roepen de hulp in van de eigen troepen. In militair jargon: luchtsteun of grondgebonden vuursteun. De afdeling artillerie, deel uitmakend van het Vuursteuncommando, trainde de afgelopen weken tijdens Ultimate Dragon in Zweden op het leveren van vuursteun.
Met de Pantserhouwitser PzH 2000, het zwaarste wapen binnen de Koninklijke Landmacht, verschoten ze dagelijks tientallen 155 mm granaten op doelen tot circa 40 kilometer. Dat gebeurde op het Zweedse Trängslet, een van de grootste schietterreinen in Europa waar met deze zogenoemde langedrachtmunitie kan worden geschoten. Aangestuurd door artillerie-waarnemers, die ervoor zorgen dat de granaten op de juiste doelen en coördinaten vallen.
Voor een goed verloop van de oefening is echter meer nodig dan alleen de stuksbemanningen en de waarnemers. Er dienen granaten gereed te staan. Er moet getankt worden. Gesleuteld als er iets kapot gaat. Eten bereid voor de vele hongerige magen. Een wond behandeld na een onfortuinlijk ongelukje. Lokaal inkopen gedaan en afgerekend in de juiste valuta. Tientallen militairen en burgers, vaak onzichtbaar, die een vitaal schakeltje vormen bij iedere inzet, of het nu een oefening is of een echte missie.
We stellen er graag 3 aan u voor.
Korporaal-1 Simon Kamphuis
Hij werkt al 7 jaar bij de munitie bewakingsgroep, maar vandaag levert Simon extra handjes in het veld. “Dit noemen we de munitiedump: de plek in het veld waar de Pantserhouwitsers komen bunkeren. Ze laden nu 48 granaten high explosive, dat zijn beste bommen die ze niet in Duitsland mogen verschieten vanwege het lawaai. Ik help mee met het 'preppen': het prepareren van de kardoezen, de zakken kruit die achter de granaat komen te liggen zodat die afgevuurd kunnen worden. Lading 8, nummer 13 C1. Klinkt geheimzinnig, is gewoon de code van de standaard lading. Ik haal de kardoezen uit hun verpakking, touwtjes eraf en maak ze schietklaar. Genoeg werk vandaag, want ze knallen er lustig op los. Ja, ik zit er lekker bij: zonnetje op de kop, mooie natuur, fraai sneeuwlandschap. Best naar mijn zin deze oefening!”
Sergeant-majoor Peter Karmelk
Deze senior munitietechnicus staat borg voor de kwaliteit en veilig gebruik van munitie. “Elke oefening met scherpe munitie zijn wij bij aanwezig. We komen dan ook wereldwijd in actie, of het nu Zweden, Mali of de Antillen is. Met koffertje ja, daarin zitten de basisgereedschappen. Zoals dit tangetje dat we gebruiken bij het verzegelen. In dit werk is het altijd hollen, meestal geen tijd voor acclimatiseren. Zijn er incidenten met munitie, dan zorgen wij voor een veilige afvoer. Zo komen we tijdens deze artillerie-oefening bijna dagelijks in actie voor opengescheurde kardoes-zakken. Dat gebeurt dan meestal in het stuk, als er onder hoogspanning gewerkt wordt. Dan is een klein foutje snel gemaakt. De bemanning veegt in het stuk het kruit dan zelf op, wij zorgen voor de afvoer en een gecontroleerde verbranding. Defecte munitie laten we gecontroleerd springen, dat is het veiligste. Net als de eenheid zelf sta ik nu ook voor het eerst op dit oefenterrein in Zweden. Prachtig gebied, maar lastige omstandigheden met die sneeuw. De bemanning neemt die onder de laarzen mee naar binnen het stuk in, en kruit en vocht gaan niet samen. We krijgen nu een dooi-periode, dat betekent nog veel meer vochtigheid. Kardoezen die uit hun opslag het veld in zijn geweest, maar daar niet zijn verschoten, gaan we dus verbranden. Het is niet anders.”
Sergeant-majoor Melvyn Lubach
Melvyn sleutelt al vanaf 2006 aan de Pantserhouwitsers. Bij 431 Herstelpeloton neemt hij het bovenstel en de elektronica voor zijn rekening, zijn collega sergeant-1 Werner de Vries doet het onderstel. Melvyn sleutelt 70% van de tijd in het veld, de resterende 30 werkt hij in de behaaglijk verwarmde loods. “Onze locatie kan niet beter: een ruime loods, veel ruimte, zelfs de schietbuis kan in de loods omhoog. Nee, zo luxe staan we zelden! Deze oefening zijn vooral de autoloaders, het geautomatiseerde laadsysteem, problematisch. Heeft alles te maken met het weer: sneeuw, dooi, binnen vochtig... daar kan elektronica slecht tegen. We krijgen vrij veel storingsmeldingen, maar die zijn over het algemeen ook weer vrij vlot op te lossen. Nieuw printkaartje doet vaak wonderen. In Afghanistan functioneerde de pantserhouwitser als de beste: stond 'ie continu aan en door een specifiek onderhoudsprogramma voorkwamen we veel storingen. Hier is het weer een heel ander verhaal. Bij het onderstel waren het de schokbrekers die voor werk zorgden. Hebben we er 12 van moeten vervangen, zelfs extra opgevoerd vanuit Nederland. We denken dat het te maken heeft met de speciale sneeuwkruizen onder de rupsen, maar dat moeten we nog een keer goed testen. Voor mij blijft de pantserhouwitser een uitdagend apparaat. Zelfs nu nog, na zoveel jaar eraan sleutelen, weet het apparaat me af en toe nog te verrassen. Dat ik denk: Goh, zit dat zo?!”
Zie hieronder een foto impressie van Ultimate Dragon
