03

Dit artikel hoort bij: Alle Hens 04

Gezamenlijk strijden

x Download afbeelding (560 kB)

Tekst ELNT Rosalien van Damme
Foto KPL-1 Hille Hillenga

Duizenden militairen op de been voor Joint Warrior

Het was een vloot die op een moderne manier deed denken aan de tijd van Michiel de Ruyter: meer dan 10.000 militairen, 35 schepen, 35 helikopters en 30 vliegtuigen deden vorige maand mee aan de voorjaarseditie van de grote internationale oefening Joint Warrior.

De deelnemers kwamen uit 10 verschillende landen. Nederland leverde een grote bijdrage aan de oefening met 5 maritieme eenheden die aangestuurd werden door de staf van de Netherlands Maritime Force (NLMARFOR). Het doel van Joint Warrior lag voornamelijk in het internationale karakter van de oefening. Gezamenlijk uitvoeren van maritieme en amfibische operaties was het uitgangspunt. De landen moesten goed met elkaar samenwerken om de oefening te laten slagen.

x
7 Bemanningsleden van verschillende Nederlandse schepen vertellen over hoe zij Joint Warrior hebben ervaren. Kijk en lees verder in de fotocarrousel onderaan de pagina.
x
x
x Download afbeelding (329 kB)

Commandant NLMARFOR, CDR Rob Kramer (Zr.Ms. Johan de Witt)

“Een land opereert nooit alleen. In een maritieme omgeving is internationale samenwerking heel gewoon”, vertelt commandeur Rob Kramer vanaf het stafschip Zr.Ms. Johan de Wit. Kramer voerde tijdens Joint Warrior het commando over een omvangrijke vloot.

Kramer begon de oefening met een commando over vijf Nederlandse maritieme eenheden. Een Engels stafschip moest door technische mankementen noodgedwongen het oefengebied verlaten. De kersverse Commander Netherlands Maritime Force kreeg daardoor onverwachts de leiding over in totaal zestien schepen, twee onderzeeboten en veertien helikopters van de Amerikaanse, Deense, Frans en Engelse marine. De Engelse en Nederlandse staven werden aan boord van de Johan de Witt samengevoegd. “Ik zag het als een professionele uitdaging”, vertelt Kramer. “We werken al decennia lang samen met de Engelsen en dat betaalde zich nu uit. We voelden elkaar goed aan en dat werkte door in een effectieve en flexibele samenwerking.”

x Download afbeelding (435 kB)

MATR 2 OD Christiaan Bosua (Zr.Ms. Johan de Witt)

Matroos Christiaan Bosua staat op de uitkijk. Hij houdt de omgeving van het schip in de gaten. “Als iemand overboord valt, ben ik misschien wel de eerste die dat ziet.”

“Ik start dan een procedure. Het schip verandert de koers, zodat we die persoon weer kunnen oppikken”, vertelt Bosua. Ook een mogelijke aanval van Fast Incoming Attack Crafts (kleine offensieve vaartuigen) kan hij als eerste signaleren. Het is de eerste keer voor Bosua dat hij de oefening Joint Warrior meemaakt. Dit is voor hem dè kans om internationale gevechtsschepen van dichtbij te zien. “Ik ben nu één jaar voor de marine aan het werk”, vertelt hij. “Over twee maanden hoop ik matroos 1 te worden, maar ik moet nog veel studeren en mijn eindopdracht halen. Tijdens Joint Warrior ben ik daar ook mee bezig.”

x Download afbeelding (447 kB)

ELNTMARNS Martijn Sluis, bootgroep commandant (Zr.Ms. Johan de Witt)

“Joint Warrior is één grote mix van nationaliteiten.” Eerste luitenant der mariniers Martijn Sluis regelt als bootgroep commandant het transport vanaf Zr.Ms. Johan de Witt.

Landingsvaartuigen brengen honderd mariniers naar de kust om in het scenario humanitaire hulptroepen te ondersteunen in een vijandelijk gebied. “Aan boord van de landingsvaartuigen was ook een compagnie Belgische paracommando’s. En mijn Britse counterpart zette het Nederlandse 11 raiding squadron af in het kustgebied.” De jonge luitenant maakte van de gelegenheid gebruik om zijn eigen netwerk te verrijken. Zo stelde hij aan zijn Belgische collega’s voor om een keer in het zuiden van Nederland samen een oefening te draaien. Dat idee viel bij de Belgische paracommando’s in goede aarde en ter plekke wisselden ze telefoonnummers uit. “Informele en formele contacten zijn de basis van een goede internationale samenwerking. En Joint Warrior is daar een prima gelegenheid voor”, vindt Sluis. Als bootgroepcommandant was hij de schakel tussen het zeeoptreden en de grootschalige amfibische operatie, die aan het begin van de oefening plaatsvond.

x Download afbeelding (492 kB)

KPLODOPS Nicky Bakker, Helikopter Directie Officier (Zr.Ms. Holland)

“Joint Warrior is ideaal voor teambuilding op het schip”, stelt korporaal Nicky Bakker. Ze werkt als Helikopter Directie Officier (HDO) aan boord van Zr.Ms. Holland. Alle communicatie tussen de helikopter en het schip verlopen via haar. Daarnaast houdt Bakker zich bezig met beeldopbouw.

