Tekst Stijn Jaspers
Foto SM Hilbert Buter
Kernwaarden belangrijk voor sterke en slagvaardige marine
Tijdens de bijeenkomst ‘De Kracht van Kernwaarden’ op Marinebasis Den Helder, gingen ‘ambassadeurs’ vorige maand met de kernwaarden van de marine aan de slag. Zij verdiepten hun kennis, wisselden ervaringen uit en verkenden wat er leeft rond ‘Verbondenheid, Durf, Vertrouwen en Vakmanschap’.
De opening van de kick-off werd gedaan door plaatsvervangend Commandant Zeestrijdkrachten (PC-ZSK) generaal-majoor der mariniers Rob de Wit. De generaal zette uiteen dat de kernwaarden ‘overkoepelende principes zijn die de marine als organisatie verbinden, waar we samen voor staan en samen in geloven’. “Zij bepalen wie wij bij de marine zijn, wat wij doen, waarom wij het doen en hoe wij het doen”, aldus De Wit.
Juist nu
Waarom de kernwaarden juist nú op de marine worden losgelaten? In een tijd waarin het personeelsbestand exponentieel groeit, de marine sneller moet kunnen anticiperen op geopolitieke dreiging en extra focus heeft op hoofdtaak 1, om het Nederlands grondgebied en dat van bondgenoten te verdedigen? “Nou, precies daarom; juist nu”, benadrukte de PC-ZSK. “De marine moet groeien. We krijgen heel veel mensen van buiten naar binnen die we zo snel mogelijk tot echte marineman of -vrouw willen maken. Daar is ‘Verbondenheid’ voor nodig. Dat is 1. Kernwaarde 2 en 3, ‘Durf’ en ‘Vertrouwen’, zijn essentieel voor een opdrachtgerichte commandovoering, mission command, waarin we meer decentraal besluiten willen nemen. We moeten sneller dan voorheen in actie komen. ‘Vakmanschap’, ten slotte, is onontbeerlijk binnen een organisatie die inzetgereed moet zijn voor hoofdtaak 1. Wij kunnen onze taken alleen maar uitvoeren met de juiste expertise en middelen.”
Ambassadeurs, van hoog tot laag
PC-ZSK sprak tijdens de bijeenkomst een zaal vol ‘ambassadeurs’ toe. Dit zijn collega’s die organisatiebreed zijn gekozen. Bijvoorbeeld omdat ze een waardevolle vertegenwoordiger van de marinecultuur zijn, vanwege hun functie of door hun vermogen om verbinding te maken met collega’s in alle lagen van de organisatie. Zij komen van hoog tot laag uit de organisatie, van Admiraliteitsraad tot en met de manschappen en van Jong CZSK tot en met burgermedewerkers van allerlei pluimage. Samen met een Coalition of the Willing, collega’s die met de ambassadeurs meedenken en -doen, vormen zij een netwerk van verandering en actie van binnenuit.
Generaal De Wit gaf de aanwezigen ten slotte 3 opdrachten mee: ‘Onderzoek wat de kernwaarden wel en niet voor jou en je team betekenen’; ‘Ga het gesprek aan met collega’s’; en ‘Denk na over hoe de kernwaarden verder kunnen worden uitgerold binnen CZSK’.
Kernwaarden actief uitdragen
De ambassadeurs en de Coalition of the Willing brengen de kernwaarden de komende periode actief onder de aandacht bij de onderdelen, eenheden en teams. De groep wordt hierin ondersteund door Allied Forces, een bureau gespecialiseerd in fundamentele organisatieverandering met een werkwijze geïnspireerd op het gedachtegoed van het Korps Mariniers.
In samenwerking met de School voor Maritieme Vorming en Bedrijfsvoering Onderwijs en het Bureau Maritieme Teamtraining en Toegepast Leiderschap, begeleidde het team van Allied Forces de interactieve workshops voor de bijna 90 aanwezigen. Die bespraken hoe je de kernwaarden actief kan uitdragen en tot in het DNA van de marine kan laten doordringen. Een goed idee was om ze te integreren in de basisopleiding, zodat het nieuwe DNA direct met nieuwe mensen meegroeit de organisatie in.
Vervolgtraject
De bijeenkomst op Marinebasis Den Helder vormde de start van een meerjarig traject. Dit najaar komen de ambassadeurs weer samen, maar dan anderhalve dag om de ervaringen tot dan toe te bespreken. Dit moet leiden tot een definitief plan van aanpak om vanaf begin 2026 de kernwaarden tot onderdeel van het marine-DNA te maken.
Korps Mariniers en Onderzeedienst
Niet eerder had de Koninklijke Marine overkoepelende principes, zoals de nu gelanceerde kernwaarden. Binnen afzonderlijke onderdelen worden kernwaarden echter al sinds jaar en dag gehanteerd. Zo koestert het Korps Mariniers ‘Verbondenheid, Kracht en Toewijding’ en de Onderzeedienst ‘Samen, Doelgericht, Bekwaam’. De mariniers en de mannen en vrouwen van de onderwatereenheden hoeven geen afstand te doen van de waarden die hen binden. ‘Verbondenheid, Durf, Vertrouwen en Vakmanschap’ zijn namelijk overkoepelende waarden, voor de Koninklijke Marine als geheel. Kernwaarden van een onderdeel, eenheid of team blijven rotsvast overeind. Dit staat ook expliciet vermeld in de ‘Kernwaardengids voor leidinggevenden’.
Muurschildering
Wie Marinebasis Den Helder bezoekt, kan voortaan niet om de kernwaarden heen. Op het gebouw van Opslag- en Distributiecentrum ‘Het Arsenaal’ van de Directie Materiële Instandhouding prijkt sinds kort een gigantische muurschildering. Het werk is een directe vertaling van de kernwaarden ‘Verbondenheid, Durf, Vertrouwen en Vakmanschap’; een kleurrijke en krachtige visualisatie van de identiteit van de Koninklijke Marine en haar personeel. De afbeelding is ontworpen door kunstenaarsduo TelmoMiel. Een dezer dagen/weken wordt er de laatste hand aan gelegd.