07

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 05 | 2023

Leeswijzer

Tekst Arno Marchand

Were Di – Vliegbasis Eindhoven 1952-1994

Na een zeer dikke pil over (de voormalige) Vliegbasis Twenthe in 2019, publiceerde uitgeverij Geromy B.V. onlangs een soortgelijk boek over Vliegbasis Eindhoven. De wapenspreuk van de basis Were di (Weert u) met de toevoeging 1952-1994 vormt daarbij de titel van het ruim 2,5 kilo zware naslagwerk.

Het boek dat is samengesteld door Dick Lohuis en Gijs Dragt, gaat over de periode dat het als tactische vliegbasis de thuishaven was van jachtvliegtuigen van 314, 315, 316 Squadron en vanaf 1992 voor de F27’s (en C-130) transportvliegtuigen van 334 Squadron. Ook (solo) display teams met de F-84F, F-84G, NF-5 én F27 komen aan bod. Daarmee wordt dus alleen de Nederlandse militaire periode beschreven en niet die van het vooroorlogse bestaan van Vliegveld Welschap en de naoorlogse tijd als basis B.78 van de Royal Air Force.

Ga er maar eens rustig voor zitten, bij voorkeur aan een tafel, want met het 432 pagina’s tellende boek over de Brabantse vliegbasis ben je niet snel klaar. De samenstellers hebben het boek keurig opgedeeld in een stuk geschiedenis van de basis, de gebaseerde eenheden, detacheringen en oefeningen, squadron-exchanges, open dagen en squadronjubilea en tot slot visitors. Met de foto’s die daarbij horen, komt zo’n beetje de complete inventaris van de NAVO uit de jaren vijftig tot negentig voorbij zetten. De meeste foto’s zijn in kleur wat het een lust voor het oog maakt. Veel foto’s komen uit privécollecties – onder andere van Lohuis die bij de luchtmacht werkt – en zijn dus niet eerder gepubliceerd.

Were di is een prachtig fotoboek dat met het al verschenen boek over Twenthe een geweldig beeld neerzet van Nederlandse vliegbases. En gelukkig werken de auteurs al aan een volgend boek. Maar wees er wel snel bij: van het boek zijn slechts vijfhonderd exemplaren gedrukt.

‘Were Di – Vliegbasis Eindhoven 1952-1994’ met ISBN 9789083312200 is samengesteld door Dick Lohuis en Gijs Dragt en uitgegeven door Uitgeverij Geromy b.v. in Nieuwegein. De hardback op formaat 25 x 30 cm telt 432 pagina’s is voorzien van Nederlandse tekst en meer dan 1.300 zwartwit- en kleurenfoto’s, documenten en krantenartikelen. Het boek kost € 59,95 is onder meer te koop bij de Flash Luchtvaartwinkel in Eindhoven en bij de uitgever. Kijk daarvoor op www.luchtvaartboeken.com.

Herinneringen van een jachtvlieger 1953-1983 – Evert ‘Ace’ Motshagen, Deel 1 en Deel 2

Als u dan toch al aan tafel zit voor het voorgaande boek, dan kunnen deze er misschien wel bij: het tweeluik over jachtvlieger Evert Motshagen. Qua omvang en gewicht was deze productie niet meer in één bundel te vangen, waardoor samensteller en uitgever Martin Leeuwis zich genoodzaakt zag er twee boeken van te maken.

De boeken zijn de autobiografie van Motshagen en ze geven een zeer interessante inkijk in het leven van een jachtvlieger tijdens de Koude Oorlog, van het moment van selectie tot uiteindelijk de laatste vlucht en uit dienst. Motshagen neemt de lezer mee in zijn beleving van de tijd(sgeest) en de ontwikkeling die hij doormaakt als luchtvaartenthousiast en daarna vlieger. Die begint in Nederland met herinneringen aan WOII en het op de fiets (vanuit woonplaats Amersfoort) naar Soesterberg gaan om vliegtuigen te kijken.

Vanaf 1953 stapt Motshagen zelf de wereld van de luchtmacht in. Voor zijn opleiding gaat hij naar Amerika, terug in Nederland vliegt hij bij 313 en 315 Squadron (T-33 en F-84G Thunderjet en F-84F Thunderstreak). Met dat laatste type eindigt deel 1. Deel 2 vervolgt met zijn tijd als instructeur op Gilze-Rijen en Woensdrecht. Op die laatste basis maakt hij ook deel uit van het demoteam Whisky Four, een zeer interessante tijd. Daarna dient Motshagen weer bij 315 en stapt daarna over op de F-104. Daarop vliegt hij bij 312 en 323 Squadron. Tot slot vliegt hij F-16 bij de Transitie Conversie Afdeling op Leeuwarden.

Motshagen werkte twintig jaar aan het manuscript dat nu dus voor het grote publiek toegankelijk is. Dat is uitgever Martin Leeuwis wel toevertrouwd.

‘Herinneringen van een jachtvlieger 1953-1983 – Evert ‘Ace’ Motshagen, Deel 1 en Deel 2’ met ISBN 978 94 90008 321 is geschreven door Evert Motshagen en samengesteld en uitgegeven door Martin Leeuwis Publicaties. De dubbele hardbacks op formaat 21 x 29,7 cm tellen gezamenlijk 704 (304 en 400) pagina’s en zijn voorzien van honderden zwartwit- en kleurenfoto’s. Het boek kost € 69,- en dat is inclusief verzendkosten(!). Meer informatie op en verkoop via www.jachtvliegers.info.

Pander D – Een klein vliegtuig van formaat

Een leuk klein boek over een leuk klein onbekend Nederlands vliegtuig. Niet van een gerenommeerde vliegtuigbouwer, maar van een meubelfabriek: Pander. Auteur Kees Aarssen zag wel brood in het verhaal van dit lichte sportvliegtuig. Vanwege hun zeer geringe afmetingen stonden deze kleinvliegtuigen ook wel bekend als kriel- of babyvliegtuigen.
Alleen civiel? Nee hoor, want zowel de Marineluchtvaartdienst de als de Luchtvaart Afdeling van het Koninklijk Nederlands Indisch Leger hebben ermee gevlogen. Veel waren het er echter niet. Beide namen er slechts twee in dienst als les-/trainervliegtuig. De Pandertjes doen ook niet lang dienst, variërend van anderhalf tot acht jaar.

Aarssen heeft voor een onbekend vliegtuigje als de Pander D verbazend veel informatie en leuke en goede foto’s weten te traceren. Daarmee is het boek een interessant item geworden voor liefhebbers van de historische luchtvaart, dat bovendien keurig is verzorgd en vormgegeven.

‘Pander D – Een klein vliegtuig van formaat’ met ISBN 9789082858198 is geschreven voor Kees Aarssen en uitgegeven door Uitgeverij Geromy B.V. in Nieuwegein. De softback op formaat 21 x 29,5 cm telt 86 pagina’s en is voorzien van meer dan honderd zwartwit-foto’s en -afbeeldingen en enkele in kleur. Het boek kost € 16,85 is onder meer te koop bij de bij de uitgever. Kijk daarvoor op www.luchtvaartboeken.com.