.
Tekst: Arno Marchand
Nieuwe sneeuw- en ijsbestrijdingsmiddelen
Aan het eind van het voorjaar als de temperaturen – meestal – alleen maar stijgen, denk je hier niet direct aan: nieuwe sneeuw- en ijsbestrijdingsmiddelen, kortweg snijsvoertuigen. Maar als je ze nodig hebt wanneer het koud wordt, moet je ze voor die tijd in bezit hebben. Dat gebeurde op 1 mei toen de nieuwe voertuigen werden gepresenteerd.
De snijsvoertuigen die worden gebruikt om de start-, landings- en taxibanen sneeuw- en ijsvrij te maken, waren sterk verouderd. Een deel van het materieel stamde zelfs uit 1970. Elk van de zeven vliegvelden heeft sinds begin mei een volledig nieuw snijspakket overhandigd gekregen.
De vervanging van het materieel was volgens de luchtmachtstaf van groot belang. Ook al lijkt het aantal winterse dagen steeds verder af te nemen, de luchtmacht kan het zich simpelweg niet permitteren om niet voorbereid te zijn op de winter. Niet vliegen bij bijvoorbeeld een quick reaction alert (QRA) omdat er sneeuw ligt, is geen optie. Op diverse vliegbases van de CLSK is het, conform ICAO-regelgeving, verplicht om onder meer landingsbanen of -terreinen, platformen en aanrijroutes sneeuw- en ijsvrij te houden.
De Sectie Systemen van het MatlogCo van de landmacht bestede in totaal achttien sneeuwschuivers, zes strooi/sproei-installaties, dertien tractoren, twaalf rolbezems, zes sneeuwfrezen en drie sneeuwruim-units. De luchtmacht bepaalt zelf hoe de verdeling van de middelen is over de vliegvelden. Foto: Mark van Stokkom
Slag om Ypenburg herdacht
Op vrijdag 10 mei vond voor het stationsgebouw van de voormalige Vliegbasis Ypenburg de jaarlijkse herdenking van de Slag om de Residentie/Ypenburg plaats. Deze plek neemt in de Nederlandse militaire en luchtvaartgeschiedenis een belangrijke plaats in omdat daar op 10 mei 1940 voor ons land eigenlijk de Tweede Wereldoorlog begon.
Onder de aanwezigen bij de herdenking aan het ILSY- plantsoen in Den Haag waren onder meer de voorzitter van de Eerste Kamer prof. dr. Jan Anthonie Bruijn, de eerste ondervoorzitter van de Tweede Kamer Tom van der Lee, de Gouverneur der Residentie luitenant-generaal Annelore Roelofs (Koninklijke Marechaussee) en de vertegenwoordiger van de Commandant Landstrijdkrachten generaal-majoor Wilfred Rietdijk. Tevens waren de burgemeesters van de om Den Haag liggende gemeentes aanwezig om een krans te leggen bij het oorlogsmonument. Ook stonden diverse eenheden van de landmacht een detachement van het 519 Squadron van de Groep Luchtmacht Reserve (GLR) opgesteld. Dat stond traditiegetrouw onder bevel van kapitein Adriaan van Rossum. Namens de Koninklijke Luchtmacht legden commodore Ellen Meeuwsen-Scholten, directeur HR & Bedrijfsvoering CLSK, en majoor b.d. Wim Lutgert, militair historicus, een krans. Sergeant Jeffrey Kloek van de GLR, onderscheiden met het Kruis van Verdienste, legde een krans namens de Vereniging Dragers Militaire Dapperheidsonderscheidingen. Foto: wachtmeester b.d. Michael van der Zee
F-35’s voor NAVO-luchtruimbewaking naar Estland
Nederland draagt eind dit jaar vanuit Estland bij aan de NAVO-luchtruimbewaking- en beveiliging. Hiervoor stuurt Defensie maximaal tien F-35’s en zo’n negentig tot honderdvijftig militairen naar de Baltische staat.
Defensie levert de bijdrage van december tot maart volgend jaar. De militaire bijdrage gebeurt op verzoek van Estland. De precieze inzet wordt aangepast al naar gelang de (ad hoc-) behoefte van de NAVO. Het gaat om minimaal drie toestellen voor de luchtruimbewaking- en beveiliging, met de optie om op te schalen voor air shielding operaties.
Met het F-35-detachement gaat ook een team van de Nationale Datalink Management Cel (NDMC) mee. Dit zorgt dat F-35-vliegers, andere eenheden en bondgenoten tijdens operaties onderling informatie kunnen uitwisselen. De NDMC knoopt netwerken van verschillende eenheden aan elkaar zodat deze gebruik kunnen maken van dezelfde data. Daardoor krijgen ze een beter beeld van een situatie.
