‘Enige beperking is menselijke fantasie’

Simulatie Centrum Maritiem maakt van leertraject een beleving

Zo’n 7 jaar geleden bemachtigde sergeant-majoor TD Michel Caspers zijn eerste moderne ‘Virtual Reality’ (VR)-bril. Vanaf die tijd probeert hij om VR-technologie bij de KM geïntroduceerd te krijgen. Het was volgens de kwartiermaker van het Simulatie Centrum Maritiem (SCM) tot nu toe ‘een traject van initiatief nemen, doorzetten, overtuigen, kansen zien én pakken’. Voor dit initiatief ontving hij onlangs de Samen Sterker Award uit handen van defensieminister Ank Bijleveld.

Wat houdt je functie in?

“Ik was de afgelopen 3 jaar een van de kwartiermakers van het SCM. Als kartrekker heb ik samen met veel andere mensen de afdeling vormgegeven en het beleid, op het gebied van de ontwikkeling van simulatiemiddelen, richting gegeven. De grootste component was en is het aanjagen van innovatie van leermiddelen; vooral het gebruik van VR en augmentedreality(AR).”

Wanneer en waarvoor is het SCM in het leven geroepen?

“Het SCM is opgericht in 2016. Het maakt deel uit van Opleidingen Koninklijke Marine, maar werkt ook zeer nauw samen met de afdeling Verandermanagement en Innovatie (V&I) van CZSK. Onze 6 medewerkers, 3 burger en 3 militair, hebben zich tot doel gesteld om overzicht te krijgen op alles wat er met simulatie gebeurt binnen de KM. Het SCM is het centrale CZSK-aanspreekpunt voor Simulatie. Het meest zichtbare van wat we doen is het aanjagen van innovatie vanuit onze XR-Campus. Hierbinnen werken we samen met stagiaires, en straks nog reservisten uit de industrie, aan moderne leermiddelen voor de scholen van de KM.”

Jij vindt dat virtual, augmented en mixed reality het onderwijs beter kunnen ondersteunen. Hoe?

“Met de introductie van deze visualisatietechnologieën is de enige beperking die nog rest de menselijke fantasie. Je kunt een lerende meenemen naar welke werkelijkheid dan ook. Dat biedt ongekende kansen om een leertraject effectiever, maar vooral ook gaver en meeslepender te maken. Mijn visie is dat een leertraject een beleving moet zijn, als een goeie Netflix-serie die je wilt binge watchen. Stel je moet je weg kunnen vinden aan boord van een schip, nog voordat je er geweest bent. En stel dat kan door een avontuur aan boord mee te maken, vanuit het klaslokaal, waarin je een mysterie moet ontrafelen. Aan het eind van het avontuur ken je de weg, weet je wat het schip kan en welke systemen er aan boord zijn. En in aflevering 2 ga je bijvoorbeeld ervaren hoe het zendpatroon van een antenne het bereik van een zender beïnvloedt. De mogelijkheden zijn oneindig.”

Hoe groot is de rol van deze innovatie nu binnen het onderwijs?

“Met de introductie van VR en AR binnen het KM-onderwijs staan we nog aan het begin. De hardware aankopen lukt wel, maar de crux zit hem in de content, die is niet gemakkelijk te koop. Dat komt deels door onze aankoop- en aanbestedingstrajecten en deels omdat het er simpelweg niet is. Als oplossing daarvoor hebben we dus de XR-Campus. Daarin brengen we talent van de diverse MBO Game-opleidingen samen met professionals uit de game-industrie, die als reservist bij ons komen werken. Geheel in lijn met het total force-concept en de adaptieve krijgsmacht. Binnen een ontwikkelteam maken zij samen met KM-onderwijsontwikkelaars en -instructeurs onderwijsleermiddelen, zonder bureaucratische rompslomp. Als eindresultaat kan de instructeur dan de lerende, vanuit het klaslokaal, meenemen naar de beroepsomgeving alsof-ie er echt is.”

Waar valt nog winst te behalen?

“Het is nu zaak om een goede omgangsmanier te vinden, vanwege de corona-maatregelen, en tegelijkertijd toch door te ontwikkelen. We gebruiken deze tijd onder andere om de randvoorwaarden voor de XR-Campus verder in te vullen en te zoeken naar mogelijkheden om productiecapaciteit uit te breiden. 800 tot 1.000 opleidingen die de KM-scholen verzorgen grotendeels voorzien van moderne content, dat vraagt om een behoorlijke exercitie, de komende jaren.”

Met welke partijen wordt samengewerkt?

“In 2016 hadden we weinig kennis over VR. Samen met mijn ‘maat in het kwaad’ Patrick Otten ben ik toen op de bonnefooi naar Damen-Schelde gegaan, om te kijken of ze met ons wilden meedenken over het virtualiseren van een scheepsontwerp. Men was meteen enthousiast. Op softwaregebied hebben we vervolgens samen met CZSK/V&I Ordina benaderd en in 5 weken tijd een technologie-demonstratorgemaakt. (Helaas kon het SCM niet door met Ordina, vanwege aanbestedingsregels, red.) Ten slotte is Thales-Nederland aangesloten. De meerwaarde van de samenwerking zit vooral in het delen van kennis en ervaring op het gebied van VR- en AR-toepassingen, ieder vanuit de eigen invalshoek.”

Wat geef je mee naar de toekomst?

“Als je binnen onze organisatie een idee of oplossing voor iets hebt, met een goede onderbouwing, en je bent bereid om door te pakken, dan loont het echt om ermee aan de gang te gaan. Als je niet weet waar je moet aankloppen, is de verander- en innovatiemanager een goed beginpunt. Iedereen kan het verschil maken en er is altijd iemand om je te helpen. Dat is het mooie aan onze marine!”