Tekst Tirza Louwe
Foto archief MCD

Project Duurzaam Inzetbaar vecht voor fitte collega’s

Met je smartphone sta je de hele dag in contact met de roerige wereld. 24 uur per dag sta je ‘aan’, ben je alert. Je brein krijgt bijna geen rust. Die continue prikkels gecombineerd met minder gezonde voeding, slaaptekort en weinig beweging hebben effect op je lichamelijke en mentale gezondheid. Het programma Duurzaam Inzetbaar maakt medewerkers bewust van gezondere keuzes. Om personeel inzetbaar, maar bovenal gezond te houden. 

“Defensie moet te allen tijde effectief kunnen reageren op dreigingen en gebeurtenissen om ons heen. Daarom is de gezondheid van medewerkers cruciaal”, zegt brigadegeneraal-arts Johan de Graaf. “Personeel moet nu en in de toekomst complexe taken probleemloos kunnen uitvoeren. Ook als de druk toeneemt. Daarom heb ik de vraag gesteld: wat hebben onze mensen nu nodig om inzetbaar te zijn en te blijven?”

Nu een fitte baas, maar ook later in je carrière wil je fysiek en mentaal gezond zijn.
Luchtmobiele militair doet de shuttleruntest.

Onder De Graafs verantwoordelijkheid ontwikkelde de Defensie Gezondheidsorganisatie het programma Duurzaam Inzetbaar. “Defensiemedewerkers willen zich gewaardeerd voelen, verbonden met de organisatie, maar vooral ook eigen keuzes kunnen maken. Daarom staat de mens centraal. Iedereen moet zelf beslissen, maar zich wel bewust zijn van de gevolgen die hun keuzes hebben op hun gezondheid op de lange termijn.”

Opdrukken en doorzetten.
Functioneel afzien.

Eigen kracht en motivatie

Vanuit de thema’s voeding, beweging, slaap en mentale gezondheid worden medewerkers aangemoedigd bewuster met dagelijkse prikkels om te gaan en gezondere alternatieven te kiezen. Niet bevoogdend door saucijzenbroodjes uit de kantine te schrappen. Of door eens per jaar een sportdag te organiseren. Inzet is personeel inzicht geven in zichzelf en hen aan te moedigen zélf bewuste keuzes te maken. 

Militairen en burgercollega's benutten hun middagpauze om een rondje hard te lopen.
Onder water is de bemanning van een onderzeeboot volledig op elkaar aangewezen.

In verschillende projecten (zie de kaders) biedt Defensie haar werknemers handvatten om prikkels op te vangen. Om vanuit eigen motivatie aanpassingen in je leefstijl te maken. Zelf ben je immers de expert op het gebied van je gezondheid. Daarnaast biedt Defensie mentale trainingen die bijvoorbeeld helpen negatieve prikkels om te zetten in positieve leerervaringen. Zo schept Defensie een bewustwording die ten goede komt van het welzijn van haar mensen. Ook op de langere termijn en buiten de werkvloer om.  

Gezond werken

Pieter Helmhout, gezondheidswetenschapper, over het Health & Readiness-project op de Kromhoutkazerne in Utrecht:

“We hebben een groep militairen en burgers op de Kromhoutkazerne 3 maanden begeleid in het werken aan hun eigen gezondheid. Met persoonlijke begeleiding, deels op afstand met smartwatches en apps, hebben we deelnemers voorzien van individuele trainingsprogramma’s en voedingsadviezen. We motiveerden hen om gezondheidsvaardigheden te ontwikkelen die zij kunnen toepassen in het dagelijks leven en in hun werk. Voor en na het programma hebben we de fysieke fitheid, lichaamssamenstelling en bloedwaarden gemeten. De evaluatie volgt nog, maar de deelnemers zijn tot nu toe zeer enthousiast over het programma en de vorderingen die zij hebben gemaakt.”

Vruchten voor commando's

Gerard Rietjens, inspanningsfysioloog en fieldlab-manager over het voedingsprogramma bij het Korps Commandotroepen:

“Bij de commando’s besteden we aandacht aan voeding in hun opleidingstraject. We baseren het lesprogramma op bewijsstukken en vermijden voedingshypes. We zien dat moderne operators steeds bewuster met voeding omgaan, omdat zij weten dat voeding effect heeft op hun prestaties. We stimuleren dit ook door middel van kleine projecten. Zo hebben we in de kantine fruitschalen op elke tafel gezet. Door fruit zichtbaar en gratis te presenteren eten ze het veel meer. Paresto heeft de inkoop van fruit nu zelfs verdubbeld. Op die manier dragen we op een eenvoudige manier bij aan een gezond eetpatroon.”

Gezond onder zee

Luitenant-ter-zee 1 Berend van de Kraats, onderzeebootcommandant, over het project Das Boost:

“Das Boost is een beweging die aandacht vraagt voor de invloed van werken aan boord van een onderzeeboot op de lichamelijke en mentale gezondheid van het personeel. Deze beweging is geboren uit kameraadschap. Teamverband is op een onderzeeboot essentieel, je moet goed voor elkaar blijven zorgen. We hebben onder andere gekeken naar veranderingen in de fysieke fitheid, het mentaal presteren en het slaap- en voedingspatroon van de deelnemers. Door deze studie kunnen we onszelf als organisatie optimaliseren. Dankzij de openheid en betrokkenheid die deze beweging uitstraalt zetten we individuen in hun kracht en neemt hun betrokkenheid enorm toe. Door de mens centraal te stellen zijn wij straks tot meer in staat dan hiervoor.”