Arnold

‘In het begin neem ik alle bronnen met een korreltje zout’

Zijn vrienden vertelt hij dat hij een saaie kantoorbaan bij Defensie heeft. Maar de werkelijkheid is alles behalve dat. Luitenant-ter-zee Arnold (35) is maritiem analist bij de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD). Op basis van onder meer zijn bevindingen, maken generaals en topambtenaren van andere ministeries belangrijke beslissingen. “Ik ben de expert, ze vertrouwen erop dat ik de zaken tot op de bodem uitzoek.”

“Die kritische houding zat er al jong in. Ik vind het moeilijk feiten te accepteren als ik de achtergrond niet ken. Mijn natuurkundeleraar had daarom een hekel aan me. Ik vond het vak fascinerend en bleef uit nieuwsgierigheid doorvragen. Net zo lang tot hij geen antwoorden meer had. Stomverbaasd was ik dan. Je kunt dus blijkbaar rekenen met licht en zwaartekracht zonder de kern van het fenomeen te snappen? Blijkbaar is de wetenschap nog niet zover.

Bij de MIVD ben ik continu aan het onderzoeken en analyseren. Aan het begin van een onderzoek neem ik alle bronnen met een korreltje zout. Wie spreekt de waarheid? Waarop is die gebaseerd? Soms check ik wel 20 verschillende bronnen voordat ik mijn mening vorm. Satellietbeelden, informatie van de bevolking of van militaire wereldpartners, maar ook open bronnen zoals internet; alles leg ik naast elkaar. Zelfs zaken die we zelf waarnemen, trekken we in twijfel. Ook ogen bedriegen soms.

Iedere onderzoeker en analist volgt en onderzoekt een bepaald werelddeel, onderwerp of crisis. Het kost je minimaal 1,5 jaar om je op een specifiek gebied te specialiseren. Kennis is wat dat betreft ons grootste kapitaal. Binnen zo’n domein breng ik de maritieme ontwikkelingen in kaart, terwijl militairen van andere krijgsmachtdelen en burgercollega’s het deel op het land, in de lucht en in de politiek in de gaten houden. Die combinatie van mensen met diverse achtergronden blijkt heel sterk. Op basis van diverse deelonderzoeken maken we een analyse in opdracht van bijvoorbeeld het Ministerie van Defensie of Buitenlandse Zaken. Zo’n analyse weegt mee in hun besluitvorming.

Overigens is zo’n analyse altijd een inschatting van een bepaalde situatie die vaak over de toekomst gaat. Je kunt natuurlijk nooit iets met 100% zekerheid voorspellen, maar naar gelang de grondigheid van het onderzoek kun je wel aangegeven hoe zeker je bent van je verwachting. Wat de klant vervolgens met de informatie doet, moet hij zelf weten. Wat dat betreft kun je het vergelijken met het maken van een weersverwachting: de kans is zeer groot dat het gaat regenen. Biedt een paraplu dan voldoende bescherming of is het verstandiger een heel regenpak aan te trekken? Daarin geven we geen advies.

Voor veel onderwerpen werken we samen met de AIVD (Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, red.) en internationale partners. Civiele gebeurtenissen kunnen namelijk invloed hebben op de militaire inzet en vice versa. Wij kijken vooral naar de militaire ontwikkelingen in de wereld. Bouwt een land opeens meer marineschepen of vernieuwt het de wapensystemen? Oefent de krijgsmacht meer? Hieruit kunnen we bepaalde intenties afleiden. Die informatie is van belang voor de beveiliging van zowel de BV Nederland als van onze mensen in missiegebieden.

Het lekken van inlichtingen of de naam van wie ze verzamelt, kan serieus de veiligheid in gevaar brengen. Daarom weet zelfs mijn vriendin niet precies wat voor werk ik doe. En als het gesprek in de kroeg of op een feestje over mijn onderwerp gaat omdat het nieuws is, houd ik me op de achtergrond. Ik wil mijn mond niet per ongeluk voorbijpraten of de indruk wekken dat ik bij de MIVD werk. Ook mag ik mijn werk niet mee naar huis nemen, zelfs niet privé iets uitzoeken op internet. Als potentiële tegenstanders daarachter komen, kan mijn huisadres een mogelijk doelwit worden. Soms is het jammer zo weinig te kunnen delen met het thuisfront. Maar hoe minder mensen weten wat ik precies doe, hoe veiliger.