03

Dit artikel hoort bij: Alle Hens 10

Openhartoperatie verlengt leven Zr. Ms. Rotterdam

Tekst RITM Arthur van Beveren
Foto Louis Meulstee

Testen en opwerken tegelijk

Ruim anderhalf jaar was Zr. Ms. Rotterdam uit de vaart. Het 20 jaar oude amfibische transportschip was toe aan een grondige verbouwing. Nu is het werkpaard terug, strak in de verf aan de buitenkant, maar met veel ingrijpender aanpassingen aan de binnenkant.

Gespannen gezichten in de Commandocentrale. Een doffe ratel dreunt door het schip. Het gemoderniseerde Goalkeeper-snelvuurkanon op het voordek wordt getest en zit weer iets dichter op de gewenste '100% goed'. Belangrijk, want zowel de technische controles als het opwerktraject van de bemanning lopen deze maanden gelijk op. Dus controleren technici van Thales radarsystemen, terwijl de bemanning op het vrachtdek een brandoefening draait. Soms zorgt dat voor gespannen situaties, maar de deadline van maart 2020 moet gehaald worden. Dan voegt het schip zich bij de Amfibische Taakgroep van de NATO Response Force.

Technisch personeel van verschillende bedrijven stapt dagelijks op het schip om de eigen systemen te testen en finetunen.
KLTZ (TD) Joost Meesters in de ruimte van de nieuwe converters onderin het schip.

Dubbel onderhoud

Op de Rotterdam is tegelijkertijd groot onderhoud en een Instandhoudings Programma (IP) uitgevoerd. “Een IP is complexer dan nieuwbouw, want je moet werken binnen de bestaande constructie”, legt hoofd Instandhoudingsgroep Groot Grijs kapitein-luitenant ter zee (TD) Joost Meesters uit. “Voor het vervangen van grote installaties moesten we soms complete vloeren en wanden opensnijden en opnieuw dichtlassen. Bovendien kochten we het schip ooit zonder gedetailleerde ontwerpinformatie: een bezuinigingsmaatregel. De uitgangssituatie, zoals de kabelloop, was dus niet altijd bekend en het trekken van nieuwe leidingen was daarom een uitdaging. Vooral elektronische apparatuur is vernieuwd, omdat die niet met de levensduur van het schip mee kon.”

De commandocentrale is compleet gestript en opnieuw ingericht.
HTD KLTZ (TD) Peter Steentjes: “Dit is de mooiste tijd voor techneuten.”

20 jaar ervaring meegenomen in nieuw ontwerp commandocentrale

Pionieren

Hoofd Technische Dienst (HTD) kapitein-luitenant ter zee (TD) Peter Steentjes let in deze fase vooral op de veiligheid van zijn mensen. “Stapsgewijs wordt elk systeem ‘bijgezet’ en gecontroleerd. Een deel is gereviseerd, een deel is nieuw. Aan de voorkant in de procedures kun je iets doen. We spreken bijvoorbeeld af dat als de converters voor de eerste keer aan gaan, je er niet met je neus op staat. Niet dat er zomaar iets misgaat, maar je moet het risico beperken.” 

Voor de techneuten is dit volgens Steentjes de mooiste periode. “Zeker voor de jongens die moeten sleutelen is de leercurve groot. Er gaat iets stuk, ze moeten het uitzoeken, de boeken in. Je moet heel flexibel zijn en continu je planning aanpassen. Tot en met de Netherlands Operational Sea Training (NOST), volgend jaar in Engeland, gaat dat zo door.”

De 2 masten zijn vergroot om plek te bieden aan nieuwe sensoren en achterliggende apparatuur.
Volgens HOD LTZ 1 Menno van der Eerden gaan vooral de vernieuwde sensoren het verschil maken.

Blauw-groene integratie

“De 20 jaar ervaring met dit schip is meegenomen in het nieuwe ontwerp”, vertelt Hoofd Operationele Dienst (HOD) luitenant ter zee der eerste klasse Menno van der Eerden. “Voorheen was de commandocentrale niet geïntegreerd. Nu hebben we een volwaardige commandocentrale waarin alle sensoreninformatie binnenkomt en de ‘blauwe’ en ‘groene’ eenheden naast elkaar zitten.” 
Het zijn voor Van der Eerden vooral de sensoren die het verschil gaan maken. “Door de nieuwe NS106-radar heb je dadelijk een heel goed luchtbeeld, wat de situational awareness vergroot. De vernieuwde Goalkeeper reageert door zijn 360 graden-beeld effectiever op dreiging van kleine bootjes tijdens amfibische operaties.”

