Tekst KAP Arjen de Boer
Foto KAP Arjen de Boer

Kersverse marineofficier met opvallend verhaal

Van Johan lopen er niet veel rond in Den Helder. Sterker nog, hij is de enige in zijn soort. Ook zijn recente uitzending naar Afghanistan kent een bijzondere twist. Dat vraagt om uitleg.

“Mijn vader is gepensioneerd marineofficier en mijn broer is wachtsofficier op een onderzeeboot”, vertelt Johan. “Ik kom dus eigenlijk uit een marinefamilie.” Toch koos Johan, nu luitenant ter zee  2OC (LD), in een ‘vorig leven’ voor de landmacht. De precieze reden laten we even achterwege, die is voor dit verhaal niet zo belangrijk. Wel relevant is de recente ‘gedaanteverwisseling’ die gebeurde tijdens zijn uitzending in het kader van de NAVO-missie Resolute Support.

Johan begon zijn missie in Afghanistan als landmachtmilitair, ging tussendoor naar huis en keerde later terug als marineofficier.

Geen werk meer

Het gekke zit ‘m in de kleur van de baret op zijn hoofd. Hij stapte half november met een groene landmachtbaret op het vliegtuig, ging tussendoor even naar Nederland en keerde in februari terug met een anker op een donkerblauwe marinebaret. Vóór zijn uitzending was al duidelijk dat hij marineman zou worden, maar dan ná Afghanistan. De korte onderbreking bood echter de kans om eerder van krijgsmachtdeel te wisselen. Johan: “Bij DOSCO was ik inkoper van diensten en bij de marine zou ik met name de techniekkant op gaan. Dat is verdieping van mijn vakkennis en daar was ik naar op zoek. Bovendien is Den Helder dichterbij huis wat zorgt tussen een betere balans tussen werk en privé.”

Schaars specialisme

Oké, die twist is ontrafeld. Dan de bijzondere functie van Johan: inkoper. Een schaars specialisme. Op zijn afdeling van ongeveer 30 man is hij de enige met een marine-uniform. Daar houdt hij zich bezig met inkooptrajecten voor onder andere de marinewerf, de Directie Maritieme Instandhouding. “Daar heb ik niet direct verstand van, dus ik moet nog veel leren. Want als inkoper is het wel belangrijk dat je kunt meedenken met behoeftestellers. Dan moet ik wel weten waar het precies over gaat.”

Als inkoper stond Johan aan de ‘voorkant’ van bouwwerkzaamheden. Hij hield zich onder andere bezig met inkooptrajecten.

Terug naar Dutch Mountain

Dan komt de recente uitzendervaring goed van pas. Zoals gezegd kende zijn Afghanistanmissie een korte onderbreking. Half februari stond hij echter weer op de stoep van Dutch Mountain. Hoofdreden was de bouw van Kamp Kevin, het nieuwe kamp voor de special forces die een speciale eenheid van de Afghaanse politie trainen. Dat project kwam in een stroomversnelling nadat de containers voor het kamp eindelijk waren aangekomen. Overigens is het project later tijdelijk stilgelegd vanwege de COVID-pandemie en in afwachting van de gevolgen van een troepenreductie, zoals was afgesproken tussen de Taliban en VS.

‘De Afghanen hebben een ondernemersgeest’

Afghaanse ondernemersgeest

“Ik heb me toen beziggehouden met de inkooptrajecten voor de bouw van een muur, hekwerken en andere werkzaamheden”, vertelt de inkoper. “Dan hanteren we Nederlandse regels, waarbij aannemers een offerte indienen die wij beoordelen. Zo krijgen diverse partijen een eerlijke kans. De Afghanen hebben een ondernemersgeest, dus dat gaat best goed.” Johan hield hierbij niet alleen rekening met financiële aspecten. Ook moet hij op de hoogte zijn van bouwtechnische wensen en de plannen. “Dat doe ik in nauw overleg met de infra-officier; samen maken we een plan en zetten we de opdrachten uit.”

In Mazar-e-Sharif wordt vrijwel alles ingevlogen. Spullen die Johan niet lokaal kon verwerven, kwamen met een KDC-10 van de luchtmacht of een ander toestel richting uitzendgebied.

‘Inkopers stonden bekend als mensen die vooral ‘nee’ verkochten; die tijd is voorbij’

Niet meteen ‘nee’

De kersverse marineman wil zorgen dat collega’s krijgen wat ze nodig hebben. Dat is meteen één van Johans hoofddoelen als inkoper. In Afghanistan, maar zeker ook in Nederland. “Vroeger stonden inkopers bekend als mensen die vooral ‘nee’ verkochten. Maar die tijd is voorbij nu Defensie meer geld heeft. Ik bewaak wel het verloop van elk traject en als ik een keer ‘nee’ moet zeggen, dan denk ik mee over andere mogelijkheden.”

Als inkoper moest Johan ook de hoogte zijn van bouwtechnische wensen en plannen. Niet meteen zijn werkveld, maar wel belangrijk om te snappen wat er nodig was om de klus te klaren.

‘Bij de marine kan ik me verdiepen; dit werk doe ik niet voor het geld’

Defensiehart

Johan peinst er niet over een baan in de ‘burgermaatschappij’ te nemen. “Natuurlijk kan ik daar meer verdienen”, beseft hij ook wel. “Maar in deze functie bij de marine kan ik me verdiepen. Bovendien doe ik dit werk niet voor het geld.” Hij heeft meer gevoel bij het militaire leven en haalt daar voldoening uit. Bovendien kom je nog eens ergens, op uitzending naar Afghanistan bijvoorbeeld. “In een burgerbaan heb je dat toch niet; zou ik niet willen missen.”