‘ISIS zit in het defensief’

Commandant der Strijdkrachten tevreden over missie boven Irak

De luchtcampagne tegen de terroristische organisatie ISIS verloopt voorspoedig. Op de grond is nog veel werk te doen in Irak, concludeert generaal Tom Middendorp, Commandant der Strijdkrachten.

Na enkele maanden bombarderen begint de campagne tegen terreurbeweging ISIS haar vruchten af te werpen. Zo is met hulp van de internationale coalitie de opmars van de extremistische jihadisten in Noord- en Oost-Irak tot staan gebracht. Veel voertuigen, commandocentra en strijders zijn uitgeschakeld,  zei Commandant der Strijdkrachten (CDS) generaal Tom Middendorp onlangs tijdens een briefing op het ministerie van Defensie.

Meer nodig

Een luchtcampagne is echter niet genoeg om ISIS uit te schakelen, benadrukte de generaal. “ISIS zit op vrijwel alle locaties in het defensief. Nu is het zaak de actie op de grond een vervolg te geven. Er zal weer controle moeten komen over gebieden, wij kunnen Koerden en Irakezen helpen die controle terug te krijgen.”

Die hulp bestaat uit trainers die Koerdische peshmerga-strijders  en Irakese militairen de nodige gevechtshandelingen bijbrengen. De eerste van de maximaal 130 Nederlanders zijn inmiddels aangekomen in de steden Erbil en Bagdad en gaan binnenkort aan de slag.

Koerdistan

De miljoenenstad Erbil in het Koerdische Noord-Irak is veilig en ligt ver genoeg van de frontlinie om te fungeren als uitvalsbasis voor de Nederlanders. De trainingen zijn op de kazernes van de peshmerga in en rond Erbil, omdat het mogelijk moet zijn om eenheden aan het 1000 kilometer lange front te onttrekken.  “We kiezen veilige locaties en minimaliseren onze verplaatsingen om het risico te beperken”, aldus de CDS over de veiligheid van Nederlandse trainers. “We dragen burgerkleding en rijden in civiele auto’s. Natuurlijk hebben we wel onze persoonlijke wapens mee om onszelf te kunnen verdedigen.”

Bagdad

Vergeleken met Noord-Irak is de situatie in hoofdstad Bagdad overzichtelijker. De locatie waar Irakese special forces les krijgen, is bij het internationale vliegveld waar dagelijks civiele vluchten landen en opstijgen. Tijdens de opleiding komen schietvaardigheid en medische noodhulp aan bod. Ook is er aandacht voor humanitair oorlogsrecht en de behandeling van krijgsgevangenen, benadrukte Middendorp . “Op ons initiatief zit er ook wat lezen en schrijven bij. Analfabetisme is een probleem. Door die lessen halen we meer rendement uit de theoriebijeenkomsten.”

Luchtaanvallen

Sinds het begin van de missie begin oktober vorig jaar hebben de Nederlandse F-16’s  meer dan 500 vluchten uitgevoerd. Vliegers hebben meer dan 300 keer hun wapens gebruikt. Een keer is een F-16 geraakt door klein kaliber munitie. “In Afghanistan kwamen we te hulp als daar noodzaak voor was. Hier is de wapeninzet veel intensiever”, vertelde de generaal. “Elke aanval wordt achteraf beoordeeld. Tot nu toe is er geen nevenschade en zijn geen burgerslachtoffers gevallen.”

Piloten

De gevangenneming van een Jordaanse F-16-piloot was voor de luchtmacht wederom reden om te kijken de eigen werkwijze. “ Zo zijn we constant bezig met fijnslijpen”, stelde de generaal. “De basis voor de veiligheid van onze vliegers is gelegd in de training. Als een vliegtuig uitvalt of wordt geraakt, hebben ze geleerd hoe ze in veilig gebied terecht moeten komen. We vertrouwen op de professionaliteit van onze vliegers.”

Dat ISIS de Jordaanse piloot levend in brand heeft gestoken, noemt Middendorp een ‘gruweldaad’.  Het toont volgens hem overduidelijke aan tot welke misdaden ISIS in staat is. “We kunnen onze ogen hiervoor niet sluiten en moeten dit een halt toeroepen.”

Lange termijn

De generaal pleit voor een bredere aanpak van ISIS, want alleen een ‘puur militaire oplossing werkt niet’. Het kabinet wil daarom 1,5 miljoen euro  steken in de wederopbouw van politie en justitie in Irak, is te lezen in de artikel 100-brief van september vorig jaar. Ook moet er geld komen om achtergelaten munitie op te ruimen. Belangenorganisaties krijgen financiële steun om de positie van vrouwen te verbeteren. “Dan is er nog het vluchtelingenprobleem”, aldus Middendorp. “Zij hebben hulp nodig, zeker nu het winter is.”