Tekst Ritmeester Bianca Brasser
Foto Sergeant-majoor Gerben van Es / Video: Sergeant Henry van Westendorp
Sint-Maarten krabbelt op
Sint-Maarten haalt opgelucht adem. De klap van orkaan Maria, 2 weken na de verwoestende storm Irma, valt mee. In de dagen voor Maria werd al rap voortgemaakt met puinruimen. Wegen zijn schoon. Het verkeer rijdt en in het centrum van de hoofdstad Philipsburg zijn de bergen rommel langs de weg verdwenen. De stoep is aangeveegd, supermarkten zijn open en mobiele telefoons hebben weer bereik.
Orkaan Irma ligt 2 weken achter ons. Sporen vervagen, maar de storm woedt door in de hoofden van de inwoners. Er is geen straat zonder ingestorte huizen, maar hoe herbouw je deze als bouwmarkten geplunderd zijn?
Huis
Het is de vraag die Binkie hardop stelt. Met zijn vrouw Ini woont hij al 30 jaar op het eiland. Hij stapt tussen de kapotgeslagen bloempotten, over de naar beneden gekomen pergola, richting zijn huis. Althans, wat daar van over is. Het dak is voor een deel verdwenen. Op de vloer staat een laag water en meubels zijn opgestapeld in een hoek gedrukt. “De enige droge plek”, zegt Binkie.
Ironisch genoeg werkt de man in de grootste bouwmarkt van Sint-Maarten, maar zijn dak repareren, is nog niet gelukt. “Plunderaars hebben daar flink huisgehouden. Er is geen elektrisch gereedschap meer te vinden.” Daarnaast heeft Defensie de weinige bouwmaterialen die er nog zijn, geconfisqueerd om belangrijke maatschappelijke gebouwen, zoals ziekenhuizen en scholen, te repareren. “Een goede zaak hoor”, vindt Binkie. Maar het enige wat hém nu rest, is wachten tussen zijn georganiseerde bende.
“Voordat ik mijn huis weer op orde heb, zijn we zeker een half jaar verder. Dan is het nog maar de vraag of ik een betrouwbare vakman vind die het dak repareert. Duizenden mensen op het eiland hebben nu dezelfde behoefte. Iedereen met 2 handen kan zichzelf verkopen als bouwvakker, daar zal misbruik van gemaakt worden. Plunderaars die zo je huis binnenkomen en het leeghalen.”
Maria
Orkaan Maria raasde in de nacht van dinsdag op woensdag onder Sint Maarten door. Er viel veel regen en er waren rukwinden, maar erger bleef het eiland bespaard. Het eiland Dominica, zuidoostelijk van Sint-Maarten, kreeg het wel zwaar te verduren. Maria verwoestte hier eerder deze week meer dan de helft van de huizen.
Improviseren
Ook de Nederlandse militairen van de genie merken de schaarste aan bouwmaterialen. Over een kleine 2 weken komt het Joint Support Ship Zr. Ms. Karel Doorman aan bij het eiland, volgeladen met onder andere bouwspullen. “Tot die tijd is het improviseren”, zegt korporaal Harm, genist bij 11 Luchtmobiele Brigade. Op het dak van het ziekenhuis werkt hij samen met genisten van het Korps Mariniers aan een lek.
Hun improvisatietalent kunnen ze nu botvieren op het lekkende dak van het ziekenhuis. “Dit is een van de belangrijkste gebouwen op het eiland. Zo'n dak moet dicht”, zegt Harm die al op het eiland was tijdens Irma. Hij schuilde samen met mariniers in een door hem en collega-genisten stevig bevonden school. “Onze eerste taak was de schade inventariseren”, blikt hij terug. “Welke spullen hebben we nodig? Deze komen nu vanuit Nederland hierheen.”
“We gebruiken wat we hebben”, vult sergeant van de mariniers Arne Scholten aan. “Er is geen dakleer. Dus pakken we zeilen.” De genist lacht: “Improviseren, dat is waar we goed in zijn. Er is nog genoeg werk voor ons.”
Halsoverkop
Ook de airco in het ziekenhuis werkt weer dankzij deze handige mannen. “Medewerkers en patiënten waren dolgelukkig, dat geeft voldoening”, glimlacht Scholten. Halsoverkop vertrok hij een dag na Irma samen met 8 andere genisten van het Korps Mariniers naar Sint-Maarten. “We waren om 8 uur op de kazerne in Doorn, zoals alle dagen. Om 10 uur werd gezegd: ‘we gaan’.” Tijd om langs huis te gaan, was er niet. “We hebben onze basisuitrusting op de kazerne. Een tandenborstel en schoon ondergoed heb ik onderweg gekocht.”
Versterking
Deze genisten van het eerste uur hebben nu versterking van nog eens 100 landmachtgenisten die in de afgelopen anderhalve week in groepjes op het eiland arriveerden. Zij zullen Sint-Maarten verder helpen opkrabbelen. Onder meer door de infrastructuur voor basisbehoeften te herstellen. Er is nog altijd geen stromend water op het eiland. Elektra en goed werkende rioleringen zijn beperkt. Militairen blijven daarom ook voedsel en water distribueren.
Benieuwd naar wat de luchtmacht, landmacht, marine (inclusief Korps Mariniers) en marechaussee in de week na Irma gedaan hebben? Bekijk dan deze video.