Onderhoud Cougar terug op Woensdrecht
Met de opening van het nieuwe onderhouds-dock voor de Cougar bij het 980 Squadron op 14 mei is na een afwezigheid van zeven jaar het groot onderhoud van dit type terug op Vliegbasis Woensdrecht. Dat werd tussen 2017 tot april 2024 uitgevoerd door een civiele partner. Met de verandering is de luchtmacht voortaan minder afhankelijk van civiele partijen.
Groot onderhoud, ofwel base maintenance, betekent dat bijna de hele helikopter uit elkaar gaat. Onderdelen worden geïnspecteerd en reparaties uitgevoerd. Deze inspecties zijn arbeidsintensief en duren lang. Bij het 980 Vliegtuig- en Helikopteronderhoudssquadron is ruimte en kennis aanwezig om de inspecties uit te voeren. Naast groot onderhoud gaat het 980 Squadron in overleg met Program Management en 300 Squadron in de nabije toekomst ook modificaties uitvoeren. Civiele partner Heli-One blijft wel betrokken bij het uitvoeren van onderhoud aan de Cougar.
Aan de terugkomst van de Cougar is ruim twee jaar gewerkt. In die periode zijn onder andere arbeidsplaatsen gevuld, is de technische werkvoorbereiding en planning opgestart en het onderhouds-dock ingericht.
Swift Response
Zo’n 300 militairen van 11 Luchtmobiele Brigade en een C-130 van 336 Squadron werden van 5 tot en met 21 mei ingezet voor de oefening Swift Response. Vanuit Roemenië werd de snelle inzetbaarheid van luchtlandingstroepen geoefend. Swift Response maakt deel uit van Steadfast Defender, de grootste militaire NAVO-oefening sinds het einde van de Koude Oorlog.
De airborne-oefening speelde zich ook in het buurland van Roemenië, Hongarije af. De indrukwekkendste actie vond plaats op 13 mei. Toen werd de grootste geallieerden luchtlandingsoperatie sinds de Tweede Wereldoorlog uitgevoerd. Tussen de 1.200 en 1.500 parachutisten werden in veertien transportvliegtuigen naar de dropzone gebracht.
Steadfast Defender begon in februari en duurt tot en met mei. Het doel is te kunnen reageren op een aanval op een NAVO-bondgenoot. Over de gehele periode nemen 90.000 militairen uit 32 NAVO-landen deel. Nederland doet mee met ongeveer 4.500 militairen, 1.000 voertuigen, twee schepen en diverse vliegtuigen en helikopters. Met de oefening versterken de Amerikaanse en Europese krijgsmachten hun slagkracht en samenwerking.
Betere zelfbescherming voor helikopters
Defensie gaat de zelfbescherming van drie typen helikopters verbeteren en versterken: de Apache, Chinook en NH90. Daarmee wil Defensie de veiligheid van de helikopters en hun bemanning vergroten en de effectiviteit van de operaties waarborgen.
De NH90 heeft boven zee een modernere radar warning reciever (RWR) nodig en een beter systeem tegen radargeleide raketten. Voor de taak als amfibische transporthelikopter is geen bestaand zelfbeschermingssysteem beschikbaar. Defensie schaft daarom een losstaand modulair systeem aan.
De Apache kan niet alleen door radargeleide maar ook door infrarood-geleide raketten worden bedreigd. Behalve met een RWR moet de Apache daarom uitgerust zijn met een laser die infraroodgeleide raketten stoort en misleidt. Defensie onderzoekt of dit systeem bij de Amerikaanse overheid kan worden aangeschaft.
Voor de Chinook verwerft Defensie een systeem dat zorgt voor verbeterde bescherming tegen geleide raketten met infrarood-zoekkoppen.
Hoofdlijnenakkoord: structureel 2,4 miljard euro extra voor Defensie
De nieuwe coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB wil 2,4 miljard euro per jaar extra uitgeven aan Defensie. Nederland voldoet daarmee over twee jaar structureel aan de NAVO-norm. Dat staat in het hoofdlijnenakkoord dat eind mei werd gepubliceerd.
De totale uitgaven voor Defensie in 2024 zijn € 21,4 miljard euro. Dat bedrag wordt gefaseerd verhoogd met structureel € 2,4 miljard vanaf 2028. Het defensiebudget voldoet daarmee aan de NAVO-norm van tenminste twee procent van het bbp. Dat wordt wettelijk vastgelegd.
