Tekst Jack Oosthoek
Foto John van Helvert
Nieuwe ‘loopbaanpaden’ moeten tekorten verminderen
Met als aanjagers meer geld voor Defensie, projecten voor nieuwe schepen en een Collectieve Arbeidsovereenkomst, maakt de marine vaart om het personeelstekort te verminderen. Onder het motto ‘Behoud & Werving’ worden bestaande ‘hoofdloopbaanpaden’ afgestoft en ‘nevenloopbaanpaden’ opgetuigd. Dit moet werken bij de KM weer aantrekkelijk maken. “Er is voor iedereen nieuw loopbaanperspectief”, zegt hoofd Personeel & Organisatie van het CZSK, kolonel der mariniers Jan Hut.
Door alle bezuinigingen is Defensie in de loop der tijd ogenschijnlijk een minder aantrekkelijke werkgever geworden, met alle gevolgen van dien voor het personeelsbestand. Gelokt door de gunstige economische ontwikkelingen, kozen veel beroepsmilitairen voor een baan buiten de poort. Hordes jonge mensen, onder wie schoolverlaters, zochten hun heil elders, terwijl het misschien wel potentiële kandidaten voor een baan bij de marine waren geweest. Op dit moment bedraagt de personele sterkte circa 80%. Vooral in de middelste en lagere regionen bestaan grote tekorten; een tendens die Hut wil omdraaien. “De nieuwe loopbaanpaden moeten de zon weer meer laten schijnen.”
Stop & go
Loopbaanpaden. Die laten zich volgens majoor der mariniers Ton van Dijk van Functietoewijzer Mariniers en hoofd Loopbaanbegeleiding CZSK kapitein-luitenant ter zee Edwin Bartels het beste verklaren als: ‘een vorm van personeelsbeheer met een stop & go-principe’. “Wie voor een loopbaan gaat, moet uiteenlopende functies doorlopen”, begint Van Dijk zijn uitleg. Voor een officier begint dit op het Koninklijk Instituut voor de Marine, voor toekomstige onderofficieren in de initiële opleiding. Aanvankelijk focust iedereen zich op een operationele loopbaan. Later in je carrière laat je je specialisme wat los en ontstaat ruimte voor een nevenloopbaan. Bijvoorbeeld in de ICT, cyber, P&O, intelligence.
‘Vooral in de middelste en lagere regionen bestaan grote tekorten’
Betere balans
“De marine zoekt permanent naar een balans tussen de wensen van de persoon en de noodzaak om schepen en marinierseenheden te vullen”, vervolgt Van Dijk. “Daarbij staat het bedrijfsbelang voorop, wat nadelen heeft voor ‘het individu’. Misschien wil dat wel wat anders dan de marine voor ogen heeft… Aan de andere kant: als iedereen doet wat hij wil, vertrekt geen schip naar zee en gaat geen marinier het veld in. Tegelijkertijd is de man of vrouw er vanzelfsprekend zelf ook nog. Samen met loopbaanbegeleiders gaan we ons meer op hem of haar focussen. We willen iedereen meer duidelijkheid geven over de loopbaan dan tot nu toe gebeurde. Je krijgt de kans om die meer in eigen hand te nemen. ‘Hoe ontwikkel ik me verder? Waarin wil ik verder? Waaruit kan ik kiezen?’ We streven ook naar een betere balans tussen privé en werk. Overigens staat het bedrijfsbelang ook dan voorop.”
‘We willen iedereen meer duidelijkheid geven over de loopbaan dan tot nu toe gebeurde’
Speciale loopbaanapp
Volgens Van Dijk laten de loopbaanpaden momenteel aan duidelijkheid te wensen over. Daar komt bij dat de vacaturebank niet geschikt is om een goede ‘doorkijk’ op je loopbaan te krijgen. Om dat te verbeteren ontwikkelen de afdelingen Personeel & Organisatie en Innovatie van het CZSK bij wijze van pilot samen met een civiel softwarebedrijf een speciale loopbaanapp die de huidige ‘paden’ inzichtelijk moet maken. Zo kan iedereen zijn wensen voor de langere termijn in kaart brengen en beter keuzes maken. “We brengen eerst de loopbaanpaden van het Korps Mariniers in kaart. Later volgen die van andere dienstgroepen en van burgers”, vertelt Van Dijk.
Meer mobiliteit
Dus ook die van het burgerpersoneel dat altijd voor de broodnodige continuïteit zorgt? Bartels: “Voor deze categorie brengen we de loopbaanwensen in kaart en maken we een systeem van begeleiding. Ook willen we burgermedewerkers meer opleidingsmogelijkheden bieden. Om meer mobiliteit te krijgen, kunnen ze – als ze dat willen – doorstromen naar andere functies.” Hut, ten slotte: “De nieuwe opzet moet bij het KM-personeel tot meer tevredenheid leiden. ‘Kijk eens wat de marine te bieden heeft’, dáár gaat het om. En dat is nogal wat.”