Tekst KAP Saminna van den Bulk
Foto John van Helvert
Nieuw onderkomen Centrale Ziekenboeg in 2022
“Het lekt, het rammelt en het voldoet bovenal niet meer aan de eisen.” Duidelijke woorden van kapitein-luitenant ter zee en huisarts Dave Koch over de huidige huisvesting van de Centrale Ziekenboeg (CZB) op de marinebasis in Den Helder. Daarom verrijst er komend jaar een nieuw zorgcentrum in de Nieuwe Haven.
Het was het jaar van de treinkaping bij De Punt. Het jaar dat PvdA-leider Joop den Uyl de verkiezingen won (maar de formatie verloor) en dat Supertramp de hitlijsten bestormde met ‘Give a little bit’. Ja, dat is even geleden! Even terugspoelen naar 1977, toen de eerste paal van de alom bekende Centrale Ziekenboeg op Marinebasis Den Helder werd geslagen.
Toen een zeer eigentijds onderkomen. “Maar wel met een heel andere functie dan het gebouw nu heeft”, zegt kapitein-luitenant ter zee (TA) Kathelijn Voet, regiomanager van de Defensie Tandheelkundige Dienst Den Helder. “Het gebouw was nog een echte ziekenboeg die 24/7 bemand werd, met ziekenzalen voor tientallen patiënten.”
Hoofd Regio West van het Eerstelijns Gezondheidszorgbedrijf (EGB) en huisarts kapitein-luitenant ter zee (AR) Dave Koch vult aan: “Het was de tijd van de dienstplicht. Het gebouw was ontworpen op grote aantallen mensen. Veel behandelingen deden we toen nog zelf; van sterilisaties tot ooglidcorrecties. Terwijl de meeste huisartsen nu bij ingrepen niet verder gaan dan het behandelen van een ingegroeide teennagel of het verwijderen van een moedervlek.”
Achterhaald
Door de jaren heen zijn er wel een hoop aanpassingen aan het gebouw gedaan, geeft Voet aan. Zo werd in 2006 het Tandheelkundig Centrum nog compleet gerenoveerd. Maar nu, 44 jaar later na de oplevering, is de CZB echt aan vervanging toe. De technische kwaliteit van het gebouw holt hard achteruit en voldoet niet meer aan de eisen van de huidige tijd. Voet: “De regelgeving is in de loop der jaren ook veranderd. Denk bijvoorbeeld aan de eisen omtrent patiënt-privacy. Vroeger was het heel normaal om telefoontjes van patiënten aan te nemen bij de balie, ten overstaan van de hele wachtkamer. Dat is nu echt achterhaald.”
Defensie Gezondheidszorg Organisatie
De gebruikers van de CZB zijn het Eerstelijns Gezondheidszorgbedrijf (EGB), de Defensie Tandheelkundige Dienst (DTD) en het Coördinatiecentrum Expertise Arbeidsomstandigheden en Gezondheid (CEAG). Allen zijn onderdeel van de Defensie Gezondheidszorg Organisatie (DGO).
Patiënt centraal
Hoog tijd dus voor vernieuwing. De nieuwe CZB komt op het braakliggende terrein naast het huidige pand. Een licht, ruimtelijk en modern gebouw, met een grote glazen pui aan de ingangskant, de zijde van het bedrijfsrestaurant en de legering. Daartussen ontstaat een parkachtige omgeving.
De zorgverleners hadden een waslijst aan wensen, maar op 1 stond dat het gebouw een healing environment moet bieden voor de ruim 8.000 mensen die de CZB bezoeken. Voet legt uit: “Het gevoel en de sfeer van het gebouw moeten bijdragen aan de gezondheidsbeleving, zodat de omgeving kan bijdragen aan het herstel. De patiënt staat centraal: die moet zich hier thuis voelen.”
Nieuwe CZB in 2022
Het gebouw is ontworpen door GeO Architecten uit Schagen. Het definitieve ontwerp van het nieuwe gezondheidscentrum is inmiddels gereed. Het voornemen is om in week 12 de 1e paal in de grond te slaan. Het bouwen zelf neemt naar schatting 14 maanden in beslag. De verwachting is dat de zorgverleners in het 3e kwartaal van 2022 hun intrek nemen in het nieuwe pand.
Moderniseringsslag
Het nieuwe gezondheidscentrum voldoet straks aan de eisen van de huidige tijd en aan de civiele zorgrichtlijnen. Zo komt er een backoffice, waar assistenten telefoontjes aannemen. In de doorloop van het pand worden patiëntenstromen en die van de medewerkers gescheiden. Voet: “Zo hoef je bijvoorbeeld niet met vuil instrumentarium door de wachtruimte te lopen.”
Ook de apparatuur wacht een moderniseringsslag, met een gloednieuwe röntgenruimte, een audiometrie, een ECG-apparaat, een laboratorium en een sterilisatieruimte voor het instrumentarium, waarvan zowel artsen als tandartsen gebruik kunnen maken.
Verdeling verdiepingen
- Op de begane grond huizen straks de militair-artsen van het EGB met 7 spreekkamers. Op deze verdieping komt tevens een crashruimte voor spoedgevallen, die per ambulance kunnen worden binnengebracht, alsook een verbandkamer en een ingrepenkamer. Verder nog op de begane grond: de fysio met oefenruimte.
- De eerste verdieping is voor de Tandheelkundige Dienst. De tandartsen beschikken in 2022 over 11 ruimtes, waarvan 3 bedoeld voor specialistische zorg, zoals tandvlees- en wortelkanaalbehandelingen en chirurgische ingrepen.
- Senior-bedrijfsarts Frank Bijl en zijn collega’s van het CEAG bevinden zich in het nieuwe gebouw op de tweede verdieping. Zij zetten zich in voor de bedrijfsgezondheidszorg, voor sommigen ook wel bekend als de arbodienst van Defensie.
Multifunctioneel
Volgens Frank Bijl, senior bedrijfsarts van het CEAG, biedt het nieuwe gebouw de medisch specialisten alle ruimte om kwalitatief hoogwaardige zorg te bieden. Alles gebeurt onder het motto ‘Zorg zichtbaar voor elkaar’, vertelt Koch. “We zijn transparant en up to date, werken volgens de geldende normen en de keten is geborgd. We begeleiden mensen niet alleen om gezond te worden, maar dat ook te blijven. De preventiekant, waarvoor vroeger minder aandacht was.” Daarin wordt bijvoorbeeld een huisarts bijgestaan door andere zorgverleners, zoals een praktijkondersteuner. “Daarop is het gebouw ingericht. De ruimtes zijn zo ingedeeld dat zelfs een spreekkamer multifunctioneel wordt.”
Afkorting ingeburgerd
Veel verandering, kortom, maar 2 zaken blijven hetzelfde. Zo keert het herkenbare grote rode kruis terug op de gevel aan de havenzijde van het pand, zoals hierboven op de artist impression is te zien. Daarnaast is de afkorting CZB zo ingeburgerd, dat ook die blijft. Het nieuwe gebouw draagt de naam ‘Gezondheidscentrum Centrale Ziekenboeg’.
