Tekst kapitein Klaas Daane Bolier

Boek over Vreemdelingenlegioen

Foto boven: Instructeur van het Franse Vreemdelingenlegioen in Frans Guyana. In 2013 volgden militairen van 11 Luchtmobiele Brigade daar een jungletraining onder leiding van het Vreemdelingenlegioen.

Het blijft een briljante uitvinding, dat Vreemdelingenlegioen. Altijd een gevechtsklare eenheid ter beschikking voor het ‘vuile werk’. Naar believen in te zetten in de meest verre uithoeken van het koloniale Frankrijk of ter beschikking te stellen aan bevriende staatshoofden in nood. 

Zoals gebeurde tijdens de Eerste Carlistenoorlog  (1833 – 1839) In Spanje. Frankrijk deed het hele Legioen,   5000 legionairs, cadeau aan de koningin aldaar om haar te helpen in haar strijd tegen de Carlisten. 3500 Legionairs kwamen om en slechts 159 man keerde na vier jaar verschrikkingen terug in Frankrijk. En wat deden die 159? Die melden zich onmiddellijk weer bij het Legioen voor een nieuwe ‘tour’.
Het is een bijzonder gegeven van het Legioen; het heeft nooit gebrek aan personeel. Uit alle hoeken  van de wereld hebben zich altijd voldoende avonturiers gemeld om het Legioen gevuld te houden. Een van hen was Rende van de Kamp. In het boek ‘Geen mannen maar duivels’ beschrijft hij de geschiedenis van de duizenden Nederlanders die zich sinds de oprichting van het legioen in 1831 hebben gemeld in Frankrijk. Wat beweegt mensen om dienst te nemen in een leger van een land dat niet het zijne is? Van de Kamp probeert daar in zijn boek een inkijkje in te geven.     

De auteur heeft grondig werk geleverd en uit allerlei bronnen de gegevens van talloze Nederlandse oud-legionairs opgespoord. De hoofdreden voor dienstneming blijkt toch wel avontuur te zijn en ontsnapping  uit de burgerlijke sleur. Opvallend is dat veel legionairs met stille trom vertrokken. Van de een op de andere dag zijn ze het zat en in plaats van naar hun werk te gaan, kopen ze een enkeltje Frankrijk om pas na jaren weer terug te komen.

Wat ze daar meemaakten staat nu dus in het boek van Van de Kamp.  Naast allerlei korte citaten en en gegevens van Nederlandse Legionairs uit lang vervlogen tijden, geeft de auteur ook een volledige geschiedenis weer van het Vreemdelingenlegioen. Daarnaast heeft hij nog levende ex-legionairs geïnterviewd. Door de grondigheid van Van de Kamp krijgt de lezer in vogelvlucht een goed beeld van de geschiedenis van het Legioen en zijn legionairs.

Op de achterkant van het boek staat dat het boek afrekent met enkele hardnekkige mythes over het Legioen. Zoals dat het een vluchthaven is voor criminelen en dat iedereen zich geheel anoniem kan aanmelden. In die opzet is Vande Kamp wel geslaagd. Echter, hij neemt niet de mystiek weg rond het Vreemdelingenlegioen.

Door de grote hoeveelheid informatie die de auteur over de lezer uitstort  is de diepgang wat afwezig. Die had kunnen komen uit de interviews met ex-legionairs maar ook deze geven niet veel meer informatie over hoe het dagelijks leven er nu uitziet in het Legioen. Waar bestaat de opleiding uit? Hoe hebben ze de veldslagen beleefd in bijvoorbeeld Algerije en Indochina? Hoe gaat het samenwerken met al die nationaliteiten waarvan de meesten bij aankomst geen woord Frans spreken? Bestaat er zoiets als PTSS in het Legioen? Allemaal onderwerpen die wel aangestipt worden maar die bij de buitenstaander toch  een beetje blijven hangen na het lezen van het boek.

Desalniettemin leest het boek lekker weg en krijgt de lezer zoals gezegd een aardige indruk van de geschiedenis van het Vreemdelingenlegioen. Wie meer wil weten over de dagelijkse gang van zaken binnen het Legioen, kan beter een ander boek pakken. Of een enkeltje Frankrijk kopen natuurlijk.  

Titel: Geen mannen maar duivels

Auteur: Rende van de Kamp

Uitgever: QV Uitgeverij

ISBN: 9082080036

x