Partnerhulp

KM beveiligt en bewaakt ontscheping US Army-helikopterbrigade

Terwijl een enorm containerschip op 20 juni de Rotterdamse haven invaart, houden diverse paren ogen het vaartuig scherp in de gaten. Sommige direct zichtbaar in FRISC's op het water, sommige verscholen op de kade. De Endurance vervoert namelijk een bijzondere lading. Niet zozeer de containers, 3-hoog op het dek. Nee, de meest opvallende lading huist in het ruim: 61 transporthelikopters, de helft van een vliegende US Army-brigade die in Europa komt oefenen.

Nederland is – in letterlijke zin – slechts een doorvoerhaven voor het materieel dat uit de staat Colorado komt en naar Duitsland moet. Naast de luchtvloot, omvat dat liefst 1.100 containers en voertuigen. Doorvoeren gebeurt primair in het Botlekgebied, waar Amerikaans personeel – of door de Amerikanen commercieel ingehuurde Nederlandse collega’s – de Endurance lossen. Zo’n 300 man personeel komt bijvoorbeeld via Schiphol ons land binnen, maar het aandeel van Defensie mag er ook zijn. Ruim 100 mannen en vrouwen van alle OPCO’s dragen in de maand juni hun steentje bij aan het Host Nation Support (HNS), een bevriende natie helpen.

Maritiem domein

De krijgsmachtdelen hebben ieder zo hun specialiteit. “Die van de KM ligt van oudsher in het maritieme domein, zowel op, in als nabij het water”, stelt luitenant ter zee 1 Corina van Proosdij, normaliter hoofd Nationale Operaties bij de KM. In de Rotterdamse haven is ze hoofd van het maritieme deel van het HNS. “Voorafgaand aan de komst van het schip stellen we het havengebied maritiem veilig. Onderwater zorgt Zr. Ms. Schiedam daarvoor, samen met de Defensie Duikgroep en de Maritieme EOD. Onze Maritime Advanced Search Teams (MAST) doen dat op het water, op de kades en het door Defensie afgezette haventerrein, samen met speurhonden explosieven van de luchtmacht.”

Tijdelijk militair object

De KM levert daarnaast Force Protection vanaf de waterkant, vanaf het moment dat de Endurance de Nieuwe Waterweg opvaart, tot het moment dat het schip aanlegt. “Vanaf dan, vanwege de meegevoerde specifiek militaire zaken aan boord, is dit havengebied een Tijdelijk Militair Object (TMO)”, legt Van Proosdij uit. “Indien het specifieke materiaal, het ‘groene’ deel, verder op weg is en alleen nog niet-specifiek materieel, het ‘witte’ deel, nog aanwezig is, dan neemt een civiele organisatie de bewaking over. Dan is het geen TMO meer en is de bewaking vanaf de waterzijde ook voorbij.”

Domein lucht

De helizone, het gebied waar de helikopters worden gemonteerd en vertrekken, is dan nog wel een TMO. Het is er een drukte van belang. Amerikaans technisch personeel werkt koortsachtig om de Black Hawks en Chinooks zo snel mogelijk vliegklaar te krijgen. Landmachtmilitairen bewaken het terrein dag en nacht en de luchtmacht levert brandstof, een blus- en commandovoertuig en ondersteunt de helikopters bij het opstijgen. “Wat ze precies doen, is voor mijn CLSK-collega’s die daar assisteren. Dat is het domein lucht hè?...”, zegt marinevrouw Van Proosdij met een lach.

Nut en noodzaak

“Dit is echt operationeel werk, duidelijk geen oefening”, zegt Van Proosdij. “En het is leuk, vooral als het maritieme plan goed werkt.” En dat doet het, ondanks dat de Endurance een dag eerder binnenkomt dan gepland. “Veel tijd is gaan zitten in de afstemming en planning. Iedereen heeft daarin zo zijn of haar specialiteiten. Wat de KM doet is hetzelfde als normaal, maar dan in een andere context. Voor een MAST maakt het niet uit of het een kraan veilig stelt of een huis. Het werk is hetzelfde, alleen de setting anders. Als je nut en noodzaak van werk als dit kunt uitleggen en begrijpen, is het altijd leuk om te doen. En we doen dit voor een partner; we helpen een bondgenoot.”