Tekst LTZ 2OC (SD) Joost Margés
Foto MCD | Portretten: SGT 1 Joyce Rutjes
Close Quarter Battle Instructor
Sergeant TD Klaas-Jan Sikkema zat na de MTS Elektronica al in het tweede jaar van de HTS Informatica, maar vond dat toch te abstract. Hij zocht in 1993 zijn heil binnen de Koninklijke Marine. “De technische opleidingen van marine stond ook toen goed bekend”, vertelt hij. Toen hij later als wapeninstructeur werd aangesteld binnen de technische opleidingen van de KM, was de bekwaamheid als schietinstructeur een vereiste. In het verlengde daarvan maakte hij laatst in Engeland een unieke stap: hij slaagde als eerste blauwe marineman ooit voor het diploma Close Quarter Battle Instructor.
Klaas-Jan Sikkema (47) | Sergeant TD
Dit laatste zag Sikkema in 1995 niet aankomen toen hij zijn Eerste Maritiem Militaire Vorming en technische functieopleiding voor het snelvuurkanon Goalkeeper had afgerond. Een carrière in de pure techniek lonkte. “Vooral de combinatie van hardware en software in dit wapensysteem sprak mij aan”, aldus Sikkema. Met veel plezier werkte hij dan ook 3 jaar lang op het toenmalige M-fregat Hr. Ms. Karel Doorman.
Beviel uitstekend
Grotendeels buiten zijn invloed om, kwam de marineman daarna bij de Mijnendienst terecht. “Hier waren tekorten aan technische mensen. Mijn werkgebied verlegde zich toen wel naar de communicatiesystemen en de sonar.” Sikkema schikte zich in zijn lot. Sterker nog, het beviel al snel uitstekend, ondanks het gemis van de hightech Goalkeeper. “Vooral de informelere werksfeer en omgangsvormen op de mijnenjagers vond ik aangenaam.”
‘Afwisseling en de mooie plaatsingen; je roest nooit vast in dezelfde richting’
Oude wens
Een oude wens ging in 2001 in vervulling toen Sikkema met zijn gezin naar de West kon, voor drieënhalf jaar. Op Curaçao was hij chef Straalverbindingen VHF en hield hij de militaire communicatiesystemen tussen alle Beneden- en Bovenwindse eilanden in de lucht. Na een aansluitende varende plaatsing in Den Helder, keerde hij in 2006 zelfs weer terug op het Caribische eiland, waar hij zich weer 4 jaar toelegde op straalverbindingen.
‘CQBI-opleiding is helemaal geënt op hoogste geweldspectrum’
Kennis overdragen
Met al deze ervaring op zak, werd het tijd om zijn kennis over te dragen op de nieuwkomers. Dus kreeg Sikkema in 2010 een aanstelling als instructeur bij de Koninklijke Marine Technische Opleidingen. “Ik kreeg de functie van Wapen II-instructeur, voor de antischeepsraket Harpoon en de klein kaliber-wapens. Voor dat laatste moest je wel eerst Hoofd Schietinstructeur (HSI) zijn. Dus die opleiding heb ik toen gevolgd.”
Je roest nooit vast
Bij het einde van zijn 3-jarige functieduur, kreeg Sikkema ten derden male kans om naar de West te gaan, deze keer naar Aruba (2013-2016). En weer draaide zijn werk om de communicatiesystemen. Sikkema moet ook lachen om zijn 3-tal tropische plaatsingen: “Ik heb geboft. Dat is ook waarom ik altijd bij de marine ben gebleven. De afwisseling en de mooie plaatsingen. Je roest nooit vast in dezelfde richting.”
Beter voorbereid
Dat laatste werd onlangs maar weer aangetoond toen Sikkema de kans kreeg om de CQBI-opleiding te volgen. Inmiddels werkte hij als instructeur binnen de afdeling Force Protection en Boarding Operaties van Seatraining Command van CZSK. Er was vooral behoefte aan meer CQBI’s en met mariniers alleen redde CZSK de gewenste aantallen niet. Dus werden ook alle ‘blauwe’ HSI’s voor de opleiding uitgenodigd. Belangrijk feit was ook dat militairen van de vloot zo beter voorbereid zouden raken op boardings. “Mariniers oefenen standaard voor militaire operaties in verstedelijkt gebied, maar wij niet, terwijl ook wij bij boardings kleine ruimtes en doorgangen tegenkomen”, legt Sikkema uit.
Hoogste geweldspectrum
Sikkema noemt het een groot voordeel dat blauwe nieuwkomers in het vakgebied veel kunnen leren van de ervaring van de mariniers. “Op zee zijn natuurlijk geen pandjes, dus niet elke situatie sluit aan bij ons werkterrein,”, haast de marineman zich wel, “maar het gaat toch om optreden dat verder gaat dan normale boardings, de vriendelijke bezoekjes. De CQBI-opleiding is helemaal geënt op hoogste geweldspectrum, zoals tijdens Maritime Interdiction Operations.”
Onverbiddelijk
Onlangs doorliep Sikkema de zware 5 weken-durende opleiding in Newcastle upon Tyne, Engeland. Deze stond onder leiding van het Mariniers Opleidingscentrum uit Rotterdam. 11 mariniers en Sikkema begonnen aan het traject. “Deed je de verkeerde handelingen, dan kreeg je onverbiddelijk punten aftrek. Zeker met schieten, want als instructeur moet je aan hoge eisen voldoen.”
“Na 2 schietweken en een tactische fase, met instapprocedures en meer, bleven 6 mensen over, inclusief de man in het blauw”, vertelt Sikkema droogjes, met een glimlach.
Neuzen zelfde kant op
Nu is het aan Sikkema om binnen zijn afdeling de nieuwste tactieken en inzichten uit het CQBI-domein te delen. "Zo kunnen we de Maritime Basic Boarding Training voor generieke boardingteams doorontwikkelen, zodat zij nog beter op hun taak berekend zijn. Persoonlijk vind ik het heel goed dat ik de opleiding samen met mariniers gevolgd heb. Ook kunnen we samen ervoor zorgen dat we opleidingen, technieken, tactieken en uitrustingen op elkaar afstemmen. Zo zorg je ervoor dat de ‘blauwe’ en ‘groene’ neuzen dezelfde kant op staan.”