Tekst ritmeester Jessica Bode
Foto sergeant-majoor Eva Klijn

Topstukken Gouden Eeuw krijgen nieuw onderkomen

Een unieke reeks van 24 schilderijen uit de Gouden Eeuw is vorige week verhuisd van het Mauritshuis in Den Haag naar het Nationaal Militair Museum in Soesterberg.

Op de schilderijen die tussen 1611 en 1624 zijn gemaakt door de Haagse portretschilder Jan van Ravesteyn, staan hoge officieren uit de vertrouwenskring van prins Frederik Hendrik van Oranje. De jongste zoon van Willem van Oranje en admiraal-generaal van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. 

De 24 levensgrote schilderen zijn verhuisd van het Haagse Mauritshuis naar het Nationaal Militair Museum in Soesterberg.

Inner circle

“Het is alleen al bijzonder dat deze serie zo groot en compleet is”, benadrukt Jeroen Punt van het NMM. “Door de eeuwen heen hebben de werken in binnen- en buitenland gehangen. De Fransen hebben ze nog meegenomen naar Parijs, maar in 1813 ook weer teruggegeven. Dit soort series werd vaak alleen maar van familieleden van het Huis Oranje-Nassau gemaakt.”

Op de werken van Van Ravesteyn staan de militairen, met wie prins Hendrik nauw heeft samengewerkt. “Zijn inner circle. De hoogste officieren met wie hij strijd heeft gevoerd. Zij moeten erg belangrijk voor hem zijn geweest.”

De werken van portretschilder Jan van Ravesteyn zijn met grote zorg opgehangen

Hoge adelen

Van de 24 portretten is van 4 bekend wie erop staan. “Hoge adelen”, benadrukt Punt. “Van hen is Walraven IV van Brederode een voorbeeld. Na de Oranjes de belangrijkste adellijke familie van Nederland.”

Het NMM heeft die informatie, doordat er elders identieke portretten zijn opgedoken. “Zo hangt er 1 in het Rijksmuseum in Duitsland, met naamsvermelding. Er werden vroeger vaker meerdere exemplaren geschilderd. Vergelijk het met een extra fotoafdruk die je ook voor opa en oma bestelt.”

De portretserie bestaat uit 24 schilderen. Twee werken zijn spoorloos.

Cavalerie

De 24 werken hingen tot voor kort in het Haagse Mauritshuis, waar vooral onderzoek werd gedaan naar de technische kant van de schilderijen. Het NMM focust op het verhaal achter de werken. Punt: “Aanvankelijk werd gedacht dat het om infanterieofficieren ging. Maar dat blijkt toch de zware en lichte cavalerie te zijn. Dat zie je aan de uitrusting. Ook weten we inmiddels dat de complete serie uit 26 werken bestond. We missen waarschijnlijk het portret van Frederik Hendrik en nog één van zijn officieren. Die hangen misschien wel bij iemand thuis.”