Kunstwerk

MRC Aardenburg ‘bouwt’ protheses voor gewonde militairen

“Met het verkeerde been uit bed gestapt”? “Leef je niet op te grote voet”? Sergeant-majoor van de mariniers Rob Severs en sergeant-majoor Paul Gommers kunnen er wel om lachen als het ze grappend gevraagd wordt. Beide militairen komen vanaf morgen in actie tijdens de Invictus Games in Toronto (Canada) bij diverse sporten. Met dank aan een onderbeenprothese, al dan niet speciaal ontworpen bij het Militair Revalidatiecentrum Aardenburg in Doorn.

“Wil je ‘m in het oranje of desertcamouflage? We maken ze in alle soorten en maten, soms voorzien van de laatste technieken. Die wetenschap halen we vooral uit de Verenigde Staten, waar veel meer ervaring is met amputees”, vertelt ingenieur Edwin de Wolf, productgroepmanager Orthopedische Techniek bij het MRC.

De Wolf is ook nog eens de teamcaptain van de 30 sporters tellende Invictusploeg en bovendien ervaringsdeskundige. Hij was gewond, maar is niet verslagen, zoals het motto van de Olympiade voor gewonde (oud-)militairen luidt. De Wolf, destijds onderofficier bij de Luchtmobiele Brigade, verloor zijn linkerbeen grotendeels toen hij in Bosnië op een mijn liep.
Wapeninstructeur Severs overkwam datzelfde in Afghanistan en parachutist Gommers verloor een ledemaat na een ongelukkige landing. “Elke amputatie verschilt. Onder de knie heb je weer andere aanpassingen nodig dan boven de knie. We hebben ook protheses voor wie beide benen heeft verloren, zoals een aantal van onze deelnemers.”

Bionisch

Het aanmeten is vaak nog handwerk waarbij een mal wordt gemaakt van de stomp, het restant van been of arm. Het houten been van vroeger is inmiddels wel vervangen door een duurzaam lichtgewichtmodel uit de 3D-printer voorzien van de nieuwste technieken. Mechanisch of bionisch, inclusief afstandsbediening. Alles is mogelijk. “Er zijn ook apps, zodat je de prothese kunt aanpassen aan je bezigheden. Bij sporten is de stand dan anders dan in rust”, geeft De Wolf als voorbeeld. De kosten zijn dan ook variabel, de high-techversies komen al snel op zo’n 25.000 tot 30.000 euro. “Daarin zit een groot deel ontwikkelingskosten. Je hebt dan wel een topprothese met 6 jaar garantie en gratis APK en onderhoud.”

Föhn

Maar zo’n state of the art prothese is niet voor iedereen weggelegd en dan hebben we het nog niet over de financiën. “Je moet ten eerste protheserijp zijn”, vertelt De Wolf. “De stomp moet genezen en redelijk stabiel zijn. Dan zorgen wij ervoor zorgen dat alles perfect gaat zitten. Met doorzichtig plastic is dat snel geregeld. Je kunt de drukpunten goed waarnemen en de plaat eenvoudig aanpassen door ‘m met een föhn te verwarmen en te vormen. Pas als alles goed zit, komt de definitieve koker. Dat hele proces kan, afhankelijk van de conditie van de stomp, soms maanden duren. Want het comfort is natuurlijk heel belangrijk. Dat geldt ook voor onze sporters tijdens de Invictus Games.”

De Wolf komt – overigens zonder prothese – uit bij het wielrennen, Gommers is handboogschutter en doet net als Severs mee bij diverse atletiekonderdelen. De marinier heeft speciaal voor de estafette een nieuwe prothese aangemeten gekregen die hem beter in staat stelt een korte afstand te rennen. “Het is belangrijk dat we ook die kennis in huis hebben en houden, dus we leren ook van de Invictus Games.”