Behoefte aan bredere betrokkenheid

Medezeggenschap lijdt onder imagoprobleem

“Medezeggenschap is niet stoffig, het is hartstikke leuk; je komt dingen te weten en kunt meebeslissen”, aldus een enthousiaste luitenant ter zee 2 (LD) Dirk Jan Goedee, coördinator Overlegzaken van CZSK. Toch blijkt medezeggenschap in de praktijk onder een imagoprobleem te lijden. “Veel goede stapjes zijn gezet, maar er is nog werk aan de winkel.”

Luitenant ter zee 2OC John van der Hulst is voorzitter van de Defensieonderdeel Medezeggenschapscommissie (DMC) voor CZSK. Hij is groot pleitbezorger van meer medezeggenschap. Dat wil zeggen: effectiever en bij meer onderwerpen vroegtijdig betrokken worden. “We moeten de plaatsvervangend Commandant Zeestrijdkrachten, ons hoofd diensteenheid namens C-ZSK, meer input geven. Los daarvan is deelname aan het overleg een verrijking voor jezelf. Of je nu matroos of kolonel bent of burgermedewerker van maakt-niet-uit welke schaal.”

Rapportcijfer: 5

Als Coördinator Overlegzaken zorgt Goedee er vooral voor dat Medezeggenschapscommissies (MC’s) hun werk kunnen doen: “Het organiseren van verkiezingen, instellen van MC’s plus het faciliteren van opleidingen voor MC-leden. Voor de hoofden van diensteenheden en MC-leden ben ik een vraagbaak, op procedureel gebied.

Van der Hulst is op zijn beurt meer bezig met inhoudelijke zaken, die spelen binnen de KM. Hij adviseert samen met secretaris sergeant-majoor technische dienst Carlo Eugelink ook medezeggenschapsleden van de eenheden en afdelingen.” 

“Dirk Jan, Carlo en ik zijn samen ambassadeurs voor medezeggenschap”, vervolgt Van der Hulst. “We maken op MC-gebied stappen voorwaarts binnen CZSK; het was penibel, maar we zijn opgeklommen naar rapportcijfer 5. Veel goede stapjes zijn gezet, maar er is nog werk aan de winkel. We willen eind 2019 vooral een grotere deelname hebben bereikt.”

Schept vertrouwen

Goedee schets de huidige situatie: “De MC’s zijn niet allemaal gevuld; sommige zijn zelfs slapend. Dat baart ons zorgen. MC-leden komen bij een volgende plaatsing ook niet automatisch weer in de MC terecht. Gebeurt dat wel, dan zijn ze als nieuwkomer in het begin relatief onbekend met wat er speelt. Gelukkig krijgen nieuwe commandanten en hoofden van diensteenheden nu wel op het hart gedrukt dat ze MC’s moeten betrekken bij belangrijke beslissingen. Dat schept vertrouwen. Ik geloof ook heilig dat als zij de MC’s beter betrekken bij het tot stand komen van beleid, de MC’s zelf ook steeds beter gaan werken. Daarnaast wordt het draagvlak groter als een maatregel met de MC is besproken. Het moet een samenspel zijn; elkaar helpen en positief-kritisch uitdagen.”

Haken en ogen

Van der Hulst begrijpt ook wel dat leidinggevenden te maken hebben met praktische haken en ogen. “Bijvoorbeeld: het schip moet àf; uit onderhoud, omdat het moet uitvaren zonder vertraging. Ook de medewerkers willen dat. Leidinggevenden staan extra onder druk omdat mensen verlof hebben of PAS-dagen en soms ziek zijn. Deelname aan tijdrovende MC-bijeenkomsten lijkt dan slecht uit te komen. Ook omdat functies of tijd niet gecompenseerd worden. Daarbij staat ‘medezeggenschap’ in de hoofden van leidinggevenden nog wel eens gelijk aan ‘weerstand’, terwijl het onderdeel is van de gewone bedrijfsvoering. Daarentegen bedenken mensen op de werkvloer op hun beurt ook niet snel dat een idee of klacht misschien wel iets is om voor te leggen aan de MC of aan ‘de baas’. Ze bespreken zaken liever onderling bij de koffieautomaat. Ik trek dat mezelf aan, wij moeten (nog) beter vindbaar zijn en meer communiceren wat we kunnen betekenen.”

Onmiskenbare invloed

Hot item daar, de laatste tijd, was uiteraard de kwestie rond de arbeidsvoorwaarden. Hadden Goedee en Van der Hulst het daar ook druk mee? “Medezeggenschap gaat niet over de arbeidsvoorwaarden, maar ziet wel toe op de uitvoering van de rechtspositionele zaken”, nuanceert Van der Hulst. “Vanuit de Centrale Medezeggenschapscommissie Defensie (CMC) hebben we overigens wel een brief gestuurd aan de minister en staatssecretaris, toen het arbeidsvoorwaardenoverleg in een impasse was beland. Wij spreken natuurlijk veel mensen, dus weten wat er leeft. En we behartigen toch ook de belangen van alle militairen en burgers van CZSK. Dan heb je onmiskenbaar een zekere invloed.”
 

Denkkracht en draagvlak

Veel meer directe invloed oefent de medezeggenschap binnen CZSK bijvoorbeeld uit op hét onderwerp van dit moment: veiligheid. Zo zijn de DMC en de MC’s betrokken bij de implementatie van veiligheid & milieu-capaciteit bij de groepscommandanten. Van der Hulst: “Onze bijdrage bestaat verder uit het leveren van denkkracht, zoals tijdens overleg met de Veiligheidsraad en Integriteitsraad van de Admiraliteitsraad.” Goedee: “Verhalen die wij horen van MC-leden, van welke eenheid dan ook, leggen wij hier geregeld (geanonimiseerd) aan voor. Doordat medezeggenschap ook op dit niveau betrokken wordt bij beslissingen, ontstaat er nog meer draagvlak op de werkvloer. Dat is, naast denkkracht, een tweede aspect waar medezeggenschap voor zorgt: draagvlak.”