Tekst RITM Djenna Perreijn
Foto SGT Aaron Zwaal
In het voorterrein van operatie Agenor
Met de aanwezigheid van Zr.Ms. De Ruyter in de Golfregio is de operatie Agenor volop in het nieuws. Terwijl het schip eind januari uit Den Helder vertrok, beten 4 Nederlandse stafleden zich vast in de opbouw van de inzet. Op het Franse hoofdkwartier in Abu Dhabi werken zij inmiddels al anderhalve maand in multinationaal verband om de missie vorm te geven en aan te sturen.
Kapitein-luitenant ter zee Ted, luitenant ter zee 1 (LD) Willianne, luitenant ter zee 2OC Willem en sergeant-majoor LDGB Hero zijn de 4 kwartiermakers van European-led Maritime Awareness in the Strait of Hormuz. "Normaal gesproken maak je deel uit van een zoveelste rotatie in een missie en borduur je voort op bestaand stafwerk. Nu we aan de startlijn staan van deze missie, mogen we het zelf bedenken", aldus overste Ted in zijn kantoor op het Force Headquarters. Bij deze nieuwe operatie zijn er echter nog geen standaard procedures van de VN, EU of NAVO. "We doen deze missie met een groep gelijkgestemde landen en beslissen zelf hoe we het gaan aanpakken. Het geeft ons ruimte om de operatie aan te pakken op de manier die het beste past bij de aard van de missie. Het is pionieren, maar ook ontzettend gaaf om zoveel vrijheid te hebben."
Goed draaiende missie
In bestaande missies staan de richtlijnen omschreven in uitgebreide operational taskings. "Maar niet alles daaruit is relevant voor deze operatie", vertelt Willem. "Daarom hebben we gekeken naar wat nu belangrijk is: wat verwachten we, hoe willen we opereren en waar ligt onze focus. Dat is kort en bondig opgeschreven." De documentatie wordt halverwege dit jaar overgedragen aan de opvolgende stafleden. "Ik heb er alle vertrouwen in dat zij hiermee uit de voeten kunnen. Of het nu gaat om Nederlanders of collega's van andere deelnemende landen. We willen een goed draaiende missie overdragen."
‘Het is pionieren, maar ook ontzettend gaaf om zoveel vrijheid te hebben’
Nieuw netwerk
De stafleden hebben onder andere procedures op het gebied van logistiek, inlichtingen, operatiën, juridische zaken en militaire administratie opgezet. Dagelijks is er contact met de De Ruyter. Willem: "Zo konden we het schip een verwachting geven hoe de verschillende landen in de regio zouden reageren op de aanwezigheid. Zo is het te verwachten dat ze bij elke passage door de Straat van Hormuz contact hebben met de marine van Iran of Oman. Logisch, in Nederland zijn wij ook benieuwd wat een vreemd oorlogsschip in de buurt van onze wateren brengt. Ik ben benieuwd of onze verwachting klopt, dus het schip zal steeds rapporteren hoe het verloopt.”
‘Het schip heeft continu behoefte aan voeding, brandstof en reserve-onderdelen’
Niet voor niets
Ook op het gebied van logistiek kan het hoofdkwartier de De Ruyter bijstaan. Hero: "Het schip heeft continu behoefte aan bijvoorbeeld voeding, brandstof en reserve-onderdelen. Maar in een nieuw gebied als dit is nog geen netwerk opgebouwd. Alle informatie die ik heb verkregen, deel ik. Zo zit ik er mooi tussen en gaat het schip niet onvoorbereid aan de slag." Het is dus niet voor niets dat de De Ruyter nog minimaal tweemaal aanmeert voor havenbezoeken in Abu Dhabi.
Iets aan de hand
In Abu Dhabi ziet een uitzending er anders uit dan op het schip of in een kamp. Hero: "Het voelt inderdaad anders dan de varende missies die we eerder hebben gedraaid. Na het werk spreken we regelmatig af om samen in de stad te eten. Dan wordt geen rekening gehouden met rangen of standen; de Franse admiraal gaat evengoed mee. Dat kan niet als je tussen de afrastering van een kamp werkt. Toch voelt het evengoed als een missie; er is hier echt iets aan de hand. We snappen allemaal het belang van onze aanwezigheid in de Golfregio."
‘In een onzeker gebied hebben we van niets heel snel iets gemaakt’
Snel stappen zetten
Na vorige zomer werd voor het eerst gesproken over een Nederlandse bijdrage aan een maritieme missie in de Straat van Hormuz. 6 olietankers raakten zwaar beschadigd bij ernstige incidenten in de economisch zeer belangrijke zeestraat, 2 werden tijdelijk vastgehouden. Daarnaast schoten Iran en Amerika elkaars drones uit de lucht. Ted: "Er is relatief snel besloten om voor de constructie van samenwerkende EU-landen te gaan. Nederland was één van de eerste in het voorterrein. We zijn met een klein aantal landen, iedereen wil iets constructiefs neerzetten. We merken dat we met deze mentaliteit snel stappen kunnen zetten. In een onzeker gebied hebben we van niets heel snel iets gemaakt. Daarom hebben we een goed gevoel bij deze missie."