Voor wie in vogelvlucht een aardig beeld wil krijgen van wat een
militair op missie zoal meemaakt, is er nu een heuse veteranenstrip. Geen flauwe
humor, maar persoonlijke belevenissen van 10 militairen in de hitte van hun
strijd. Het stripboek 'Op Missie; 10 veteranen, 10 verhalen' zag op 11 oktober
tijdens het Stripfestival in het Bredase Chassé Theater het
levenslicht.
Het stripalbum werd gelanceerd op het Stripfestival in het Bredase Chassé Theater.
Als hospik je kameraden verzorgen als de kogels je om de oren vliegen,
Papoea’s opleiden in Nieuw-Guinea en het bevrijden van een schip gekaapt door
Somalische piraten. Het is zomaar een greep uit de 10 indrukwekkende verhalen
van de zogenaamde ‘veteranenstrip’. De korte verhalen van 5 a 6 pagina’s zijn
precies lang genoeg om jongeren geboeid te houden, denkt opdrachtgever Koos Sol
van het Nationaal Comité Veteranendag. Het album is namelijk primair bedoeld
voor 10- tot 15-jarigen. Sol: “Strips spreken bij hen veel meer tot de
verbeelding dan bijvoorbeeld een krant of een boek.” 200 veteranendocenten gaan
het stripboek tijdens het educatieve lesprogramma “Veteraan in de Klas”
gebruiken. Dit onderwijsproject bestaat al 10 jaar voor de groepen 7 en 8 van de
basisschool en de eerste drie klassen van de middelbare school.
‘Ik heb echt veel meer respect voor militairen gekregen’
Geen censuur
Ondanks de jonge doelgroep, zijn de strips alles behalve kinderachtig. “De
verhalen zijn niet mooier gemaakt dan ze in werkelijkheid waren”, vertelt Sol.
“Ik wilde geen gecensureerde verhalen. Samen met producent Gert Jan Pos
(ex-militair, tevens stripjournalist – red.) koppelde ik slechts de veteranen
aan de tekenaars en liet hen verder vrij in het verhaal dat ze optekenden.” De
grootste en meest bekende militaire operaties passeren de revue. Van Korea en
Libanon tot Irak en Afghanistan. De missieverhalen zijn opgetekend door 10
verschillende tekenaars. De diversiteit aan tekenstijlen benadrukt nog meer de
eigenheid van iedere vertelling.
Jeroen Funke, Korea-veteraan Elie van Schilt en ‘hun’ cover. Funke over zijn stripverhaal: “Ik heb het ‘fragment’ gepakt dat in mijn beleving de sfeer van Elie’s missie het meest typeerde.”
Sfeer van de missie
Ondanks dat de tekenaars een beeldverhaal in hun eigen stijl maakten, moesten
de meesten toch behoorlijk schakelen. “Ik maak vooral autobiografische strips
met een grap”, zegt de 25-jarige Anne Staal. “Dit was een soort van
documentaire-achtige journalistiek. Bovendien werd ik uitgedaagd dingen te
tekenen die ik normaal niet gewend ben, zoals tanks en militairen met geweren.
Daarvoor heb ik plaatjes op internet opgezocht.” Ook Jeroen Funke trad als
tekenaar van absurdistische strips behoorlijk buiten zijn comfortzone: “Ik vond
het enorm spannend om het serieuze verhaal van een veteraan om te zetten in een
strip. Ik ben een paar uur bij Elie thuis op bezoek geweest, waar we over zijn
missie praatten en foto’s uit die tijd bekeken. Uiteindelijk heb ik het
‘fragment’ gepakt dat in mijn beleving de sfeer van de missie het meest
typeerde.”
'Soort van documentaire-achtige journalistiek'
5 raketbeschietingen
Moeilijk vond de 94-jarige Elie van Schilt het niet om over ‘zijn’
Korea-missie te vertellen. Hij praat graag over die tijd en vindt het bijzonder
dat zijn belevenissen nu in stripvorm zijn vastgelegd. “Als ik straks dood ben,
blijft er toch nog iets van me over”, grapt hij. Ook F-16-vlieger Marcel
Duivesteijn vindt het bijzonder zijn verhaal ‘verstript’ te zien. “Ik kan wel
1,5 uur praten over de 80 seconden waarin ik 5 raketbeschietingen overleefde.
Het is Jan Cleijne gelukt om het in 5 pagina’s weer te geven. Heel knap.”
Tekenaresse Anne Staal naast ‘haar’ veteraan Sjaak Duine: “Deze strip was een soort van documentaire-achtige journalistiek.”
Begrip voor militairen
De beeldverhalen moeten bijdragen aan een positiever beeld over militairen en
hun missies. Onder de tekenaars is dat in ieder geval gelukt. “Ik wist niet dat
militairen tijdens hun missie zoveel moeten improviseren”, zegt Staal vol
bewondering. “Ik dacht altijd dat er een helder kant-en-klaar takenpakket voor
ze klaarlag in het uitzendgebied. Ik heb echt veel meer respect voor militairen
gekregen.”
Funke bekent op zijn beurt: “Ik ben eigenlijk best een pacifist. Door dit
project heb ik een ander beeld gekregen van Defensie, de missies en vooral de
mensen die het werk doen. Ik heb er meer begrip voor.”
De strip is verschenen in 10 verschillende covers en te koop in de
striphandel.