Een interactief damage control averijbord geeft in de Technische Centrale realtime informatie over installaties op het schip.

Bekijk de grootste veranderingen aan Zr. Ms. Rotterdam

Commandocentrale:

Grootste aanpassing in de Commandocentrale is de integratie met de Amfibische Centrale, die voor de verbouwing gescheiden was ondergebracht. De ruimte is van plafond tot vloer volledig gestript en opnieuw ingericht met moderne apparatuur. Hierdoor is een volwaardige Commandocentrale ontstaan, die is toegerust op de hoofdfunctie van het schip: het ondersteunen van een amfibische operatie.

Goalkeeper upkeep:

Aan het mechaniek van het wapen is niet veel veranderd. Het zijn vooral de elektronica, softwarematige aansturing en het nieuwe infrarood- en optische detectiesysteem die het wapen sneller en accurater maken. Door de nieuwe systemen is het voor de 2 wapens op het schip mogelijk om doelen van elkaar over te nemen.

DCoMPASS en Gatekeeper:

Achter op het bovendek is een nieuwe infrarood- en optische classificatiecamera geïnstalleerd, die samen met de 4 Gatekeeper-camera’s realtime HD-beelden naar een groot aantal schermen in de Commandocentrale stuurt.

43 kilometer kabel:

Met de vernieuwing van systemen en toevoeging van sensoren is er 43 kilometer nieuwe kabel door het schip getrokken, deels op 1 kilometer nieuwe kabelbaan en doorvoeringen.

Technische centrale:

In de Technische Centrale geeft een nieuw geplaatst interactief command control-averijbord realtime informatie over de calamiteitenbestrijding, waardoor de aansturing beter is.

Ledverlichting:

Een hogere lichtopbrengst met een lager verbruik, dat is het resultaat van de nieuwe ledverlichting in het schip. De besparing van 150 Kilowattuur staat gelijk aan het verbruik van 50 huishoudens. Dat betekent dat de dieselgenerator van het schip in de haven minder hard hoeft te draaien, wat het milieu ten goede komt. Het leefklimaat aan boord is verbeterd omdat er helder en mooi licht is. Ook de bedlampjes zijn vervangen, waarbij meteen een gecertificeerde usb-aansluiting is toegevoegd, zodat opvarenden hun telefoon kunnen opladen zonder het brandgevaar van goedkope adapters.

NS106 radar:

Deze nieuwe radar vervangt de verouderde DA 05-radar en geeft het schip een 3D lucht- en zeebeeld. De radar ziet zowel supersnelle jachtvliegtuigen en raketten als langzame, maar kleine, onbemande drones en oppervlakteschepen. Ook kan het de wapensystemen op het schip zelf ondersteunen.

SCOUT-3 radar:

Deze nieuwe radar detecteert kleine objecten, zelfs bij een flink zeetje of dichtbij grotere objecten, en kan ze blijven volgen. Ook kan de radar helpen bij het ‘inpraten’ van een helikopter of drone.

Goalkeeper upkeep

Aan het mechaniek van het wapen is niet veel veranderd. Het zijn vooral de elektronica, softwarematige aansturing en het nieuwe infrarood- en optische detectiesysteem die het wapen sneller en accurater maken. Door de nieuwe systemen is het voor de 2 wapens op het schip mogelijk om doelen van elkaar over te nemen.

Waterballastreinigingsinstallatie:

Ook onze marineschepen moeten voldoen aan internationale regels over het lozen van ballastwater. Een nieuwe reinigingsinstallatie elimineert invasieve zeedieren en micro-organismen, zoals algen, bacteriën, gisten en virussen. Hierdoor worden ze niet meer verplaatst over de wereldzeeën. Dit voorkomt grote schade aan ecosystemen en de volksgezondheid.

Omvormers:

De levensduur van het schip is verlengd door de voorstuwingsconverters en boegschroefconverter (toerentalregelaar) te vervangen door nieuwe exemplaren. Dit was noodzakelijk omdat de oude converters aan het einde van hun technische levensduur zaten en veelvuldig storingen veroorzaakten.

Het schip tijdens de opknaptijd in het dok. (Foto: Damen Shipyards)