Door middel van hightech sensoren heeft de Holland een zeer scherp beeld van oppervlakte- en luchtdoelen. “Alles wat om ons heen vliegt en vaart zie ik op het scherm voorbij komen”, vertelt Bakker, die op deze manier een helder beeld van mogelijke dreigingen opbouwt. De Holland is een Oceangoing Patrol Vessel en opereert in een lager geweldspectrum dan bijvoorbeeld Zr.Ms. Van Speijk. Maar de twee schepen kunnen niet zonder elkaar, want de Holland beschikt over zeer geavanceerde technologie. “De beeldopbouw is daardoor sterk verbeterd”, legt Bakker uit. “En dat merk je in het gevecht op zee. Tijdens Joint Warrior stelde de Holland vaak als eerste andere schepen op de hoogte van nieuwe dreigingen.” In augustus vaart het schip richting Somalië voor de antipiraterijmissie. “Vooral de beeldopbouw is dan belangrijk. Het geeft inzicht in waar de piraten zitten, welke koers ze varen en hoe snel ze zich bewegen”, legt ze uit. “Joint Warrior is de ideale gelegenheid voor de bemanning van de Holland om noodgevallen te oefenen en op elkaar ingespeeld te raken.”

x Download afbeelding (525 kB)

Kwartiermeester Jeroen Braaksma, FRISC-bestuurder (Zr.Ms. Holland)

“Wij worden vooruit gestuurd als de vloot nauw vaarwater nadert”, vertelt de bestuurder van de FRISC, kwartiermeester Jeroen Braaksma. Ze zijn de ogen en oren van het moederschip, zodat de vloot ongehinderd kan doorvaren.

De FRISC is een belangrijk wapen van de Holland en opereert vaak voor de kust in strijd tegen piraterij en drugssmokkel. “In een baai zitten bijvoorbeeld veel radarverstorende elementen. Wij kijken ter plekke achter de rotsblokken en kleine inhammetjes om te zien of er een dreiging is. Dat is best wel spannend”, zegt hij met een knipoog. De Holland is gebouwd voor het uitvoeren van patrouilles en boardings. “Joint Warrior is voor ons een belangrijk trainingsmoment om deze taken straks in Somalië uit te voeren.”

x Download afbeelding (543 kB)

MATR 1 OD Berry Meeuwsen (Zr.Ms. Amsterdam)

Terwijl de bemanning van beide schepen naar de kolkende watermassa kijken, is de spanning op het gezicht van matroos Berry Meeuwsen af te lezen. Het is zijn taak om een brandstofslang van 7.000 kilogram veilig aan de overkant te krijgen.

Zr.Ms. Van Speijk heeft brandstof nodig. Gelukkig hoeft het fregat niet naar de haven, maar kan het direct tanken bij Zr.Ms. Amsterdam. Doordat de schepen dicht naast elkaar liggen wordt de watermassa door een klein kanaal geperst, een uiterst secuur werkje. Meeuwsen bedient met stuurknuppels de brandstofslang op de Amsterdam, die door middel van touwen en kabels aan boord van de Van Speijk worden gehesen. De zware slang mag niet in het water komen of onder een te hoge druk staan. Hij moet snel reageren op wat de schepen doen, want de zuigkracht is enorm. Met een geconcentreerde blik volgt de matroos elke beweging van de twee schepen. “Deze omstandigheden vallen onder slecht weer”, vertelt hij. “Ik heb dit nog niet vaak getraind. Joint Warrior is voor mij een belangrijk leermoment, want ik kan dit hooguit drie keer per jaar oefenen onder deze omstandigheden.”

x Download afbeelding (489 kB)

KPLODOPS Barry Broersma (Zr.Ms. Van Speijk)

‘Prrrrrrrrrrrrt’, het schrille geluid van het fluitje van korporaal Barry Broersma schalt door de commandocentrale. Hij signaleert een groep bommenwerpers in het luchtruim, die het nabijgelegen Engelse schip Argus bedreigen.

Argus is afhankelijk van Zr.Ms. Van Speijk voor bescherming. De bemanning is alert en gaat over op actie. Gezonde spanning klinkt door in de stemmen van de bemanning. “We gaan over op de goalkeeper, vuren vrij, ze zijn gesplashed”, schalt door de commandocentrale. De bommenwerpers zijn naar beneden gehaald. “Joint Warrior is een oefening met echte vliegtuigen en een onbekend scenario. Dat maakt het spannend”, vertelt Broersma. Het zorgt ervoor dat de adrenaline begint te stromen. Dit is het moment dat hij zijn vaardigheden in elektronische oorlogsvoering kan testen. Rijen cijfertjes rollen over het computerscherm. “Die cijfers staan voor vijandelijke projectielen, vliegtuigen en onderzeeërs”, legt hij uit. “Het is mijn taak om die data te interpreteren. Vaak zie ik de dreigingen als eerst aankomen en ben ik degene die het waarschuwingssignaal geef.” Vandaar het fluitje, waar hij direct de aandacht mee vraagt. “Als je dit werk niet leuk vindt, houd je het hier niet lang vol”, zegt Broersma “Ik staar uren lang naar het computerscherm. Om scherp te blijven, zorg ik dat ik af en toe buiten kom.” Maar die rustmomenten zijn schaars, want de Van Speijk is een oorlogsschip dat een grote rol speelt in Joint Warrior. Broersma: “Gelukkig is iedereen heel enthousiast en dat werkt aanstekelijk.”

Naar de Inhoudsopgave