Tekst Henny de Boer
Foto Evert-Jan Daniels
‘Ze hebben plezier in hun werk en halen een diploma’
Erik Ester kreeg van huis uit mee dat iedereen ertoe doet. Die levenshouding komt de senior P&O-adviseur bij de Directie Materiële Instandhouding (DMI) nog steeds goed van pas. Bij de Koninklijke Marine in Den Helder helpt hij namelijk Wajongeren aan een werkplek. “Doen we niets met hen, dan zitten ze mogelijk de rest van hun leven in een uitkering.”
Wajongeren kunnen om verschillende redenen niet meekomen op de arbeidsmarkt. Sommigen kampen met autisme, ADHD of borderline. Anderen liepen een hersenbeschadiging op bij een auto-ongeluk. Weer anderen hebben pech gehad met hun opvoeding en zijn bijvoorbeeld thuis geslagen. Bij DMI in Den Helder (voorheen Marinebedrijf) is in de ondersteunende diensten volop werk voor Wajongeren, aldus Ester. Hij zet zich al jaren met hart en ziel voor hen in.
‘Als we niks doen, zitten Wajongeren mogelijk de rest van hun leven in een uitkering’
Succesvol
In het kader van de Participatiewet heeft Defensie de taak om in 2023 werk te bieden aan 520 mensen die een afstand hebben tot de arbeidsmarkt en niet in staat zijn zelfstandig het wettelijk minimumloon te verdienen. Het Commando Zeestrijdkrachten moet dit jaar 17 Wajongeren opnemen. Daar voldoet het met 29 ruimschoots aan, doordat dit al enkele jaren beleid was. De marine neemt ze succesvol onder haar hoede, in samenwerking met het UWV en de gemeente. Ze krijgen een logistieke opleiding en een werkplek. Ester: “Het is een morele plicht om een divers aannamebeleid te voeren”.
Wennen aan vroeg opstaan
Toch neemt de personeelsman niet zomaar iedereen aan. “Net als bij een gewone sollicitatie kijk je naar capaciteiten en mogelijkheden. Ook moet iemand in het team passen.” Ester vertelt dat Wajongeren bij de KM een jaar lang werk met een opleiding en extra begeleiding krijgen. “Het UWV betaalt de opleiding en coaching. Wij zorgen voor een werkplek.” Die coaching is volgens Ester een must. “Mensen die lang werkloos zijn geweest, moeten wennen aan vroeg opstaan. Ook kunnen ze onzeker zijn door het lange thuiszitten.”
Vak apart
Niet alleen de Wajongeren zelf krijgen begeleiding, ook hun collega’s worden klaargestoomd voor hun komst. Omgaan met de verschillende beperkingen is namelijk een vak apart. “Als je tegen een Wajongere met autisme zegt dat hij een potlood moet pakken, is die opdracht niet specifiek genoeg. Je moet bijvoorbeeld ‘het róde potlood’ zeggen. Anders weet hij niet welke kleur hij moet pakken”, legt praktijkbegeleider Theo Huiberts uit.
De bestaande bezetting is over het algemeen zeer gemotiveerd een stapje extra te zetten voor de kansarme jongeren. “Ze hebben samenwerking hoog in het vaandel en willen hen graag wat leren”, stelt Ester tevreden vast. Mede hierdoor is de uitval onder de Wajongeren met 10 procent erg laag.
‘Onze Wajongeren hebben een hoog arbeidsethos en zijn amper ziek’
Financiële prikkel
Ester haalt veel voldoening uit zijn werk. Hij is blij dat de marine hem alle ruimte geeft kansarmen op weg te helpen. “Soms komen Wajongeren uit een sociaal isolement, hadden ze financiële problemen en hingen ze de hele dag op de bank; hier leven ze helemaal op”, lacht Ester verguld. “Ze hebben plezier in hun werk, halen een diploma en komen thuis met leuke verhalen.” En er is een financiële prikkel: het werk levert net iets meer geld op dan een uitkering.
Amper ziek
Maar de Wajongeren leveren Defensie ook veel op. Ze hebben een hoog arbeidsethos, veel verantwoordelijkheidsgevoel en zijn amper ziek, volgens Ester. “Ze zijn dankbaar dat ze werk en structuur hebben.” Hij benadrukt dat het werk van de Wajongeren niet te vergelijken is met dat bij een sociale werkplaats. “Ze doen gewoon hun werk. Het is alleen hier en daar een beetje aangepast.”
Aangenomen
Als het jaar voorbij is, helpen het UWV en coachingbedrijf In Werking de Wajongeren op weg naar een functie bij een bedrijf buiten Defensie. “Ook kijken we of er verlenging in zit of doorstroming naar een vervolgopleiding”, vult Ester aan. “Zo is een aantal jongeren al aangenomen als magazijnbediende.” Met hen is Defensie een stel loyale en super gemotiveerde werknemers rijker. Oftewel, in geval van de Wajongeren snijdt het mes aan 2 kanten.
Joey Elizabeth (25) - logistiek medewerker
“Ik werk in een opslagloods, waar ik gereedschap en onderdelen van en aan boord breng met een heftruck. Die moeten hier netjes worden opgeborgen. Ik maak volgnummers aan in de computer, zodat alles makkelijk terug te vinden is. Ik ben hier via het UWV gekomen en heb MBO Logistiek (niveau 2) behaald. Na mijn opleiding was zelfstandig werken moeilijk. Ik had meer tijd nodig om alles in de gaten te krijgen. Hier is het relaxed; ze verwachten niet dat je alles meteen begrijpt. Samen met een coach heb ik hier geleerd schema’s te maken en alles op te schrijven, zodat ik niets vergeet.”
Lesley Romijn (25) – logistiek medewerker
“Ik werk bij de in- en uitgave van gereedschappen. Het werk bestaat onder andere uit opruimen, stellingen bijvullen en goederen versturen. Mijn knie is kapot door een voetbalblessure en mislukte operaties. Ik was volledig afgekeurd en heb 2 jaar thuis gezeten. Daar werd ik knettergek. Via een reïntegratiebedrijf heb ik enkele jaren beperkt kunnen werken in de huishoudelijke zorg, maar dat beviel niet goed. Toen kwam ik hier via het UWV. Het werk en de sfeer zijn super. Ik weet nog lang niet alles, maar ze nemen de tijd voor me en leggen alles rustig uit, net zo lang tot ik het begrijp. Qua werk kan ik niet meer zoveel als voorheen. Ik heb dag en nacht pijn, maar je leert ermee leven. Ik draag goede schoenen en pak op bepaalde momenten mijn rust.”
Maudy Parisius (27) – logistiek medewerker
“Ik werk in een magazijn op de Marinebasis Den Helder. Werknemers kunnen gereedschap bij mij ophalen en inleveren. Ik werk hier met een beheersysteem op de PC. Ik ben vorig jaar begonnen met een opleiding Logistiek. Het werk bevalt goed, het is echt leuk hier. Ik heb veel aanspraak met collega’s en de tijd gaat snel. Hiervoor had ik niks; ik zat 2 jaar thuis met een uitkering en deed zo nu en dan schoonmaakwerk. Via het UWV ben ik hier gekomen en heb ik een logistiek traject gevolgd, zowel theorie als praktijk. Ik heb onder meer een heftruckcertificaat behaald. Ook krijg ik onder andere les in Nederlands en rekenen op het ROC in Den Helder. Je moet alles halen, anders houdt het op. Bij andere opleidingen ging de leerstof te snel. Hier komt elke week een coach kijken of je begeleiding nodig hebt. Deze zomer loopt mijn contract af. Ik hoop dat ik kan blijven.”