Een ander onderdeel uit het akkoord is het voortzetten van de verbetering en modernisering van de arbeidsvoorwaarden (zie ook In-Formatie). Hetzelfde geldt voor veteranenzorg. Het vrijwillig dienjaar wordt voortgezet en waar mogelijk opgeschaald.
Een andere prioriteit is het versterken van de digitale slagkracht van de inlichtingendiensten en van de cyberveiligheid. Bovendien gaat Nederland zich inzetten voor de defensie-industrie in eigen land en in de Europese Unie. Verder wil de coalitie grenscontroles- en bewaking versterken en het mobiel toezicht veiligheid aanscherpen. Dit betekent meer werk voor de marechaussee.
Tot slot blijft Nederland Oekraïne politiek, militair, financieel en moreel steunen tegen de Russische agressie, zo valt verder te lezen in het akkoord. Voor de internationale veiligheid staat politieke en militaire samenwerking met de NAVO voorop.
Oekraïense militairen in Nederland opgeleid voor F-16-onderhoud
Tien Oekraïense militairen hebben in Nederland een opleiding afgerond voor het onderhoud van de F-16. De Oekraïners bekwaamden zich in het onderhoud van alle voor de jachtvlieger belangrijke onderdelen. Denk aan de helm, de zuurstofsystemen en parachutes aan boord. Nederland heeft toegezegd minstens 24 F-16’s beschikbaar te stellen aan Oekraïne.
De training omvatte ook de samenstelling en inspectie van het survival pack. Hiermee kan de vlieger zich na een noodlanding enkele dagen in leven houden. Er zitten onder meer voedsel en medicijnen in.
Het lestraject is opgezet door het cluster Vlieg Veiligheidsuitrusting. “F-16-vliegers leggen eigenlijk hun leven in handen van de militairen die het toestel onderhouden”, vertelt een van de medewerker die het belang van de opleiding benadrukt. “Op het moment dat ze opstijgen moeten ze kunnen vertrouwen op de kennis en kunde van deze mensen, en dat het toestel in orde is."
Half miljard voor extra munitie
Defensie trekt vijfhonderd miljoen euro uit om meer munitie aan te schaffen. Dat is sneller dan gedacht, maar tevens noodzakelijk omdat de internationale veiligheidssituatie verslechtert en de onzekerheid toeneemt.
De krijgsmacht bestelt vuursteunmunitie (artillerie- en mortiergranaten), gps-geleide munitie voor raketartillerie en luchtverdedigingsraketten, anti-radarraketten voor de F-35 en anti-tankraketten. Daarnaast schaft defensie extra granaten aan voor scheepsgeschut en pyrotechnische (explosieve) middelen voor zelfbeschermingssystemen.
Voor de extra munitie heeft Defensie meer personeel nodig. De organisatie neemt enkele tientallen medewerkers aan voor het beheer en de opslag van voorraden. Ook gaan zij zich bezighouden met inkoop, veiligheid en typeclassificatie. Een grotere munitievoorraad vraagt ook om meer bunkers voor een veilige opslag. Defensie heeft daarom munitiecomplexen die eigenlijk zouden worden afgestoten, weer in gebruik genomen. In deze locaties is genoeg ruimte. De benodigde vergunningen zijn eveneens geregeld.
Herdenking Margraten
Op de Amerikaanse Begraafplaats Margraten zijn op 26 mei traditiegetrouw de Amerikaanse militairen herdacht die zijn gesneuveld tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hierbij voerden F-16’s van 312 Squadron en F-35’s van 313 Squadron, beide afkomstig van Vliegbasis Volkel, een missing man-formatie uit.
Tijdens de herdenking zijn verschillende kransen gelegd, onder meer door Commandant der Strijdkrachten generaal Onno Eichelsheim. Dat gebeurde in aanwezigheid van onder anderen drie Amerikaanse veteranen uit de Tweede Wereldoorlog. Onder de aanwezigen waren ook minister van Buitenlandse Zaken Hanke Bruins Slot, Commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal André Steur, Commandant Zeestrijdkrachten viceadmiraal René Tas en de Amerikaanse ambassadeur Shefali Razdan Duggal.
De herdenking in Margraten wordt altijd gehouden op de zondag voor Memorial Day. Dit is een Amerikaanse feest- en gedenkdag die altijd op de laatste maandag van mei wordt gehouden. Hierbij worden alle Amerikaanse militairen herdacht die sneuvelden voor hun land.
Margraten is de enige Amerikaanse begraafplaats in Nederland. Het is de rustplaats van meer dan achtduizend Amerikaanse militairen. 1.722 namen staan op de Muren der Vermisten.
