Tekst KAP Arjen de Boer
Foto sm Gerben van Es, sgt1 Eva Klijn, sgt Hille Hillinga en Valerie Kuypers
Nederland heeft Europese primeur met aankomst F-35's
De opvolger van de F-16 is in het land. Gisteravond landden de 2 Nederlandse F-35's voor het eerst op vliegbasis Leeuwarden. “Dit is een mijlpaal.”
Voor Annemarie IJsseldijk en haar man Ries kunnen de minuten niet snel genoeg gaan. Maar ze moeten nog even geduld hebben voordat ze hun schoonzoon - F-35-vlieger majoor Pascal Smaal - in de armen kunnen sluiten. Door de straffe wind is de aankomst van de 2 Nederlandse F-35's iets vertraagd. Het is een uniek moment dat Annemarie en Ries voor geen goud willen missen. “Heel bijzonder dat die vliegtuigen nu naar Nederland komen”, zegt de schoonmoeder van Smaal. “Dit toestel zal de luchtmacht compleet veranderen. Er zit zoveel nieuwe techniek. Wij horen dat de mensen die ermee werken laaiend enthousiast zijn.”
Met eigen oren
De F-35 is de opvolger van de F-16. Nederland heeft momenteel 2 toestellen waarmee in Amerika testvluchten worden uitgevoerd. Deze kisten zijn speciaal naar Nederland gevlogen om zogeheten 'belevingsvluchten' te maken. Bedoeld om omwonenden van de toekomstige thuisbases Leeuwarden en Volkel een idee te geven van het motorgeluid tijdens take off en landing.
“Daar hebben we jarenlang om gevraagd. We willen het met eigen oren kunnen horen”, zegt Geert Verf van de Commissie Geluidshinder. Als alles meezit, kunnen omwonenden morgen voor het eerst het geluid van een F-35 vergelijken met een F-16. “We hopen dat we kunnen zeggen dat het meevalt”, zegt Verf, die blij is dat Defensie deze mogelijkheid biedt.
Bonus
Voor de massaal toegestroomde vliegtuigspotters is het geluid van gierende vliegtuigmotoren juist een mooie bonus. Als iets voor 21.00 uur de 2 F-35's laag overvliegen, klinkt er op de zogeheten spottersbult een 'oehhhh'. Het ziet er 'zwart van de mensen', concludeert Joop de Groot, voorzitter van spottersclub Aviation Group Leeuwarden. Enthousiastelingen met de modernste camera's en lenzen, maar ook gewoon dagjesmensen die dat vliegtuig waarover zoveel is gezegd en geschreven nu wel eens in het echt willen zien. “Dit is wel een mijlpaal”, vindt De Groot. “Voor de luchtmacht breekt een nieuwe periode aan. Er zijn 37 toestellen besteld, ik hoop dat het er meer worden. Maar dat is aan de politiek om te beslissen.”
Flinke zit
De vliegers hebben urenlang in de cockpit van hun hypermoderne kisten gezeten en zijn over de Atlantische Oceaan gevlogen. Vanaf Edwards Air Force Base in Californië in de Verenigde Staten en een tussenstop aan de Oostkust naar vliegbasis Leeuwarden in Friesland. Zodra de canopy naar voren klapt en de mannen uitstappen krijgen zij applaus van het aanwezige publiek. “Ik ben heel blij dat het is gelukt de F-35 naar Nederland te halen”, zegt luitenant-generaal Alexander Schnitger, commandant Luchtstrijdkrachten, terwijl de motoren op de achtergrond nog nasuizen.
De toestellen blijven 3 weken in Nederland en zijn tijdens de luchtmachtdagen van 10 en 11 juni door het publiek te bewonderen. Of ze dan ook het luchtruim kiezen, is nog onduidelijk. Schnitger: “Nu kunnen we dit vliegtuig aan heel Nederland laten zien, aan de bevolking, aan de politici. Daar ben ik ongelooflijk trots op.”
