Tekst RITM Jessica Bode
Foto SM Maartje Roos

Dynamische functie in wereldstad New York

De vooraanstaandste veiligheidsorganisaties ter wereld zo efficiënt mogelijk laten samenwerken. Dat is de taak van kapitein ter zee Maarten Stenvert (57). De kolonel werkt sinds mei 2017 als Military Liaison Officer voor de NAVO in hartje New York. In die hoedanigheid zoekt hij op tal van gebieden samenwerking, coördinatie en informatie-uitwisseling met de VN. Hoe ervaart hij deze periode in The Big Apple?

“Ik houd hier het Nederlands cultuurgoed in ieder geval in ere, want ik fiets dagelijks van Brooklyn naar mijn werk in hartje New York”, lacht kolonel Stenvert. “Een enkele rit van 16 kilometer lijkt niet ver, maar wel met de enorme chaos op de weg. Op iedere hoek van de straat staat een verkeerslicht (boete voor door rood rijden: $ 190,-) en fietsers hebben hier 0 status. De wet van de sterkste geldt; best een uitdaging.” 

KTZ Maarten Stenvert verhuisde in mei 2017 met z’n echtgenote naar New York.

Tussenpersoon

Als liaison officer is hij sinds 2017 een soort tussenpersoon, die op verschillende gebieden samenwerkingsverbanden zoekt tussen de NAVO en de VN. Bijvoorbeeld tussen de maritieme component van de VN-vredesmacht UNIFIL en de NAVO-operatie Sea Guardian in de Middellandse Zee. Of tussen missies die beide organisaties in hetzelfde gebied draaien, zoals in Afghanistan en Irak. “De één kan in kennis voorzien die de ander niet in huis heeft en vice versa. Dan kun je beter kennis uitwisselen, dan telkens het wiel opnieuw uitvinden.”

Het hoofdkantoor van de Verenigde Naties.

Om wat voor onderwerpen gaat het dan? Stenvert legt uit: “Dat is zeer variërend. Het kan gaan om training van bijvoorbeeld soldaten die op vredemissie gaan. Hoe richt je optimaal een veldhospitaal in (wat zijn de standaarden) of wat kunnen blauwhelmen doen om zichzelf in onveilige situaties te beschermen; van persoonlijke bescherming tot Force Protection.”

‘Ik moet zowel de VN als de NAVO goed kennen’

Grootste bedreigingen

Nadat er mogelijke samenwerkingsverbanden geïdentificeerd zijn, koppelt Stenvert specialisten van beide organisaties aan elkaar. “Dan is het aan hen om de samenwerking op detailniveau uit te werken. Dat maakt dat ik zowel bij de VN als bij NAVO moet weten wie wat doet. Maar ook welke ontwikkelingen er binnen beide organisaties plaatsvinden. Juist deze dynamiek vind ik zo mooi aan deze functie.”

'Non-violence' is een bronzen beeldhouwwerk voor de ingang van het VN-hoofdkantoor in New York.

Zijn functie kan het beste worden uitgelegd aan de hand van het onderwerp Improvised Explosive Devices (IED’s). “De VN kwam erachter dat dit soort explosieven momenteel een van de grootste dreigingen vormt voor vredemissies (bijvoorbeeld Minusma in Mali), maar dat er eigenlijk geen VN-beleid is om deze problematiek aan te pakken.”

Kennen en kunnen

De NAVO heeft daarentegen een Centre of Excellence (COE) in Madrid dat zich non-stop bezighoudt met deze vorm van dreiging. “Zodoende beschikt de NAVO over de expertise waar de VN naar zoekt.” 

Stenvert koppelde ‘zijn’ NAVO-specialisten dan ook aan het zogenoemde IED Threat Mitigation Advisory Team van de VN. “Zo kunnen we ondersteunen met het opstellen van beleid en het stellen van kaders. Dat gaat over zaken als: hoe goed moeten blauwhelmen zijn opgeleid en wat moeten ze kennen en kunnen, om IED’s onschadelijk te maken?”

Helpen bij evacuatie

Een ander voorbeeld is de veiligheidssituatie in Libië. De VN heeft gevraagd of de NAVO zou kunnen assisteren bij een evacuatie van personeel uit Tripoli, als de veiligheidssituatie daar uit de hand loopt. Andersom kan de VN ondersteunen, met informatie over lokale ontwikkelingen in Libië, omdat ze daar ter plekke personeel heeft. In de praktijk zie je dus dat de NAVO op het gebied van typisch militaire onderwerpen meer assisteert dan vraagt, maar op andere onderwerpen zijn de rollen juist weer omgedraaid. 

Een verzoek tot samenwerking wordt niet altijd ingewilligd

Gevoeligheden

Het wil niet zeggen dat ieder verzoek tot samenwerking altijd wordt ingewilligd. “Het zou kortzichtig zijn om de gevoeligheden tussen beide organisaties niet in ogenschouw te nemen.” Zo heeft bijvoorbeeld de annexatie van de Krim in 2014 de relatie tussen Rusland en NAVO ingrijpend veranderd. Maar Rusland is binnen de VN, als een van de 5 permanente leden van de VN Veiligheidsraad, een zeer belangrijke speler, die ook de relatie VN-NAVO beïnvloedt.

Het uitzicht vanuit KTZ Stenverts kantoor.

Wereldstad

Zoals het er nu naar uitziet, is deze boeiende functie Stenverts laatste plaatsing. Hierna mag hij met Functioneel Leeftijd Ontslag. “Of ik teken nog 4 jaar bij; ik moet het afwegen. Nu heb ik het in ieder geval nog enorm naar mijn zin in deze wereldstad. En over een uurtje spring ik weer op m’n fiets, om in 45 minuten tijd weer door de drukte naar huis te rijden.”