Tekst kapitein Jaap Wolting
Foto Herman Zonderland
Zelfs spoken weerloos tegenover CV90
“Als ik geen contact krijg met dat zeiljacht, stuur ik ons bootje erop af. Helaas weet niet iedereeen dat we hier aan het oefenen zijn. Zolang de sector niet vrij is, mag de Bushmaster geen vuur uitbrengen”.
Schutters van zowel 13 Lichte Brigade, 43 Gemechaniseerde Brigade, het Schietinstructie- en Controleteam als het Opleidings- en Trainingscommando staan (onder leiding van het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando) op het punt een opdracht uit te voeren, die ze nooit eerder kregen. Niemand kon jaren geleden voorspellen dat de landmacht anno 2017 het vuur zou openen op commerciële drones.
Drones down
De vrouwelijke Vlaamse adjudant die vanuit de toren perfect zicht heeft op de kalme Noordzee, laat er intussen geen misverstand over bestaan: hier is haar wil wet. Tientallen meters voor en onder haar staan verschillende militaire voertuigen naast elkaar opgesteld achter de duinrand van het Belgische Lombardsijde. Bushmaster, Fennek, Boxer, Mercedes Benz 280 CDI en CV90. Vanaf deze bakken openen de landmachters het vuur op de onbemande vliegtuigjes.
Belangstelling
De Life Fire Exercise op ‘Kwartier Lombardsijde’ is onderdeel van een studie. Vraag is of je effectief luchtdoelen kunt bevuren, waaronder kleine commerciële drones. “Deze laatste zijn een nieuwe dreiging waar we ons op moeten voorbereiden”, verduidelijkt oefenleider majoor Joris.
Hij vervolgt: “Het is een klein doel dat niet rustig in de lucht blijft hangen. Dat ding beweegt voortdurend en snel. Of je ze nu wel of niet kunt raken, iedereen heeft er een mening over. We hebben het alleen nog niet eerder uitvoerig getest.”
De schietresultaten, sensoranalyses, bevindingen van de schutters en resultaten van de waarnemingstest worden meegenomen door het projectteam, dat vanuit de landmacht de vraag kreeg weer actief ‘All Arms Air Defence’ (luchtverdediging met alle wapens die je hebt, red.) te beoefenen.
In deze fase kijkt men echter niet naar het gebruik van persoonlijke wapens als pistool, karabijn en geweer. Evenmin wordt rekening gehouden met collateral damage. Op dit moment wordt louter onderzocht wat praktische mogelijkheden zijn, hoe de doctrine eruit zou moeten zien, wat NAVO-partners doen op dit gebied en waar verbeteringen kunnen worden toegepast voor omgang met de dreiging die drones opleveren.
De Commandant Landstrijdkrachten krijgt na het onderzoek een eindrapport met aanbevelingen. Momenteel is dus bijvoorbeeld nog niet bekend of ‘schieten op drones’ daadwerkelijk zal worden opgenomen in het oefenprogramma van landmachteenheden.
Veel belangstelling
Logisch dus dat veel belangstellenden de proef met eigen ogen willen zien én eveneens willen bijdragen aan het eindrapport. Onder meer het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando (DGLC), onderzoeks- en adviesbureau TNO en militairen uit Zweden, Noorwegen en Roemenië turen opgewonden naar de trillende Phantom drone. Bedienaars van het DGLC hebben het op afstand bestuurbare speeltje zojuist het Belgische luchtruim in gestuurd.
Vuren vrij
“Zodra het licht op groen staat, gaan we door naar de volgende oefening”, schalt de stem van hoofdschietinstructeur adjudant Marijn Verbaant over het terrein. Er lopen argeloze wandelaars aan de andere kant van het duin. Militaire strandwachten raden hen aan verderop van het natuurschoon te genieten. Als de vakantiegangers (de hele zomer wordt er in verband met toerisme geen schot gelost op Kwartier Lombardsijde) een veilig heenkomen hebben gezocht, buldert adjudant Verbaant: “Sierra Alpha, laden. Target on course. Vuren vrij!”
Doffe knallen
De mitrailleurschutter van de Mercedes Benz drukt beheerst af. Lange vuurstoten volgen elkaar op. De miss distance indicator (het systeem dat meet hoe dichtbij de missers langsvliegen, red.) toont dat het een wonder is dat de drone nog geen zeemansgraf heeft gevonden. Meerdere 7.62mm patronen hebben het doel op een haar na geraakt. “Hotel, hier Victor Oscar, de MAG is leeg”.
De Mercedes Benz maakt plaats voor de CV90. Brommend kruipt deze richting het helmgras. Het publiek weet uit voorgaande optredens van dit pantser dat het nu een slecht moment is even naar het toilet te gaan. Dit wapen is er namelijk eentje die een dronebedienaar op de knieën krijgt.
Geen enkel verweer
Als het infanteriegevechtsvoertuig toestemming krijgt om te vuren gaat het snel. Na slechts enkele doffe knallen gaat al een juichkreet op. De Phantom heeft geen enkel verweer tegen het reusachtige ‘schot hagel’ van de Kinetic Energy Time Fuse-munitie (munitie geprogrammeerd om vlak voor het doel open te spatten in vele kleine projectielen, red). Rokend stort het zoemende spookje machteloos in het zoute water. Playtime is over.
