Tekst Ritmeesters Bianca Brasser en Jessica Bode
Foto archief

‘Zweedse krijgsmacht wil potentiële aanvallers afschrikken’

Deze maand stonden er in Zweden meerdere militaire oefeningen op de agenda. De één is de grootste oefening in ruim 20 jaar. De ander, Northern Coast, heeft deelnemers uit 20 landen waaronder Nederland. Onze marine was present met 3 fregatten, 3 mijnenjagers, 1 hydrografisch opnemingsvaartuig en 1 torpedowerkschip. Alexander Bon, assistent-professor Internationale Betrekkingen aan de Nederlandse Defensie Academie (NLDA) legt uit waarom de Zweden de oefeningen zo belangrijk vinden.

Volgens de Zweedse krijgsmacht waren de oefeningen bedoeld om "potentiële aanvallers af te schrikken en de verdediging te versterken". De Zweden - zo laten ze op hun website weten - achten een aanval op het land momenteel niet waarschijnlijk, maar helemaal uitgesloten wordt het niet. Er wordt met geen woord gerept over Rusland, maar volgens Bon ligt het voor de hand dat Zweden zich klaarmaakt voor Russische dreiging.  

“Ze worden zenuwachtig. Denk aan de Russische activiteiten in Oekraïne en het innemen van de Krim. De spanning stijgt. Zweden heeft de dienstplicht heringevoerd en in Gotland (Zweeds eiland in de Oostzee, red.)  zijn weer militairen ingezet.” 

Vorig jaar was ook het Korps Mariniers actief in Zweden, tijdens de oefening Brown Alligator

Hij vervolgt: In de jaren '90 is er flink gedemilitariseerd. Net als in de rest van Europa trouwens. De gedachte was dat het wel mee zou vallen met de Russen, maar dat verandert. Zweden beseft goed dat ze de verdediging op peil moet houden.”

Aurora 17 eerder deze maand was daar een voorbeeld van. De grootste oefening voor de Zweden in ruim 20 jaar. Vanaf de grond, zee en vanuit de lucht werd een vijandige aanval op de hoofdstad Stockholm en het eiland Gotland nagebootst. Bijna 20.000 militairen uit verschillende landen deden mee, waaronder Amerika en Finland.

Een andere voorbeeld Northern Coast. De focus van deze oefening lag op samenwerken met andere landen. Het speelde zich af op en rond de Oostzee met zo´n 25 schepen, eens zoveel voertuigen en circa 5000 militairen. Ook Nederland deed mee, samen met onder meer Finland, Estland, Polen, Noorwegen, Denenmarken, Canada en Duitsland. 

De oefening Northern Coast vond vorig jaar plaats in Denemarken.

De laatste 10 jaar wordt er steeds intensiever geoefend in het Scandinavische land. Ook regelmatig samen met de NAVO. Het land is geen lid van de NAVO maar sinds kort soms wel aanwezig bij vergaderingen van het bondgenootschap. “Ze voelen zich verwant met de NAVO, dat is duidelijk”, verklaart de docent. “Dus wordt er gezamenlijk geoefend. De NAVO is een betrouwbare partner en Zweden wil laten zien dat ze erbij horen. Ze blijven neutraal, maar als het zo uitkomt werken ze samen met anderen.”

De docent verwacht niet dat ze zich bij de NAVO aansluit. “Het is een internationaal land en op duizend-en-een manieren met de rest van de wereld verbonden. Maar het is ook een heel Zweeds land. Met nationale dingen waar ze veel waarde aan hechten. De neutraliteit is er daar één van. Ze willen zich niet door anderen laten beïnvloeden. Tijdens de hele koude oorlog is niet besloten bij de NAVO te gaan, dus dat verwacht ik nu ook niet.”