Tekst Jack Oosthoek
Foto Louis Meulstee

'Ik maak het onmogelijke graag mogelijk'

Vertrouwens- personen vertellen

Een (sleutel)functie voor vrijwilligers met een luisterend oor. Ofwel de vertrouwenspersoon. Degene die emotioneel ondersteunt en een helpende hand biedt. Maar je moet wel zélf bij hem of haar aankloppen. Het werk valt of staat met de bereidheid van iemand om een lastige kwestie bespreekbaar te maken. De Defensiekrant besteedt in een serie aandacht aan de vertrouwenspersoon. Na adjudant van de mariniers John de Ruijter en zijn ranggenoot van de marechaussee Mustafa Bal, dit keer Marieke Langemeyer van het Defensie Ondersteuningscommando (Dosco).

 “Ik schijn er volgens mijn collega’s geschikt voor te zijn”, peinst de psychologe over waarom ze vertrouwenspersoon wilde worden. “Heeft het met mijn uitstraling te maken?... Of dat ik in het verleden bij het Dienstencentrum Werving en Selectie mensen begeleidde...? Ik weet het niet. Wel dat het inderdaad wat voor mij is. Ik vind het interessant om het leven van iemand die met een lastige kwestie worstelt weer ‘hanteerbaar’ en vrolijker te maken. Ik maak het onmogelijke graag mogelijk.”

Langemeyer werkt niet alleen voor de Militair Geestelijke Gezondheidszorg, maar ook voor het Defensie Ondersteuningscommando.

‘Ik schijn er geschikt voor te zijn’

Juridische consequenties

Langemeyer gaat lang niet elke dag fluitend naar huis. Soms zien mensen geen uitweg meer in hun problemen en twijfelen aan zichzelf. Dat doet wat met haar. “Toen ik met dit werk begon dacht ik dat het allemaal wel zou meevallen. Maar waar mensen samenwerken gebeuren nare dingen. Dat is niet te voorkomen. Soms durft iemand het niet aan om een kwestie op te lossen, bang voor de mogelijke juridische consequenties. Dat kan kloppen, maar hoeft niet. Hoe dan ook, ik wijs iedereen op de mogelijk positieve en negatieve consequenties van de keuzes die ze maken. Aan de andere kant valt het ook wel weer mee. Soms spreken mensen alleen met de vertrouwenspersoon om stoom af te blazen.” 

Langemeyer is sinds 2010 een van de circa 120 militaire en burgervertrouwenspersonen van het Dosco. Ze volgde de 5-daagse interne opleiding (plus vervolgtrainingen) die door een externe organisatie wordt gegeven. Elke vertrouwenspersoon van het Dosco heeft een bepaald onderdeel onder z’n hoede. Voor Langemeyer is dat de Militair Geestelijke Gezondheidszorg (MGGZ). 

Volgens Langemeyer zullen vertrouwenspersonen altijd nodig blijven.

Langemeyer spreekt met circa 10 mensen per jaar. Vaak gaat het om gevallen van intimidatie. Hangt een leidinggevende de dictator uit, dan schiet dat veel mensen al snel in het verkeerde keelgat. Ook ongewenste sociale omgangsvormen komen regelmatig voor, zoals collega’s buitensluiten of grof taalgebruik. Langemeyer: “Ik geef geen voorbeelden, dat valt naar personen te herleiden. De vertrouwenspersoon waarborgt altijd de privacy van de mensen met wie wordt gepraat.”

‘Ik vind het interessant om het leven van iemand vrolijker te maken’

Meer begrip

Volgens Langemeyer bestaat binnen het Dosco behoefte aan vertrouwenspersonen. Dat baseert ze op het groeiend aantal mensen dat met haar wil praten. Ook de meeste commandanten en andere leidinggevenden hechten waarde aan de vertrouwenspersoon, is de ervaring van Langemeyer. “Vertrouwenspersonen zullen altijd nodig zijn. Dat niet iedereen dezelfde normen en waarden hanteert leidt tot botsingen. Ik hoop dit werk nog lang te doen."

Langemeyer ontmoet mensen die een probleem uit vrees voor juridische consequenties niet willen oplossen. “Ik wijs iedereen op de mogelijk positieve en negatieve consequenties van de keuzes die ze kunnen maken.”

Welke eisen?

Aan welke eisen voldoet een goede vertrouwenspersoon? De visie van Langemeyer:

  • Goed kunnen luisteren.
  • Nieuwsgierig zijn naar en geïnteresseerd in mensen.
  • Het vermogen om jezelf in een gesprek aan de zijlijn te plaatsen; naar ‘0’ te schakelen.
  • Een uitgebreid netwerk.
  • De regels kennen.