Tekst LTZ 2OC (SD) Joost Margés
Foto collectie Instituut voor Militaire Historie - Portretten: SGT Hille Hillinga

KM-veteraan in gedachten nog vaak bij Korea

Veteranendag, de snikhete 30e juni. Oude legervoertuigen voeren veteranen op leeftijd langs het bordes, met daarop koning Willem-Alexander. Andere krasse knarren leggen de 4,5 kilometer van het defilé liever fier lopend af. Zo ook machinist 1 b.d. Steef Boom (85). “Rode Kruis-vrijwilligers langs de route vroegen steeds hoe het ging. Het ging prima, ik had veel erger verwacht.” Het tekent de Koreaveteraan van de KM. Alle Hens sprak hem, bij gelegenheid van 65 jaar wapenstilstand tussen Noord- en Zuid-Korea én in een tijd dat het Aziatische schiereiland geopolitiek bijzonder in de belangstelling staat.

Hr. Ms. Dubois, waarmee Steef Boom naar Korea vertrok.

In 1951 kwam Boom onder de wapenen, nadat hij alle tests bij het Marine Keurings Centrum in Voorschoten goed had doorstaan. Hij kwam op bij het Marine Opleidingskamp in Hilversum, voor de Eerste Militaire Vorming. Aansluitend, in 1952, meldde Boom zich bij de stokersopleiding in Amsterdam. Als stoker 3e klas kwam hij aan boord van de torpedobootjager Hr. Ms. Van Galen. Dat was echter van korte duur, vanwege een aanvaring van de jager met het Britse vliegkampschip HMS Illustrious. “Dus ik ging terug naar Den Helder, naar de Mijnendienst. Hier kreeg ik een plaatsing op de torpedojager Hr. Ms. Marnix.”

Meer dan 14 maanden waren de bemanningsleden 24 uur per dag bij elkaar.

Amerikaanse slingerbak

Zijn volgende plaatsing was op het fregat Hr. Ms. Dubois. “Een Amerikaanse slingerbak”, zegt de oud-marineman misprijzend. “Op 12 september 1953 vertrokken we met dit schip naar Korea. Mijn taak was het drijvend houden van het schip en het laten varen. Dat laatste was spannender dan de missie naar Korea op zich. Tijdens de thuisreis vanuit Japan raakten 3 van de 4 diesels kapot. We hebben de hele tijd gevaren op 1 diesel, van de andere 3 lekten de zuigervoeringen. Pas ter hoogte van de Golf van Biskaje hadden we alles weer aan de praat.”

Steef Boom: “Dan loop je daar als 19-jarige jongen uit IJsselstein door Tokio.... Prachtig toch?”

‘Schip drijvend houden en laten varen was spannender dan de missie naar Korea op zich’

Te laat voor begrafenis

Na de hele dag buffelen in de machinekamer waren Boom en zijn collega’s natuurlijk zo vet als wat. “We stonken naar de diesel en smeerolie. Maar douchen op zee mocht maar 1 keer per week. Binnenliggend in bijvoorbeeld Hong Kong kon dat vaker. Hier werd ook de post opgehaald. Wij hadden nog geen mobieltjes, alleen deze post. Andere berichten kwamen binnen via de radio. Het hoofd van de machinekamer kwam een keer met een bericht naar mij toe. ‘Wie is Wim?’, vroeg hij. ‘Mijn broer’, antwoordde ik. Hij bleek te zijn overleden, na een ongeval. Het had geen zin om naar huis te gaan voor zijn begrafenis, want dan zou ik te laat zijn. Het was nog 4 dagen varen naar de volgende haven. Zo ging dat in die tijd.”

Net als veel andere veteranen op leeftijd, liep Steef Boom de 4,5 kilometer van het defilé langs koning Willem-Alexander.

Weinig comfort

Van de (aflopende) strijd tussen beide Korea’s kreeg Boom tijdens zijn uitzending niet veel mee. “Ik deed gewoon mijn werk in de machinekamer. Ook al werd er geschoten aan dek, ik kreeg het beneden toch niet mee. Daar was zoveel herrie, dat ik zelfs een gehoorbeschadiging heb opgelopen.”

Ook de rest van de Dubois bood weinig comfort. “De wc bijvoorbeeld bestond uit 2 plankjes waar je op ging zitten. Je maat zat dan gewoon naast je. In de hutten lag je met 3 lagen boven elkaar. We sliepen dan ook liever aan dek, in de warme maanden, want er was geen airco aan boord. De schepen waren ooit door de Amerikanen gebouwd voor de Moermansk-konvooien via de Noordelijke IJszee, om de Russen te bevoorraden voor hun strijd tegen de Duitsers.”

'Wij hadden de taak om patrouilles te varen en piloten op te vissen die hun schietstoel hadden gebruikt’

“De schepen waren ooit door de Amerikanen gebouwd voor de Moermansk-konvooien.”

Meteen de wacht

Bij Korea kregen de opvarenden van de Dubois hele andere opdrachten. “Wij hadden de taak om patrouilles te varen voor de Noord-Koreaanse kust. Ook moesten we piloten opvissen die hun schietstoel hadden gebruikt na een mislukte start van een vliegkampschip of motorpech boven zee. Echt spannend werd het niet voor ons, behalve wanneer Noord-Koreaanse MIG’s schijnaanvallen uitvoerden. Wat voor mij de missie naar Korea vooral kenmerkte, was de ongekende saamhorigheid aan boord. Die kwam doordat de hele ploeg meer dan 14 maanden elke dag bij elkaar was, tot we op 4 november 1954 weer binnenkwamen in Den Helder.”

Herinneringen levend

Nieuws over het verdeelde Korea volgt de oud-machinist tot op de dag van vandaag. De ontmoeting tussen de Amerikaanse president Donald Trump en de leider van Noord-Korea Kim Jung-Un, zorgde ook bij hem voor een sprankje hoop. “Ik hoop echt dat er vrede komt.” Doordat Boom en mede-veteranen van de Korea-oorlog elkaar geregeld treffen, zijn de herinneringen nooit ver weg. Ook door de jaarlijkse dankdienst in de Vredeskerk te Leidschendam (dit jaar de dag na Veteranendag) blijven de herinneringen levend. “Hier krijgen we steevast een veer in onze reet gestoken waar je ‘U’ tegen zegt! De ontmoeting met de voormalige Zuid-Koreaanse presidente Park Geun-hye, in Rotterdam in 2014, maakte ook indruk. Zij gaf ons ieder een parelmoer ingelegd kistje als dank en aandenken.” 

‘Hier krijgen we steevast een veer in onze reet gestoken waar je ‘U’ tegen zegt’

Van hier tot Tokio

Al met al is Boom blij dat hij ooit aanmonsterde bij de Koninklijke Marine. “Als je er eenmaal bij zit loop je wel een hoop te griepen tegen de marine en elkaar daarin op te jutten, maar ik ben heel blij dat ik ooit de stap heb gemaakt. Ik heb er een hoop geleerd, mooie opleidingen mogen doen, met veel verschillende soorten mensen leren omgaan en veel van de wereld gezien. Dan loop je daar als 19-jarige jongen uit IJsselstein door Tokio.... Prachtig toch?” 

De Korea-opstelling tijdens de Veteranendag op het Haagse Malieveld. (Foto: Mediacentrum Defensie)