‘Mens en materieel zijn aan rust toe’

Einde Nederlandse bijdrage Patriotmissie Turkije

De uitzending van de Patriots naar Turkije heeft vooral druk gelegd op mens en materieel. Commandant Landstrijdkrachten luitenant-generaal Mart de Kruif kwam afgelopen maandag persoonlijk zijn waardering overbrengen aan de Ballistic Missile Defence Task Force (BMDTF) op vliegbasis Inçirlik in Turkije. Dat was ook de dag dat de commandant, luchtmachtkolonel Niels Vredegoor, de taken van het Nederlandse detachement overdroeg aan Spanje.

De uitzending van precies 2 jaar is het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando niet in de koude kleren gaan zitten. Toen Turkije in 2013 de NAVO vroeg om bescherming tegen mogelijke raketaanvallen vanaf Syrisch grondgebied, bood Defensie 2 fire units met Patriotraketsystemen voor 1 jaar aan. In totaal waren daarvoor zo’n 225 militairen nodig. De verlenging met nog een jaar trok een zware wissel op mens en materieel, zei generaal De Kruif. “Ze zijn beiden aan rust toe”, constateerde hij maandag. “En dat geldt ook voor het thuisfront.”

De eenheid bestond uit militairen van alle krijgsmachtdelen. In de loop van de uitzending kwamen daar steeds meer ‘vreemde eenden’ bij. Landmachtmilitairen kregen een omscholing naar de Patriot om de collega’s van de luchtmacht te ontzien. “Dat heeft de integratie in deze paarse eenheid van land- en luchtmachtmilitairen versneld”, wist kolonel Vredegoor.

Secuur

Om precies 14.00 uur zette De Kruif maandag letterlijk de knop om bij de laatste fire unit en begon in feite de terugkeeractie. De redeployment eenheid (RDE) was inmiddels gearriveerd om alles in goede banen te leiden. “In feite zijn we het verhuisbedrijf”, legde majoor Lodi Wigman, commandant RDE, uit. Zijn 72-koppige eenheid moet ervoor zorgen dat uiteindelijk 160 voertuigen en 70 containers in de Eemshaven terugkeren. “En dan heb je het over de Patriotraketten, maar ook de gewone verbruiksartikelen, olie- en smeermiddelen en munitie. Dat vraagt om een secure registratie en een goed track&tracesysteem.”

Uitdrogen

Eerst moet het transport over de weg naar een haven in Turkije, die om veiligheidsredenen niet bekend is gemaakt. “Sommige voertuigen hebben echt 2 jaar stilgestaan. En op de plaats bij de lanceerinrichtingen was het soms meer dan 50 graden in de zon. Dan droogt het een en ander wat sneller uit. Er valt dus nog wel wat te sleutelen voor ze de weg op gaan”, weet eerste luitenant Thomas Levels van de hersteleenheid. “We hebben de meeste voertuigen de afgelopen weken al nagekeken, zodat we niet voor al te grote verrassingen komen te staan.”

Ondanks een goede voorbereiding komen er zeker nog veranderingen, voorspelde majoor Wigman. “Bij de planning hebben we niet alles in de hand, daar zijn we wel aan gewend. Ook voor de begeleiding van het transport naar de haven zijn we afhankelijk van de agenda van derden.”

Begin maart moet het schip in Nederland aankomen. Tegen die tijd zijn de militairen na een recuperatieperiode al weer terug op hun werkplek in Nederland. De Patriotsystemen, vooral de software en verbindingsmiddelen, krijgen daarna een grote modificatie. “Dat moet in Nederland gebeuren”, zegt commandant kolonel Niels Vredegoor.

‘Succesvol’

Hij kijkt terug op 2 succesvolle jaren in Turkije. “In deze periode zijn geen projectielen op Turks grondgebied afgevuurd en hebben wij dus niet in actie hoeven komen. In die 2 jaar hebben we 99,8 procent van de tijd, totaal meer dan 17.000 uur, klaargestaan. Dat vraagt om goed getraind en gemotiveerd personeel. Ga er maar aan staan om 24 uur per dag, elke dag weer, standby staan voor dat ene moment dat kan komen.”